مجلس سوم
کسانیکه در احوال و افکار مردم تصرف میکنند برای اینکه مقام و تأثیر وجودشان بدرستی دانسته شود باید معلوم کرد که پیش از آنها احوال چگونه بوده و آنها چه کردهاند از اینرو پیش از آنکه بفلسفه و محتویات کتابهای افلاطون بپردازیم ناچاریم بدانیم مردمی که افلاطون از ایشان بوده و او برای ایشان کار کرده چه فکر و عقیده داشتهاند و معلومات و اخلاقشان چگونه بوده است.
چنانکه پیش از این گفتیم افلاطون از شهر آتن و از مردم یونان بود و یونانیان خصایصی داشتند که هر کس از آنها آگاه نباشد بقیاس نمیتواند دریابد.
یونان شبه جزیرهایست کوهستانی و سواحل و جزایر بسیار دارد که همه بهم نزدیکند و مخصوصا از راه دریا بآسانی با یکدیگر ارتباط دارند ولیکن با آنکه خاک یونان جمعاً از خشکی و جزایر وسعت زیاد ندارد و از یکی از ولایات ما بزرگتر نیست و بنابرین نمیتوانست و نمیتواند دارای جمعیت بسیار باشد. همان جمع قلیل تا زمان اسکندر معروف هیچوقت دارای یک دولت نبوده بلکه دولتهای بسیار داشتند که بعضی از آنها از یکی از شهرها یا قصبات ما مهمتر نبودند و وسیعترین آنها باندازهٔ یکی از بلوکهای ما بودند و مردمی که در هر یک از این دولت ها میزیستند یونانیهای دیگر را نسبت بخود بیگانه میشمردند. هر جماعتی و شهری یعنی هر دولتی دارای قوانین و آداب و رسوم جداگانه بود و آنها غالبا با یکدیگر جنگ و جدال و رقابتها و همچشمیها داشتند مشارکت و جهت جامعهٔ این هیئتها تنها بزبان و بعضی عقاید دینی بود که در آنها هم بکلی یکسان نبودند و گاه گاه برای مسابقههای ورزشی