ولی بعد کمکم بزرک شده، بوسیله ریشههای نامرئی، به اعضاء مجاور سرایت نموده، موجب جوشهای دیگر میشود.
در موقعیکه مرض هنوز از مکان اصلی خود، تجاوز نکرده بخوبی میتوان آنرا معالجه نمود. برای علاج مرض سرطان ابدا درصدد کشف علت حقیقی بروز آن، برنیامدهاند. چون با آنکه البته باید بعلت حقیقی هر مرضی پی برد. در مرض سرطان این موضوع چندان قابل توجه نیست. چنانکه هنوز بعلت اصلی بروز مرض آبله و داء الکلب هم آشنا نشدهاند زیرا هنوز نتوانستهاند میکروب این دو مرض را بواسطه کوچکی با میکروسکب تماشا کنند. معهذا «ژنه- Jenner» موفق بدفع آبله و پاستور موفق به معالجه داء الکلب گردیده است.
هنوز علمای طب،نتوانستهاند کشف کنند، که بچه علت یک سلول صحیح و سالم مبدل به یک سلول سرطان شده موجد آن مرض مهلک میگردد. ولی در عوض فهمیدهاند که کدام علل خارجی میتواند مسبب این تبدیل گردد، خوشبختانه چون مرض سرطان در انسان و حیوان هر دو تولید میشود، موفق شدهاند که در لابراتوارهای بزرک، آنرا تحت مطالعه در آورده و بعضی از حیوانات را، فدای امتحانات علمی خویش نمایند.
اولین امتحانی که در اینخصوص بعمل آمد، در سال ۱۸۹۴ بتوسط دکتر «مورو- Morau» بود، که مرض را به وسیله پنجه موشی که جوشهای سرطان داشت، در موش دیگر سرایت داد و امروزه بتوسط همین امتحانات دانستهاند که یک