برگه:KoliyatSaadiForoughi.pdf/۱۳

این برگ هم‌سنجی شده‌است.
— ۱۱ —

بحق خشم گیرد پای از اندازهٔ انتقام بیرون ننهد که پس آنگه جرم از طرف او باشد و دعوی از قبل خصم.

۳۶– با دوست و دشمن طریق احسان پیش گیر که دوستان را مهر و محبت بیفزاید و دشمنان را کین و عداوت کم شود.

۳۷– خزینه باید که همه وقتی موّفر باشد و خرج بی‌وجه[۱] روا ندارد که دشمنان در کمینند و حوادث در راه.

۳۸– در همه حال از مکر و غدر ایمن ننشیند و اندیشه کند[۲] تا حاسدان فرصت غنیمت شمارند.

۳۹– سایر زیر دستان خدم را باید که نام و نسبت[۳] بداند و بحق‌المعرفة بشناسد تا دشمن و جاسوس و فدائی را مجال مداخلت نماند.

۴۰– ارکان دولت و اعیان حضرت را باید که یکان یکان مشرف نهانی[۴] بر گمارد تا نیک و بد هر یک معلوم کند و تخلیطی که رود پوشیده نماند.

۴۱– در هر دو سه ماه[۵] شحنهٔ زندان را بفرماید بغوص احوال زندانیان کردن، تا بی‌گناهان را خلاص دهد[۶] و گناه کوچک را پس از چند روزی ببخشد و زندان قاضی را همچنین نظر فرماید.

۴۲– با غریم موسر و غارم معسر صبر کند و بقدر حال از وی بقسط بستاند[۷] و اگر از هر دو طرف مفلسانند[۸] و خزینهٔ بیت‌المال معمور


  1. بی‌حساب.
  2. و از دهر اندیشه کند (بقیهٔ مطلب در نسخه‌های دیگر نیست).
  3. نسب.
  4. که مشرف حال نهانی.
  5. در هر یکچندی.
  6. بفرماید تا در حال زندانیان نظر کند که اگر بیگناهی در آن باشد خلاص شود.
  7. حال بروی مقسط کند.
  8. ناتوانند.