نفوذ فارسی در عربی
چندی قبل کتاب تازه چاپ مصری دیدم بنام «فجر الاسلام» که یکی از مؤلفین سه‌گانهٔ آن طه حسین بود. در این کتاب نفوذ ایران در عرب و تقدم فضایل ایرانی ذکر و تصدیق شده است. از قرائت این فقره و از دریافتن اینکه در این عصر تعصب نژاد و ملیت که هرکس میکوشد رطب و یابس تمدن بشر را منسوب بعرق خود سازد حقشناسان و حقنویسانی وجود دارند شاد شدم. و دانستم که هنوز روح علمی امثال ابن خلدون در افکار بعضی از ساکنین وادی نیل مؤثر است.
نفوذ معنوی و لسانی عرب در ایران بحدی قوی و عمیق بوده که نفوذ متقابل ایران را از نظرها برده و مردم از درک تأثیر عظیم ملت ایران در عقاید و روحیات و تشکیلات سیاسی و اجتماعی عرب غفلت کرده‌اند. سبب این بی‌خبری بس آشکار است ایرانی نه تنها دین اسلام را پذیرفت و آنرا قائم مقام دین اجدادی خود ساخت بلکه زبان آن دین را نیز عزیز شمرد و آنرا در تالیفات علمی بکار برد و تعصب آنرا بیشتر از خود عرب کشید و برای تثیبت آن اصول و قوانین نوشت تا کار بجائی رسید که بعضی از وزرای ایرانی مانند صاحب بن عباد آن زبان را آشکارا حمایت و ترویج کردند و بعضی از علمای درجه اول ایرانی آنرا علناً بزبان فارسی برتری دادند و شخصی مانند زمخشری گفت: سپاس مر خدایرا آن خدایرا که افزون کرد بر همه زبانها زبان تازی را[۱]
شرح تاثیرات علمی و اجتماعی ایران در عرب که از بدو
- ↑ اول مقدمة‌الادب، زمخشری.
