امیر تیمور گورکانی و نادرشاه افشار برای ناپلئون بود دیگر مورد توجه نگردید و پس از چندی توقف در پاریس فقط سلام خشک و خالی ناپلئون را به فتحعلیشاه حامل گردید و نماینده دولت عثمانی نیز مدتها در پاریس سرگردان بود و بعد مرخص شده بعثمانی مراجعت نمود.
ژنرال گاردان در ایران
ژنرال گاردان با همراهان در اواسط دسامبر ۱۸۰۷ (مطابق اوائل شوال ۱۲۲۲) بطهران رسیدند و از طرف شاه و اولیای دولت پذیرائی شایانی از آنها بعمل آمد ولی قبل از رسیدن گاردان بطهران نقشه شرقی ناپلئون عوض شده بود. گاردان و همراهان او بی تکلیف بودند و نمیدانستند چه بکنند. با اینکه در قسمتهای دیگر مانند تهیه یک عده پیادهنظام و ریختن چند عراده توپ و ساختن چند قلعه متین و محکم خدمات شایانی نمودند ولی برای آن مأموریت اصلی که عبارت از کمک مادی و معنوی برای اخراج روسها از گرجستان و قفقاز بود اقدامی بعمل نیامد و حتی در جنگهای قفقاز نیز صاحبمنصبان فرانسوی دخالت نکردند چونکه قبلا بآنها امر شده بود دخالت نکنند.
در این موقع روسها بکلی فارغ بال بودند. جنگ با عثمانی بوساطت ناپلئون فعلا متارکه شده بود و از خطرات ناپلئون نیز ایمن بودند. فقط جنگی که برای روسها باقی ماند همان جنگ با دولت ایران بود آن هم در یک چنین موقع برای آنها هیچ اشکالی نداشت و بسهولت میتوانستند قشونهای بینظم و ترتیب و بدون اسلحه ایرانرا در هم بشکنند. توقف ژنرال گاردان در ایران بیش از یکسال طول کشید و در این مدت دربار ایران همه را در انتظار بود که روسها را ناپلئون یا بصلح و یا بفشار از قفقاز و گرجستان بیرون خواهند نمود.
در این اواخر [۱] علاوه بر کتاب (مأموریت ژنرال گاردان در ایران) که قبلا
- ↑ منظور سال ۱۳۱۰ شمسی است.