بقلم آقای دشتی
عقیده و برهان
چرا عقاید مخالف منطق پیدا میشود - عقاید مولود منطق و برهان نیست ـ وجود ادیان مختلفه و تناقض آراء عقلاء و فلاسفه مؤبد این نظریه است - چیزهایی که در ال تکوین عقیده مؤثر است - آب‌وهوا- مزاج شخصی- ارث- تربیت- محیط اجتماعی - اهواء واغراض - دلائل خطائی
شاید برای همه شما اتفاق افتاده است که تعجب کرده اید از اینکه چرا مردم به بعضی از اوهام معتقدند، با اینکه عقاید غیر منطقی از خود بروز میدهند و در بعضی معتقدات مخالف دلیل و برهان سماجت میکنند.
چون انسان برای هر چیزی باید علت‌تراشی کند، وقتی باین قبیل قضایا مصادف میشود، طرف مقابل را بحماقت و نادانی و بی‌بصیرتی محکوم میکند؛ زیرا علت دیگری برای رسوخ این‌گونه عقاید مخالف منطق و برهان نمیتواند تصور کند و از طرف دیگر، طبیعت بشری مخالف تردید و حیرت است، لذا علت را نادانی و بی‌علمی و از این قبیل فقدانها فرض میکند.
این اشتباه است زیرا عقاید مطلقاً مولود دلیل و برهان نیست و این اشتباه از اینجا ناشی شده است که عموما عقاید را نتیجه دلیل و برهان میدانند ، در صورتیکه تدوین عقیده در نفوس اشخاص قبل از مراجع، بدلائل مؤیده آن صورت میگیرد و قبل از دلیل عوامل مهم دیگری در تکوین عقاید مؤثر است.
تنها شخصی که این بحث را بطور کافی نوشته و عمیقانه
