شدند بجماعتی از اعیان متمول و گروهی از فقرا و بندگان زرخرید و طبقهٔ اواسطالناس از میان رفت و بنابرین بین مردم روم اختلاف احوال کلی دست داد.
اختلاف احوال بین مردم روم مثل سابق از حیث حقوق نبود زیرا که امتیازات بین پاتریسینها و اهل پلب منسوخ شده و همه از حیث حقوق متساوی بودند لکن مساوات فعلی حاصل نشده بلکه بنابر شرح مسطور در فوق از حیث دیگر اختلاف شدّت یافته و باز هیئت اجتماعیهٔ رومی اعیانی[۱] و ترتیب آن از قرار ذیل بود:
( نجبا ) طبقهٔ اول مردم روم نجبا[۲] بودند یعنی کسانیکه اقلا یکی از اجداد ایشان دارای منصبی از مناصب محترم دولت روم بوده زیرا که در آن دولت داشتن مشاغل عالیه اسباب حصول شرف و افتخاری بود که بعد از انفصال شخص از آن شغل باز برای خود و خانواده و اعقاب او باقی میماند. کسانیکه دارای آن منصب میشدند حاشیهٔ لباس رسمی[۳] خود را ارغوانی میکردند و نشیمن از عاج برای خویش ترتیب میدادند و حق داشتند تمثال[۴] برای خود بسازند و آن تمثال عبارت بود از مجسمهٔ ایشان که از موم یا نقره میساختند و علائم و نشانهای منصبی را که متقلد بودند بآن نصب مینمودند و این تمثال را نزدیک کانون خانه و ارباب انواع خانگی قرار میدادند و در واقع بمنزلهٔ بتی واقع میشد و هرگاه یکی از اهل
