واداشت تا او را هلاک ساخت (سنهٔ ۱۲۱). سه هزار نفر طرفداران او را هم مخالفین تلف کردند و جسدهای ایشان را برود تیبر انداختند و اموالشان را ضبط نمودند و زنهای ایشان را هم از عزاداری مانع شدند. پس از آن کنسولها قوانین کایوس گراکوس را منسوخ نمودند و مجلس سنا مجدداً قدرت و تسلط پیدا کرد لکن از آنوقت ملت روم منقسم بدو فرقهٔ مخالف گردیدند یکی طرفداران نجبا و سنا دیگری حامیان ملت و فقرا و این دو فرقه با یکدیگر بنای تنازع گذاشتند چنانکه در فصول آینده مذکور خواهیم داشت.
--( فصل سیزدهم )--
احوال ماریوس
دو سال بعد از مرگ کایوس گراکوس مردم روم شخصی را بوکالت رعایا انتخاب کردند که ماریوس[۱] نام داشت و او از اهل یکی از بلاد کوچک لاسیوم و از اواسطالناس بود. مثل رومیان قدیم عمر خود را بروستائی و جنگجوئی گذرانده سواد خواندن نداشت و یونانی نمیدانست و رسیدن او برتبهٔ وکیلالرعایا بیشتر بواسطهٔ حمایتی بود که یکی از نجبا موسوم به متلوس[۲] از او میکرد.
