در دورهٔ فرمانروایی یازده سالهٔ مظفرالدین شاه از ۱۳۱۳ تا ۱۳۲۴ قمری ایران همچنان راه زوال و ناتوانی را می‌پیمود تا آنکه منتهی شد بتصویب قانون اساسی در ۱۴ ذیعقدهٔ ۱۳۲۴ قمری.
دورهٔ فرمانروایی دو سال و پنج ماههٔ محمد علیشاه از ۱۳۲۵ تا ۱۳۲۷ قمری دورهٔ بسیار آشفته و پریشان کشمکش و زد و خورد در میان هواخواهان حکومت مشروطه و درباریان بوده است.
دورهٔ فرمانروایی هفده سال و ده ماههٔ سلطان احمدشاه از ۱۳۲۷ تا ۱۳۴۴ قمری را باید بدو دوره تقسیم کرد. در دورهٔ اول تا ۲۷ شعبان ۱۳۳۲ شش سال و دو ماه سلطان احمد شاه صغیر بود و دوتن نایب‌السلطنه کارهای کشور را بدست گرفتند. در دورهٔ دوم که وی مسئولیت کارهای ایران را برعهده داشت در سراسر جنگ جهانی اول از ۱۳۳۳ تا ۱۳۳۶ قمری چهار سال خاک ایران میدان تاخت و تاز لشکریان و هواخواهان متفقین (روس و انگلیس و فرانسه و دیگران) و متحدین (آلمان و اتریش و عثمانی) و پس از آن گرفتار عواقب وخیم جنگ جهانی بود.
| ۷ |
