برگه:SeyrHekmatDarOrupa.pdf/۷۰۹

این برگ نمونه‌خوانی شده ولی هنوز هم‌سنجی نشده‌است.

انگلیسی شمرده شده ، در سال ۱۸۲۰ تولدیافته است . پدر و جدش معلم مکتب بودند ، خود او هنگام تحصیل به رياضيات وعلوم فنی مایل بود ومهندس شد ، اما تحصیلش چندان مرتب نبود به کتاب خواندن هم اشتیاقی نداشت، ومعلومات فراوانش را بیشتر به مشاهدات و تحقیقات شخصی کسب کرده بود ، از آغاز عمر به مباحثات سیاسی و دینی و فلسفی رغبت داشت ، از مطالعات در علوم طبيعي نظر تحول و تکامل برایش پیش آمد ، و بر آن شد كه يك رشته تصنيفها به عنوان «فلسفه ترکیبی»[۱] مبتنی بر همان نظر ، تصنیف و نشر کند، و در این وقت چهل سال داشت و نزديك به چهل سال برای این مقصود رنج کشید، ومزاج عليل وضعف پیری را مانع قرار نداد. زمانی که به این کار همت گماشت ، کتاب داروین در نیامده بود چون آن کتاب منتشر شد ، اسپنس در فلسفه خود راسخ تر گردید و از تحقیقات داروین نیز استفاده کرد پیش از آنهـم از لامارك بهره برده بود .

هربرت اسپنسر طبعش همـه منطقی و تحقیقی و از خیالات شاعرانه بکلی دور بود ، اهل ذوق نبود شورعشق نداشت ، چنانکه تأهل هم اختیار نکرد در نویسندگی شیوه اش بسیار ساده و بی آرایش ولیکن نگارشهایش چنان روشن و مفهوم بود که مانند کتب ادب دلپذیر میشد به مفاخر و امتیازات وجاه ومـال اعتنا نـداشت ، و دارای بضاعتي نشد چنان که تصنیفهایش به وسیله پیش فروشی و اعانه به چاپ رسید .

اسپنسر عواطف و احساسات قلبی نشان نمیداد ، اما فطرتی سلیم داشت آمالش همه شرکت در پرورش آدمیت بود ، هر چند میدانست که این مقصد بسی دور ، وراهش دراز است و مشکلات بسیار در پیش دارد ولی متوجه بود که نباید زمان حال را همیشه پیشنهاد خـود

داشت ، و به آینده نیز باید نگران بود، و از کلمات او است که


  1. Synthetic philosophy معنی این کلمه را بعد معلوم خواهیم کرد.
–۱۶۰–