است ، و او به زبان فرانسه نامی برای این علـم جعل کرده است[۱] که ما برای احتراز از درازی لفظ آن را علم مدنیت ترجمه می کنیم.
البته بسیاری از دانشمندان پیشین از حکمای اقدمین تازمان اگوست کنت در قواعد اجتماعات بشر نظر کرده بودند و تحقیقاتشان به نام حکمت عملی تدوین شده بود ، ولیکن دانشمند فرانسوی از وجهه دیگر در این موضوع وارد شد ، و آن را مانند علوم متقدم بهـ شیوه تحققی در آورد ، ومبتنی بر مشاهده و تجربه کرد و احکام کلی در آن دریافت ، و در شمار علوم نظری قرارداد ، وچون ما آن را علم مدنیت خواندیم نباید با سیاست مدن مشتبه شود، چه سیاست مـن موضوعش فقط يك قسمت از موضوعات علم مدنیت است که اگوست کنت تأسیس کرده است ، و به علاوه وجهه دیگر دارد .
کتاب فلسفه تحققی اگوست کنت که شش مجلد کلان است ، نصف بیشترش در علم مدنیت است . گذشته از این که کتابها ورساله هـای دیگر نیز در این موضوع تصنیف کرده است ، زیرا که در این فن مانند فنون دیگر به کلیات و بیان روش علم قانع نشده بلکه بنیاد آن را نیز ریخته , ونظریات مربوط به روانشناسی وعلم اقتصاد و اخلاق را در آن مدخلیت داده ، و در این جمله از نظر فلسفه تاریخ تحقیق کرده است ویقین است که ما در این مختصر نمی توانیم علم مـدنیت را باز نمائیم ، و باید تنها به بعضی نکات برجسته از تحقیقات اگوست کنت اکتفا کنیم.
به عقیده اگوست کنت وقوع قضایای تاریخی را به خواست خدا توجیه کردن کافی نیست ، و باید دانست که آنها به مقتضیات مراحل مختلف زندگانی اجتماعی ومدنی مرتبط می باشند ، و نظریاتی را که از شواهد تاریخی استنباط میشود باید با قوانین کلی طبیعت بشری سنجید و تطبیق نموده که اگر موافق نباشد صحیح نخواهد بود ، زیرا
- ↑ Sociologie و گاهی هم آن را Physique sociale می خواند.
