بسمه تعالی
(مقدّمهٔ مصحّح)
کسانی که هنوز بادبیّات و آثار قدیمۀ ایران اهمّیّت میدهند از حسن انتخاب جناب مستطاب علاّمۀ تحریر مستشرق شهیر پرفسور ادوار برَوْن مدّ ظلّه العالی معلّم السنۀ شرقیّه در دارالفنون کمبریج از بلاد انگلستان در طبع این کتاب مستطاب موسوم بمجمع‌النّوادر معروف بچهار مقاله تألیف احمد بن عمر بن علّی النّظامی السمرقندی بی‌نهایت محظوظ خواهند گردید و بار دیگر ذمّۀ خود را رهین امتنان آن بزرگوار خواهند شناخت، چهار مقاله با وجود اختصار آن یکی از کتب ادبیّۀ بسیار مهمّ زبان پارسی است و اهمّیّت آن از چند راه است یکی از باب قدم آن چه تألیف آن چنانکه خواهد آمد در حدود سنۀ ۵۵۰ هجری است و معلوم است که بواسطۀ تواتر قتل و غارت امم وحشیّه از قبیل عرب و مغول و ترک و غزّ و غیرهم بر ممالک ایران و نیز بواسطۀ تساهل و تسامح ایرانیان تا اندازۀ در حفظ آثار اقدمین و موجبات مجد و شرف خود کتب ادبیّه و علمیّۀ زبان پارسی تقریباً بکلّی از میان رفته است و آنچه باقی مانده بغایت معدود و انگشت‌شمار است و این کتاب یکی از بهترین و دلکش‌ترین این قبیل آثار است، دیگر از حیث اشتمال این کتاب بر بسیاری از مطالب تاریخی و تراجم مشاهیر اعلام که در هیچیک از کتب ادبیّه و تاریخیّۀ دیگر یافت نمیشود، دیگر از حیث سبک انشاء آن که در ایجاز لفظ و اشباع معنی و سلاست کلام و خلوّ از متعاطفات مترادفه و
