این خیلی عجب است که یک مطلب را از طرفی قبول نمایند و از طرف دیگر هر روز و هر ساعت شکایت را مکرر کند. در حقیقت یا این مطلبرا از دولت سنیه روسیه هم تا امروز نپذیرفته باطناً راضی نشده‌اند و یا اینکه در مادهٔ دولت علیه ناانصافی و بهانه‌جوئی مینمایند و باز یک شکایت عمدهٔ جناب لرد پالمرستون که دولت روسیه کفیل مخارج لشکر ایران شده معلمین آنها بتعلیم افواج قاهره اشتغال داشته‌اند، بنده در جواب همین فقره نوشتم که اگر شما این مطلب را ثابت نمائید همهٔ شکایتهای شما حسابی و بجا است. جواب نوشته بود که کنت سیمونیچ ایلچی دولت روسیه در اردوی شاهی مشغول راهنمایی میشد و اسم بروسکی را هم برده بودند.
جواب: اولا ایلچی و معلم تفاوت کلی با هم دارند و حال آنکه مشار الیه مدت هشت ماه بعد از حرکت موکب همایون از دارالخلافه تهران مستر مکنیل را تعاقب کرده باردوی شاهی رفته، ثانیاً روز اول صریحاً فرموده و حالا دوباره تحریراً اظهار داشته‌اید که معلمین دولت روسیه در افواج دولت قاهره مشغول تعلیم و تنظیم بوده‌اند و دیگر بار مینویسید ایلچی آنها را راهنمایی میکرد، فی‌الحقیقه همین اختلاف اقوال جای تأمل و محل تعجب است: برفرض صحت و وقوع، باز خلاف عهد و شرط ما و شما نخواهد بود که باعث نقار و کدورت شود چنانکه در فصل پنجم عهدنامه مبارک مشروط و مرقوم است که اگر دولت علیه ایران خواسته باشد که معلم از فرنگستان برای تنظیم افواج خود بیاورد میتواند بشرطی که معلم از دولتی بیاورند که با دولت انگریز دشمنی نداشته باشد، لله الحمد دولت سنیه روسیه آنوقت و حالا هم با دولت انگریز کمال دوستی دارند، یا وصف اینمراتب در باب این فقره چه حرف حسایی دارند که شکایت نمایند؟ و همچنین مکرر میفرمائید و مینویسید که اخراج سفر هرات را دولت روسیه دادند، اگر چه چنین نیست لکن در صورت صدق بشما ضرری نداشت. شما که طلب حسابی ما را نمیدهید اگر دولت دیگر هم بدولت علیه قرض بدهد و امداد نماید مایهٔ نقار شما شده شکایت مینمائید و با وجود دوستی، ایلچی شما معلمین انگلیسی را از رفتن سفر منع کرده در خفیه از دولت شما معلم و سرکرده بمعاونت هرات و افغانستان فرستادند، منجمله پاتنجر مدتها
