برگه:تاریخ روابط ایران و انگلیس (جلد۱).pdf/۲۸۵

این برگ هم‌سنجی شده‌است.

فصل پانزدهم

معاهده ترکمان چای و الغای مواد ۳ و ۴ معاهدهٔ نوامبر ۱۸۱۴

همینکه اختلافات سرحدی با روسها پیدا شد، دولت انگلیس نیز یکنفر وزیر مختار جدید و تازه نفس بدربار شهریار ایران اعزام نمود. این شخص موسوم به کلنل مکدونالد میباشد که بعدها به سر جان مکدونالد[۱] معروف گردید. این شخص در تمام مدت جنگ ایران با روسها در ایران بود. پس از آنکه روسها از قسمتهای معین در خاک ایران تجاوز کرده تبریز را اشغال نمودند، کلنل مکدونالد واسطه صلح گردید و فتحعلی‌شاه نیز حاضر شد وساطت او را قبول کند. در این موقع روسها علاوه بر اراضی و ولایات شمال رود ارس، مبلغ ده کرور تومان نیز خسارت جنگ مطالبه نمودند؛ اول میزان آن زیادتر از این بوده بعد آنرا تقلیل داده بده کرور تومان رساندند.

ابتدا فتحعلی‌شاه وحشت داشت که مبادا روسها این پول را از دولت ایران گرفته مجدداً جنگ را ادامه دهند. معروف است بشاه گفته بودند: — «بیچاره روسها تا تبریز آمده‌اند و در این جنگ و ستیز متحمل ضرر مالی و جانی شده‌اند، حال دیگر قادر بمراجعت بروسیه نمی‌باشند، شهریار ایران تفضلا مبلغی بآنها خرجی راه


  1. Sir John Macdonald
۲۷۵