تصمیم و بیپشتکار و بینقشه و هر بار چنان کشتاری دادیم که حالا دیگر همه صفوف خالی است... و اکنون این است وضع ما. و آن وقت من همهاش در تعجب از اینم که چرا این نسل مؤخر که تو قرار شد نمایندهاش، باشی هنوزامید خود را در نسل پیش بسته؟ و چرا نمیخواهد بفهمد که دیگر از ما کاری ساخته نیست؟ آخر ماهمه نشان داریم. ما همه خسته و کوفتهایم؛ ما همه ساخته و پرداختهایم. همه از کار ماندهایم و اگر هم از دستمان کاری بر آید یا از سر احساس وظیفه است یا از سر ناچاری خودم را میگویم و ملکی را. به گمان من در این میدان حالا دیگر آنهایی بکار میآیند که هنوز انبان تجربیات خود را خالی بردوش دارند و هنوز داغ زمانه بر پیشانیایشان نخورده تا یکی به وحشت بیفتد و دیگری رم کند و آن یکی به کمین بنشیند. ما همۀ گفت و شنیدهامان و هر حرکتمان نشانه آن تجربه تلخ را دارد. حدیث ما حدیث شکست خوردگان است و هزاری هم که ادا در بیاوریم و از صفر شروع کنیم چیزی جز همانچه نمونهاش را دیدی در چنته نداریم... و تو بگو که چنین آدمهایی به کجای کار تو میخورد؛ و آن حرف و سخنها که چه شد که فلانی کنار رفت و فلان دیگری سر به نیست شد و آن دیگری به نوا رسید. و تو بگو که با چنین وصفی از من چه کاری ساخته است؛ اینکه باز بیایم و بنشینم و زینت المجالس محفلی بشوم که سوق جبریاش از اختیار من بیرون است؟ و آن وقت در چنان محفلی جوانی را با جوانانی را بپرورم و سالی بگذرد و آن جوان را پای دار ببرند و من دست بسته کنجی بنشینم و ببینم که هیچ کاری از دستم ساخته نیست؛ میخواهی این کار را بکنم؟ نه این کار دیگر از من ساخته نیست آخر من که نمیتوانم در راه ورسم بار « قاطر شدن و خانلرخان شدن چیزی بیاموزم یا اندر آداب «تقیزاده» از آب در آمدن به گمان من آدمهایی که وارد سیاست میشوند یا باید خیلی ایدهآلیست باشند، یا خیلی واقع بین. یا خیلی دور از حساب و کتاب زمانه، یا بسیار حسابدان و اهل روزگار من که وارد سیاست شدمایدهآلیست بودم. یعنی حالا که فکرش را میکنم، میبینم اینطوری بوده آن جوانی هم که سرش بالای دار رفت همینطور بود. و چون حتی واقع بینی نتوانست ازم آدمی حسابدان و اهل روزگار بسازد این بود که سیاست را رها کردم شاید هم به این علت که میدیدم یا خیال برم داشته بود که از این قلم بتنهایی کاری ساخته است... گذشته از اینکه برای یک مبارزه سیاسى یك مبنایایمان لازم است؛ بخصوص در این
برگه:در خدمت و خیانت روشنفکران (جلد دوم).pdf/۲۳۱
این برگ نمونهخوانی شده ولی هنوز همسنجی نشدهاست.