نبشتن یکی نه که نزدیک سی چه رومی چه تازی وچه پارسی چه سفدی چه چینی و چه پهلوی نگاردن آن کجا بشنوی؟ از این روایت فردوسی که از روی روایات باستانی ایران گرفته شده است نیز بخوبی برمیآید که آریا های آنروز که در ایران استقرار یافته اند ، خود دارای تمدن وخط نبوده و این مبـادی و اصول را از رعایا وزیر دستان مغلوب خود آموخته اند و آن زیر دستان مردم قدیم ایران بوده اند که بعدها از آنان به «دیو» تعبیر شده است ، و با اسرای جنگی از نژادهای همسایه و با اتباع ملل مجاور که مغلوب ایرانیان می شدند . بالجمله آنچه از منابع صحیح و قرائن روشن و ثابت دشواهد حتی بدست می آید آنست که در آغاز این گفتار بدان اشادت رفت ـ و میدانیم که ایرانیان ( مادی ها ) در طول مدنی که یوغ بندگی درعینی ملل مقتدر سامی ( آشور ) دابگردن داشتند ، باخط آشوری که خط میخی است آشنا شدند و سپس که گردن از قید ذلت و بندگی آنان بر تافتند و دولتی مستقل از خود برقرار ساختند خط میخی را تکمیل کردند ، راز اینرو می بینیم کا تشکیل دولت هخامنشی این خط مانند خط ملی مورد استعمال پادشاهان بزرگی چون کورش ، داریوش ، خشیارشا ، از تخشتره و غیره است ، و در سنگها و مهرها وفلزات وگل بارها و دیگر کتیبه ها و نوشته ها آن را بکار برده اند . وسپس نیز خبر داریم که خط دیگری که آنهم از خطوط مردم سامی است ، مورد استعمال ایرانیان قرار گرفته بخط پهلوی مشهور گردید که در بدر ۱ - چینی در اینجا و در غالب شاهنامه نه مراد مملکت جین است که ما امروز آنرا می شناسیم و آنرا ختا و ختن و مها چین هم میگفته اند . بلکه مراد از چین در تاریخ قدیم ما مرز های کاشتر و حدود ثبت است و مراد از چینی مردمی است که در آن نواحی ساکن بوده اند مثل تاتارها و سایر ترکان آلتایی و اینجا بلاشک از خط چینی مقصود خط ها ایفوری » است که از خط آرامی ساخته شده است و بعد ها تصرفاتی در آن بعمل آمد که آنرا از بالا پایین نوشتند . در حقیقت ابتدا مردم ایرانی ساکن آنطرف جیحون مانند سند و تغارها و سکاهارا د ترک » و مردم همجوار آنان یعنی مردم زرد بوست التالی را چینی میخوانده اند ، و رفته رفته اینمردم یعنی چینی ها چای ایرانیان شرقی را گرفته و سکاها و تخارها را بداخل حدود ایران کوچ دادند و اینحال در عهد ساسانیان رویداد بنا بر این کلمه «ترک» به نژاد زرد پوست التانی اطلاق شد و هنوزهم این نام بر آن گروه اطلاق میشود و قبل ازین آنان را چینی مینامیده اند . ۲ - شاهنامه ج ۱ ص ۲۲ بروخیم .
برگه:سبک‌شناسی، جلد ۱.pdf/۹۱
این برگ نمونه‌خوانی نشده است.
– ۵۹ –
