( کایوس گراکوس ) برادر تیبریوس که در وقت موت او بیست و یکسال داشت و کایوس گراکوس موسوم بود دنبالهٔ خیالات او را گرفت و او از برادر خویش خوشبیانتر و متهورتر بود و از بدو امر در نزد مردم قدر پیدا کرد. چون برتبهٔ صندوقداری منتخب شد مأمور جزیرهٔ ساردنی[۱] گردید. فصل زمستان و هوا سرد بود و لشکریان لباس گرم نداشتند. کایوس در اطراف بلاد گردش میکرد و از سکنه برای لشکریان لباس میگرفت. بعد از آنکه مدت صندوقداری او سر رفت مجلس سنا باز او را محکوم کرد در همان ولایت بماند اما او بروم مراجعت نمود. سانسورها خواستند از این نافرمانی او را سیاست نمایند. جواب داد بموجب قانون من ده فقره جنگ باید بکنم دوازده جنگ کردهام بموجب قانون بعد از یکسال حق دارم از شغل خود خارج شوم سه سال بصندوقداری ماندهام ضیافت و مهمانی نکرده مال دولت را تلف ننموده از کسی تعارفی نگرفتهام. وقت رفتن کیسههایم از پول پر بود خالی برگرداندهام و حال آنکه سایرین کوزههای پر از شراب برده و پر از پول برگرداندهاند. باری کایوس برتبهٔ وکیلالرعایا رسید و تمام مردم با خیالات و آرای او همراه شدند چه تا آنزمان مردی بدین فصاحت و بلاغت در روم دیده نشده بود. هنگام تکلم با شور و وجد حرف میزد و راه
- ↑ Sardaigne