نشاندهٔ انگلستان می‌کرد تا جایی که قرار گذاشته بودند ایرانیان از درجهٔ سرهنگی ببالاتر نروند. برای این کار نیروی نظامی را که در جنگ ببهانهٔ امنیت فارس و کرمان و خوزستان از افراد ایرانی و افسران بیگانه تشکیل داده بودند ظاهراً منحل کردند و در صدد برآمدند مالیه و اقتصاد ایران را نیز بکارگزاران انگلیسی بسپارند و چند تن ازیشان مدتی در ایران ماندند.
این کارهای اساسی که پی‌درپی و یکی پس از دیگری بپایان می‌رسید سبب شد که مردم ایران اندک‌اندک از خواب صدساله برخاستند و این کارهای را یک‌یک می‌دیدند مهم و اوضاع را با گذشته می‌سنجیدند.
بهمین جهت در مهر ماه ۱۳۰۳ جنب‌وجوش درگرفت و از گوشه‌وکنار مردم نفرت دیرین خود را نسبت بزمامداران قاجار آشکار کرد و دیگر کسانی را که نتوانسته بودند ایران را از آن حال سستی بیرون بیاورند شایستهٔ فرمانروایی ندانستند. سرانجام در ۹ آبانماه ۱۳۰۴ مجلس شورای ملی ایران بخلع خاندان قاجار از سلطنت ایران رأی داد و مجلس مؤسسان برای تعیین سرنوشت ایران تشکیل شد و در ۲۱ آذرماه نمایندگان ملت ایران تاج‌وتخت سه هزار سالهٔ خود را بشاهنشاه رضاشاه پهلوی سپرد و بدین‌گونه حق خدمات چند ساله را شناخت و سپس در روز یکشنبه ۴ اردی‌بهشت ماه ۱۳۰۵ شاهنشاه تاج بر سر نهاد.
پیش از این اشاره رفت که چگونه عهدنامهای سابق سدی در برابر استقلال ایران بود. پس از الغای حق کاپتیولاسیون قهراً می‌بایست عهدنامهای تازه‌ای در میان ایران و کشورهای دیگر بسته شود و عهدنامهای سابق را لغو کنند. دولت شوروی در آغاز تشکیل خود عهدنامهایی را که ایران با روسیه تساری امضا کرده بود لغو کرد و ناچار عهدنامهٔ ترکمان‌چای که اساس و بنای عهدنامهای ایران با کشورهای دیگر بود از میان رفت و اینک موقع آن رسیده بود با دولتهایی که سابقاً عهدنامهایی با ایران داشته‌اند عهدنامه‌یی منعقد شود که در آنها هیچ برتری دربارهٔ اتباع بیگانه نسبت باتباع ایران قایل نشوند.
بدین‌گونه پس از الغای حق کاپیتولاسیون عهدنامهای جدیدی با دولتهای شوروی و ترکیه و افغانستان و عراق و آلمان و اتریش و بلژیک و چین و دانمارک و مصر واستونی و دول متحدهٔ آمریکای شمالی و فنلاند و فرانسه و انگلستان و یونان و حجاز و نجد و مجارستان و ایتالیا و ژاپون و لتونی و لیتوانی و نروژ و هلاند و لهستان و سوئد و سویس و چکوسلاواکی پی‌درپی بامضا رسید و در همهٔ این عهدنامها شئون و حیثیات دولت ایران کاملاً رعایت شده و برابری کامل بر قرار گشته است. چنان‌که پس از این دربارهٔ اصلاحات قضایی بحث خواهم کرد اندیشهٔ الغای حق کاپیتولاسیون در آغاز سال ۱۳۰۶ پیش آمد و در یک سال این نتایج بسیار مهم فراهم شد.
در ضمن الغای عهدنامهای سابق دولت ایران امتیازهای زیان‌بخش را که سابقاً ببیگانگان داده بودند و یادگار دوره‌ای بود که مردم ایران بحقوق مشروع خود پی برده بودند و زیانهای اقتصادی و اجتماعی و سیاسی فراوان دربرداشت لغو کرد از آن جمله
