در همین تاریخ از جانب دولت انگلیس لرد ولینگتون سردار معروف جنگ واترلو مأمور دربار پطربورغ شد که یک رشته مسائل سری سیاسی را با دولت امپراطوریر روس حل و عقد کند.[۱] در همان سال جنگ بین ایران و روس در گرفت و در همین تاریخ کشتیهای جنگی انگلیس، روس و فرانسه به بهانه کمک بیاغیان یونان بنادر عثمانی را گلولهباران نمودند و کشتیهای دولت عثمانی را غرق کردند.
در همین اوقات است که روسها محال گوگچه و چند نقطه دیگر را در نواحی ایروان ادعا نمودند که متعلق بدولت روس میباشد.
روسها مدعی بودند این اراضی بموجب عهدنامه گلستان از طرف دولت ایران بآنها واگذار شده است. این ظاهر ادعا بود ولی در باطن امر دنبال بهانه میگشتند، چه در خاتمه جنگ که منجر بعاهده گلستان شد حدود سرحدی قسمتی از اراضی که واگذار بدولت روس شد بطرز صحیح معلوم نشده بود. علت هم این بود که سر گور اوزلی قول داده بود تمام این اراضی مجدداً بدولت ایران مسترد خواهد
- ↑ در ماه اپریل ۱۸۲۶ (۱۲۴۱ هجری) مستر کانینگ Canning وزیر امور خارجه انگلستان ولینگتون سردار معروف واترلو را با عجله مأمور سنپطرزبورغ نمود و نتیجه آن انعقاد یک معاهده سری بین دولتین روس و انگلیس گردید. تاریخ اروپای جدید تألیف ریشارد لودج (صفحه ۶۵۴)
History of Modern Europe By R. Lodge
الکساندر خسته و بیچاره شده از این کمدی بسیار مضحک کناره گرفت.
الکساندر در اواخر عمر خود افکارش بکلی تغییر کرد، با اینکه در اوایل سلطنت خود در فکر آزادی ملت روس بود و میخواست یک رشته اصلاحات در روسیه برقرار کند ولی بعدها این افکار را بکلی کنار گذاشت و تا اندازهٔ تحت نفوذ مترنیخ صدراعظم اطریش واقع شد و در سال ۱۸۲۵ در گذشت. بعدها مخصوصاً در اوقاتی که بلشویکها بساط امپراطوری روسیه را برچیدند شایع شد که الکساندر اول در سال ۱۸۲۵ وفات نکرده بلکه از سلطنت استعفا داد و منزوی شد و مدتها بعد از این تاریخ زنده بوده. در هر حال در سال ۱۸۲۵ نیکلای اول بسلطنت رسید و معاهده ترکمانچای در زمان امپراطوری این شخص بر ایران تحمیل شده که شرح آن بیاید.