برگه:Khatabeh-Taghizadeh.pdf/۴۴

این برگ نمونه‌خوانی شده ولی هنوز هم‌سنجی نشده‌است.
۴۲
خطابهٔ دوم
 

و محفوظ است اگرچه گاهی خالی از اشتباهاتی نیست و آنچه از من بیشتر مطلوب است شاید بیان قسمتهائی از مشهودات خودم است که در بطون کتب و جراید مضبوط نیست. قانون انتخابات که نظامنامه خوانده میشد بلافاصله پس از صدور فرمان مشروطیت (که اگرچه این اصطلاح در بین نبود و لفظ مجلس ورد زبان مردم بود) تدوین شده و در ۲۰ رجب ۱۳۲۴ امضاء شد. انتخابات طهران بزودی انجام گرفت و وکلای شش طبقه از مردم منتخب گردیدند و در ۱۷ شعبان مجلس با حضور شاه در قصر گلستان افتتاح گردید و روز بعد جلسه اول در اطاق نظام منعقد شد. عده وکلای طبقات شش‌گانه طهران ۶۰ نفر بود. در ایالات اطلاع زیادی از اوضاع طهران نبود و از آنجمله در آذربایجان اصلا اثری از تغییر اساس حکومت ظاهر نشد و در آن ایالت که تحت تسلط شدید محمدعلی‌میرزا ولیعهد بود وضع استبداد سابق کاملا دوام داشت تا آنکه در ۲۹ رجب ۱۳۲۴ در تبریز هم مردم به قونسولخانه انگلیس رفته و تحصن اختیار کردند و عاقبت ولیعهد تیز تسلیم شد و انجمن ملی برای انجام انتخابات و مراقبت به حفظ مشروطیت تأسیس گردید. بعد از افتتاح مجلس در طهران هنوز در ولایات انتخابات جاری نشد و شبهه در آن بود که سرّاً بحکام ولایات دستور داده میشد که در امر انتخاب وکلا مسامحه کنند و قصد آن بود که بتدریج مجلس در طهران حکم انجمن بلدی طهران پیدا کند. مجلس شورای ملی از این امر اندیشناک بود و دائما با تلگراف بولایات تأکید در ارسال وکلای خود میکردند و گاهی هیأتی از وکلاء به تلگرافخانه فرستاده و با ولایات درین باب مخابره حضوری میکردند. همین اندیشه یعنی بیم دسایس در اجتماع وکلای ولایات ظاهراً سبب اصلی منظورداشتن عدّه خیلی زیاد و غیرمتناسب