برگه:Khatabeh-Taghizadeh.pdf/۱۰۲

این برگ نمونه‌خوانی شده ولی هنوز هم‌سنجی نشده‌است.
۱۰۰
ذیل
 

بابت مخارج مسافرت پانصد تومان وعده داد که عاقبت پس از چانه‌زدن سفارت انگلیس به نهصد تومان مقرر شد و چون من از قبول چیزی از آن مبلغ امتناع کردم آنرا بین چند نفر دیگر تقسیم کردند.

۸- در زمان مجلس اول ایرانیان مقیم قفقازیه و مخصوصا باکو و تفلیس جوش و خروش فوق‌العاده‌ای برای مشروطیت ایران داشتند و گرجیها و ارمنی‌ها هم همدردی داشته و عده‌ای فدائیان از آنها بکمک مجاهدین تبریز و ستارخان رفتند و بعضی در جنگهای انقلاب در آنجا کشته شدند. ارامنه هم در طهران کمکهائی به مشروطه‌طلبان کردند و بطور کلی در ایران ایرانیان غیر مسلم غالباً حامی و هواخواه مشروطیت بودند و البته آنرا موجب تخفیف بعضی زحمات و صدمات متعصبین به آنها میدانستند. پس از تخریب مجلس در ورود تبعیدی‌ها و از جمله من به باکو اینجانب دوندگیها و تقلاهائی برای جمع اسلحه و پول از متمولین باکو برای تبریز کردم و نتیجه کمی داد (یکی از میلیونرهای نفت آنجا مرتضی مختاروف ۸۰۰ ماوزر وعده کرد ولی از وصول آنها به تبریز خبر صحیحی ندارم).

ایرانیان مقیم مملکت عثمانی هم خیلی هیجان و فعالیت داشتند و در استانبول انجمن سعادت خیلی کار کرد و واسطه مخابرات بین تبریز و نجف و اصفهان و رشت و غیره بود. در واقع برای اعاده مشروطیت ایرانیان در همه نقاط خارجه از طرابزون و ازمیر و تفلیس و مصر و هندوستان و پاریس و لندن آنچه از دستشان برمی‌آمد میکردند. در پارپس بسیاری از سران مشروطه‌خواهان جمع بودند، مانند مرحوم دهخدا و معزالسلطان رشتی و برادرش میرزا کریم‌خان و مرحوم حسین‌آقا (بعدها پرویز) و دیگران در سویس باز معاضدالسلطنه و دهخدا که روزنامه صور اسرافیل را در شهر ایوردون منتشر نمودند.

اینجانب از فعالیتهای پاریس و لندن اطلاع مستقیم بیشتری دارم و