نام تازه ایست برای مسلکی کهنه ولیکن به صورتی که آن دانشمند وهم مسلکان او عنوان کرده اند از مذاهب مهم جدید فلسفی بشمار است.
بخش سوم
تذکرات لازم
کسانی که از حرکت ارتقائی علوم وفنون آگاهند ، و در سیر حکمت اروپا نیز تأمل کرده اند می توانند به دو نکته لطيف توجه کنند ، یکی اینکه هرچند در راه علم وحکمت همواره مراحلی پیموده شده، وارتقاء دست داده است هوشیاران از اهل علم چون به درستی نظر کرده اند ، دریافته اند که در بسیاری از عقاید که اختیار نموده اند به اشتباه رفته بودند و باید تجدید نظر کنند و به علاوه هر چه معلومات افزون می شود ، بر مجهولات نیز می افزاید یعنی به مشکلاتی بر می خوریم که پیش از آن بر نخورده بودیم ، وجهل مرکب داشتیم . نکته دوم اینکه صاحبنظران همواره در دسته بوده اند که پنهان یا آشکارا با هم کشمکش داشته اند ، یکی کسانی که میخواسته اند همه امورجهان را در تحت قوانین طبیعی که به روش علمی یعنی محاسبه ومشاهده و تجربه معلوم شده است، در آورند، و آنان رامادیون می نامند ، ودیگر کسانی که قواعد طبیعی را که حاکم بر ماده است برای کشف راز دهر کافی ندانسته ، حقیقتی غیرمادی و نامحسوس نیز قائل بوده اند ، و برای هريك از اين دو دسته اتفاق افتاده که بر حسب پیش آمد امور ومعلومات و نظریات تازه ای که پیدا کرده اند خود را بر دسته دیگر غالب دانسته اند ، ولیکن به زودی دستهای دیگر مسائلی طرح کرده و عنواناتی پیش آورده اند که معلوم کرده است که فصح وظبة. فرقة مقابل کلی وقطعی نبوده است .
در کشمکش این دو دسته هر چند کسانی بوده اند که دانسته یا ندانسته غیر از کشف حقیقت غرض دیگر هم داشته اند ولیکن باید
