برگه:HekmatSoqratAflaton.pdf/۱۸

این برگ هم‌سنجی شده‌است.
–۱۴–

هیمت[۱] آمدند و انگبین خود را روی لبهای او گذاشتند و رفتند و هیمت محلّی است در حوالی آن دارای زنبورهای آزاد و انگبین آن زنبورها بواسطهٔ اینکه روی سبزیهای معطر آن صحرا چرا میکنند بخوبی مشهور است) فلسفهٔ افلاطون از همین کتب و رسائل او بدست میآید و باین علّت آن کتابها هم از حیث زمان و هم از جهت مرتبه اوّلین اثر معتبر از حکمت حکمای اقدمین بشمار میرود چه اروپائیان افلاطون را بزرگترین فلاسفه و مذهب او را بیش از تمام مذاهب حکمت نمایندهٔ استعداد و طبع کامل فلسفی میدانند. امّا در شرق منسوب شدن نگارش حکمت بارسطو از آنست که از کتب حکمای متقدم بر سقراط چیزی جز منقولات دیگران باقی نبوده تا بدست مترجمین دورهٔ اسلامی افتد و سقراط نیز باقتضای شیوه و سبک تعلیم خود بسه تصنیف کتابی نپرداخته و بالاخره رسائل افلاطون اگرچه اکثر فلسفی و متضمن رأی ومذهب آن حکیم یزرک است بظاهر صورت مکالمات ادبی دارد نه شکل رسالهٔ علمی و فنی پی اولین کتبی که علوم را بطرز علمی مناسب با تعلیم فن خاصی تدوین کرده باشد رسائل معلم اوّل و فیلسوف اجل ارسطاطالیس است. از اینرو در ممالک ما طالبین علوم بترجمهٔ کتب ارسطو و حکمای بعد از او پرداختند و نباید غافل بود از اینکه ارسطو مباحث حکمت را بآن حدّ از توسعه رسانیده که هر مبحث آن علمی جداگانه گشته و فنون مخصوصه از قبیل ریاضی و هیئت و حکمت طبیعی از آن متفرع گردیده در حالیکه پاره‌ای از علوم را مانند منطق در همان زمان حقیقةً بکمال رسانیده و بر روی هم فلسفهٔ ارسطو طوری محکم و متین است که تا ابتدای قرون جدیده در تمام دنیای ما از مشرق و مغرب بنیاد علوم و فلسفه بر آراء و عقاید او بوده است این


  1. Hymette