برای روزنامه ها و مجلات مقالات می نوشت و در مباحثات سیاسی کشور خود دخالت نیز می کرد ، در چهل و پنجسالگی متأهل شد و نزديك به شصت سالگی به نمایندگی ملت منتخب گردید. اما از هیچ حزبی تبعیت نکرد و فقط موافق نظر و سلیقه خودسخن میگفت و کار می کرد، به این واسطه در نمایندگی ملت دوام نیافت ، اما همواره در بهبود احوال عامه خاصه کارگران اهتمام میورزید، همه عمر به کارهای علمی اشتغال داشت ، اما به تدریس نپرداخت ، در ۱۸۷۳ در گذشت و نوشته های بسیار در فلسفه وسياست وفنون مرتبط به آنها از خود به یاد کار گذاشت ، که از جمله کتاب بزرگی در منطق ، وهمچنین تصنیف مهمی در علم اقتصاد و ثروت ملل می باشد و سرگذشت زندگانی خود را هم در کتابی مدون نموده است.
***
از آغاز زمانی که اروپائیان دوره تحقیقات علمي وحكمتي را تازه کردند، دانشمندان انگلیس شیوه خاص و نکته سنجی مخصوص داشتند . به عمل نزديك بودند، و حس و تجربه را بنیادعلم تشخيص کرده بودند، فرانسیس بیکن که خلاصه ای از تحقیقات اورا در نخستین جلد این کتاب باز نموده ایم در سده شانزدهم سرسلسله این حکما بود در سده هفدهم لاك ودرسد: هیجدهم هیوم به همان روش به تحقیقات حکمتی پرداختند، و به مجملی از نتایج نکته سنجی های ایشان در جلد دوم اشاره کردیم، در سده نوزدهم استوارت میل آن تحقیقات را به کمال رسانید و از مطالعات خود کتابی در منطق تدوین کرد ، و در مباحث روان شناسی هم عقایدی اظهار نمود که در واقع مبنای منطقار است ، در اصول اخلاق نیز بیاناتی دارد که با همان شیوه خاصی که مذکور داشتیم متناسب است ، در سیاست وعلم اقتصاد هم تصنيف ها کرده است ولیکن ما توجه خود را بیشتر به حکمت نظری او معطوف کرده و نتیجه تحقیقاتش را در آن باب با کمال اختصار گوشزد خواهیم نمود.
***
بنياد فلسفه استوارت میل همان نکته است که وسیله انسان در
