منتهی می‌شود و در کرانهٔ خلیج فارس سرحدات عریض دارد که گذشته از تجارت و اقتصاد در امنیت ایران نیز پاسبانی از آنها اهمیت فراوان دارد. در سراسر تاریخ ایران هرگز بحریهٔ نیرومند و توانایی در دریاهای ایران وجود نداشته است زیرا که درزمان هخامنشیان برای لشکرکشی بیونان باستعانت از بحریهٔ فنیقیان نیازمند شدند و در زمان ساسانیان که یکی دو جنگ دریایی پیش آمد از دیگران یاری جستند. در زمان شاه عباس اول در جنگ با پرتغالیان بحریهٔ انگلستان با ایران یاری کرد. نادرشاه هم که در صدد تهیهٔ بحریه افتاد کاری از پیش نبرد و مجال نیافت که این کار مهم را بپایان برساند. بدین‌گونه اولین نیروی دریایی ایران درین دوره فراهم شد.
دیگر از صنوف جدیدی که درین دوره در ارتش ایران فراهم آمد ایجاد نیروی موتوردار و اراده‌های جنگی و وسایل ضدهوایی و غیره است که از جدیدترین وسایل فراهم کردند.
نکتهٔ دیگری که در اصلاحات نظامی اهمیت فراوان دارد ایجاد کارخانهای اسلحه‌سازی و تامین وسایل تجهیزات نظامیست. درین دوره همهٔ افراد ارتش ایران را بجدیدترین اسلحه و تجهیزات نظامی مجهز کردند و کارخانهای اسلحه‌سازی در خاک ایران اسلحه و تجهیزات لازم را بدست کارگران ایرانی می‌ساختند و همهٔ نیازمندیهای ارتش ایران را تامین کردند و دیگر احتیاجی بوارد کردن اسلحه و خرید آن از کشورهای دیگر نبود و هرگونه سلاح را از کالیبر بزرگ تا کالیبر کوچک در ایران ساختند و چند هزار کارگر ایرانی درین کارخانها بکار آغاز کردند. این کارخانها باندازه‌ای اهمیت داشت که در جنگ دوم جهانی برای کمک رساندن بارتش شوروی از آنها بهره‌مند شدند.
جنبهٔ مهم دیگر اصلاحات نظامی درین دوره تعلیمات نظامی و تاسیس آموزشگاهها و مدارس نظامیست که سابقا در ایران ده یک آن هم وجود نداشت. درین دوره جوانان ایرانی تازه‌ترین رموز فنون نظامی را در کشور خود فرا می‌گیرند. سابقا گاهی دولت ایران دو سه جوان را برای تحصیل بمدارس نظامی اروپا و مخصوصا فرانسه فرستاده بود. در آغاز این دوره نیز عده‌ای باروپا رفتند. و فنون مختلف نظامی را فراگرفتند. در ضمن دبستانها و دبیرستانهای نظام و آموزشگاههای متعدد برای هر یک از صنوف و تربیت افراد و افسران جزء دایر شد وافسران جوانیکه تحصیل کرده بودند مامور تربیت ایشان شدند. از دانشکدهٔ افسری و دانشگاه جنگ در تهران هر سال عده‌ای افسر کاررده و کارآزمودهٔ درس‌خوانده بیرون آمدند.
پیداست که تعلیمات نظامی برای تشکیل ارتش نیرومندی که پاسبان استقلال کشور باشد تا چه اندازه اهمیت دارد و افراد ارتش که معلومات لازم را در فن خود نداشته باشند هرگز کامیاب نخواهند شد.
برای پیشرفت این مقصود بسیار مهم در هر سال عدهٔ بسیار نظامنامه و آیین‌نامه و کتاب و رساله فنی برای راهنمایی و تعلیم افراد ارتش ایران انتشار یافته است.
برای اینکه اهمیت اصلاحات نظامی درین دوره کاملاً محسوس باشد همین‌قدر کافیست در نظر بگیریم که در آغاز این دوره در ۱۳۰۰ بودجهٔ ارتش ایران در سال نود میلیون ریال بوده و در سال ۱۳۲۰ این مبلغ بپانصد و نود و سه میلیون و صد و بیست و یک هزار و پانصد و بیست و چهار ریال رسیده است.
