سر آغاز
بنام ایزد یکتا
چنانکه خوانندگان گرامی ملاحظه می فرمایند، نام این کتاب «انقلاب ایران» و بانگلیسی پرشین رولیوشن «Pesian Revolution» نامیده شده است، مؤلف آن پروفسور ادوارد براون «P. Edward G. Browne» دانشمند عالیمقام انگلیسی است که هر چند همه او را میشناسیم و ارباب فرهنگ از چگونگی سرگزشت زندگانی او آگاهند ولی برای اینکه خواننده این کتاب نیز در آستانه مطالعه از نام و نشانی ایشان مطلع و بموجبات تالیف کتاب آگاه گردد، و هم حق استاد بزرگوار بجای آمده باشد، شایسته چنان دیدم که بنام انجام وظیفه بکوتاهی از او یادی شود.
استاد ایرانشناس، با آنهمه استعداد خدادادش در ادبیات، پزشکی، تاریخ و فلسفه – از خاندانی لشگری و بازرگان بوده، که یک نسل پیشتر از خانواده او حکیم الهی و پزشک نیز برخاسته بودهاند.
پدرش دارای کارگاه کشتیسازی و خود مهندس اینکار بوده.
ادوارد در ۷ فوریه ۱۸۶۲ میلادی برابر ۱۸ بهمن ۱۲۴۰ ه. خ در نیوکاسل «N. Castle» زائیده شده – پس از دوره دبستان، پدرش او را بدبیرستان فرستاد و خواستش این بوده که در رشته مهندسی کار کند. هنوز شانزده ساله نشده بود که از دبیرستان بدر آمد.
در آن هنگام (سالهای ۸ر۱۸۷۷) میان روسیه و ترکی جنک در گرفته، روس نیرومند بخورد کردن ترک کمبنیه کمر بسته بود، ترکان دلیرانه در برابر دشمنی قویپنجه ایستادگی و جانبازی میکردند.
در انگلستان حزبی سیاسی نسبت بترکیه رفتاری ناشایست و بداندیشانه در پیش گرفته بود. دانشجوی ۱۶ ساله چنان علاقه و عاطفهای بترکان پیدا کرد، و مانند همه جوانان روشنفکر (در عنفوان جوانی) احساسانی تند و مظلومنواز داشت که آرزو میکرد در جرگه سربازان درآید و بخیل ترکان پیوسته بروسها بتازد؛ گو اینکه جان را بر سر این سودا ببازد.
چه میدید آنها با دشمنی نیرومندتر از خود پنجه درافکنده از وطن و شرافت ملی خود دفاع مینمایند.
برای دست یافتن بدین هدف؛ بآموختن زبان ترکی آغاز نمود. پدرش که دید میلی بمهندسی ندارد، در ۱۸۷۹ میلادی او را بدانشگاه کمبریج «Cambridge» فرستاده به فراگرفتن پزشکیاش واداشت، جوان دید که در این محیط نوین میتواند بآموختن پزشکی و هم بزبانهای خاوری بپردازد.