پنجاب را بکمک حکومت هندوستان جلب کند و عهدنامه دوستی و اتحاد را بین امیر پنجاب و حکومت هندوستان برقرار نماید. فعلا داخل شدن در مواد آن قرارداد خارج از موضوع ماست. اگر چه این اتحاد بر علیه دولتین ایران و فرانسه بوده ولی اثرات آن در قضایای ایران چندان دخالتی نداشت. این است که از ذکر عهدنامه بین حکومت هند و پنجاب صرف نظر میشود.[۱] اما موضوع افغانستان چون مربوط بقضایای ایران است لازم میآید که در این باب اطلاعات بیشتری داده شود.
قبلا اشاره شد که چگونه محمود شاه افغان بکمک قشون ایران بر زمان‌شاه غلبه نمود و او را از دو چشم نابینا کرد.
اینک در دنباله آنچه که در مقدمه بیان شده است این موضوع را بطور اختصار یادآوری نموده ضمناً بروابط انگلستان با افغانستان نیز مختصر اشاره‌ای مینمائیم.
در زمان نادرشاه افشار یکی از سرکرده‌های رشید نادر احمدخان نامی بود که با یک عده افغانی در خدمت نادر و جزء قشون ایران بود. در سال ۱۱۶۰ هجری (۱۷۴۷ میلادی) که نادر شاه افشار مقتول گردید احمدخان با هموطنان خود همانروز از اردوی نادری جدا شده بطرف افغانستان رهسپار گردید و این همان شخصی است که سلطنت ابدالی یا درانی افغانستان را تشکیل داد و چون مخالفی نداشت بزودی دارای قدرت و نفوذ گردید. در سال بعد یعنی سال ۱۷۴۸ احمدخان بهندوستان حمله
- ↑ در همین تاریخ به مملکت سند نیز مأمور مخصوصی برای عقد اتحاد فرستادند و با امیر آنجا یک عهدنامه تحت ۴ ماده در حیدرآباد منعقد نمودند (۲۲ اوت ۱۸۵۹) که خلاصه آن بدینقرار بوده:
ماده اول–دوستی دائمی بین دولت انگلستان و امراء سند برقرار باشد.
ماده دوم–هرگز دشمنی بین مملکتین ایجاد نشود.
ماده سوم–ایجاد روابط حسنه بواسطه اعزام نمایندگان رسمی که در پایتخت هر یک مقیم باشد.
ماده چهارم–حکومت سند تعهد مینماید بهیچوجه فرانسویان را در مملکت سند راه ندهد. (تاریخ سند، تألیف پوستانس، چاپ لندن ۱۸۴۳ – صفحه ۲۹۱)
