آیا کسی می‌تواند در بین نویسندکان عرب نظیر ابن مقفع و ابن عمید و بدیع الزمان و خوارزمی و در بین مفسرین و مورخین نظیر ابن جریر طبری و فخر الدین رازی و زمخشری و میان علمای موسیقی تالی ابراهیم المغنی و اسحق معروف بموصلی پیدا کند؟
آیا نخستین کسی که فقه و حقوق اسلامی را تدوین کرده‌است ابو حنیفه نبوده‌است
بی‌محابا باید گفت که اگر ایرانیان نبودند نه تنها عرب دارای آن تمدن بزرک نمی‌گردید بلکه زبان آنها نیز بعد از اختلاط با سایر ملل از بین رفته و بزبان کلدانیان و فینقیها ملحق شده بود
ما محض اینکه بهتر بتوانیم عملیات نیاکان خود را بخوانندکان خویش نشان دهیم تاریخ ادبیات و علوم عربی را بچند دوره تقسیم کرده خدمات ایرانیان را در هر دوره باین زبان ذکر خواهیم نمود
۱- دور بداوت
۲- دور شروع باخذ تمدن
۳- بحبوبهٔ تمدن
۴- انحطاط
۵- نهضت
۱- دور بداوت که عبارت از ایام خلفای راشدین باشد دوری است که غربها بواسطهء (اشتغال بجنک و گیر و دار با مخالفین نتوانستند بمسائل ادبی و تحصیل علوم پرداخته و شاه
