برگه:اکونومی پلتیک.pdf/۱۷

این برگ نمونه‌خوانی نشده است.
(۱۶)
 

و اگر بپرسیم در و تخته و الوار را از کجا میآورند در جواب خواهند گفت با ارّه و تبر درختهای عظیم را میبرند و میاندازند و از کنده آنها الوار و تخته و در و غیرها میسازند همچنین از سایر چوبهای آن اشجار چیزهای دیگر ترتیب میدهند و مدار اینکار هم چون کارهای دیگر بر حرکت است تبر و ارّه را حرکت میدهند و تخته و الوار و صفحات دیگر که از چوب میخواهند بدست میآورند و برای نوع حرفه و کار زیاده بر این مَثَل‌زدن لازم نیست
حالا خوبست بزدن چند مثل معلوم نمائیم که چون کار با هنر انباز شود تا چه حدّ بر قدر و قیمت کار میافزاید مثلاً در اعمال ساعت‌سازی هنر ارزش کار را زیاده از آنچه بنظر میآید بالا میبرد چنانکه یک پوند پیچهای ریزه که در ساعتهای بغلی بکار میرود شش پوند طلای خالص قیمت دارد و آن تقریباً معادل هزاروپانصد تومان ماست بعبارةٍ اخری یکمثقال پیچ شش مثقال طلا ارزش بهم میرساند و در عالم هنر این فقره چندان غریب نیست بلکه خیلی غریب‌تر از این داریم از جمله یکی از خانمهای دانشمند شرحی از فنر ساعتهای بغلی مخزن ویکتوریا داده که صورت آن از قرار ذیل است
یک فنر پانزده هزار یک پوند وزن دارد و اگر بخطّ مستقیم آنرا نگاهدارند بطول یک فوت است و با گازانبر میتوانیم آنرا از شکل پیچ‌پیچ خارج نمائیم تا شش گره طول پیدا کند امّا دوباره بحالت خود عود میکند بدون اینکه اندک تفاوتی در انحنای آن پیدا شود فولاد فنر باید خیلی اعلی باشد زیرا که میباید در ظرف