اصلاحات اجتماعی یکی از جنبه های مهم اصلاحاتی که شاهنشاه پهلوی در دوره شهریاری خود کرده است اصلاحات اجتماعیست که فصل مهمی در تاریخ ایران گشوده و همیشه در زندگی ایران موثر خواهد بود. البته تاریخ بشر از حیث مردان بزرگی که کارهایی از پیش برده اند و بنیادهایی در تمدنها گذاشته اندچندان تهی دست نیست و تاریخ ایران قطعا بر تاریخ کشورهای دیگر جهان ازین حیث برتری دارد. شکی نیست که در هر عصر و زمانی مردان بزرگی در ایران زیسته اند که آثار مادی و معنوی ایشان قرنها پایدار مانده است. بزرگان ایران در هر زمینه ای از تمدن مادی و معنوی جهان آثاری جاودانی گذاشته اند. در هر رشته و در هر علم و فن که بنگریم بنام يك عده از ایرانیان بر می خوریم که قسمت عمده پیشرفتهای آن فن از ایشانست. بهمین جهت می توان گفت ایرانی عادت دارداز وجود بزرگان دیار خود برخوردار شود و ازین سرچشمه فیض سرمدی متنعم گردد. پس خاصیتی در نژاد ایرانی هست که از آغاز تاریخ بدان خو گرفته است و آن اینست که قدر و پایه بزرگان کشور خود را می داند → این نکته را هم باید در نظر داشت که در میان بزرگان جهان بیشتر کسانی بوده اند که در فنی مخصوص و رشتهای خاص کار مهمی از پیش برده اند، یعنی تنها در فن خود تسلط فوق العاده داشته اند و آدمی زادگان را رهین انکشاف یا اختراع يا و و یا سرمشق بزرگی کرده اند و بهمین جهت مقام بلندی را در جهان بدست آورده اند و پرتو خاصی بر تاریخ روزگار خود افکنده اند. در برابر ایشان عده ای معدود از بزرگان هستند که نوابغ جهانگیر بوده اند. یعنی کسانی که اختصاص بدوره معین و ناحیه محدودی و فن مشخصی نداشته اند و چنان کار مهمی از پیش برده اند که همه آدمی زادگان در هر عصر و زمانی از آن بهره مند شده اند و آثار آن همواره در جهان مانده است شماره این نوابغ جهانگیر کمست و برای رسیدن بدین مقام روح بسیار بزرگی می خواهد که مسلط به رهمه شئون زندگانی باشد و در رشتهها و زمینه های متعدد قوه ابتکار و اختراع در آن باشد و بهمین جهتست که شماره ایشان بسیار کهست. عده دیگر از مردان بزرگ مؤسسان تمدنها و تجددها در زندگی هستند و بنیاد نوینی در زندگی اجتماعی گذاشته اند. در ایران تاکنون پنج تن ازین بنیادگذاران داشته ایم: یکی کورش بزرگ، دوم اردشیر بابکان، سوم امیراسمعیل سامانی، چهارم عضدالدوله دیلمی و پنجم شاه اسمعیل صفوی که هر يك اساس تمدنی در ایران گذاشته اند و در بسیاری از مظاهر زندگی آثاری ازیشان مانده است و تا قرنها خواهد ماند. این مردان بزرگ روش زندگی را تفییر داده و جریان تاریخ را دگرگون کرده اند. بهمین جهت درمیان اصلاحاتی که در هر کشوری می شود اصلاحات اجتماعی ه .
۴
