برگه:NadereAyyamRobaiyatKhayyam.pdf/۱۱۱

این برگ نمونه‌خوانی شده ولی هنوز هم‌سنجی نشده‌است.

عقاید برخی از دانشمندان
۱۰۱
 

دیده‌اند هامّرفن پورگستال و از برخی که آنها را محصول مخیّله معلول پنداشته‌اند ارنست رنان بوده باشد.

از ادبا و نویسندگان زبردست فرانسه (تئوفیل گوتیه)[۱] که در سال ۱۸۷۲ وفات یافته و در سبک رمانتیک آثار نفیسی از خود بیادگار گذاشته است، در بارهٔ رباعیّات خیّام چنین گفته است: «در این رباعیّات ، همهٔ حسبحـال هاملت[۲] پیدا میشود در حالی که بطور پیشکی قطعه قطعه شده است» یعنی رباعیّات خیّام و حسبحال هاملت باندازه بهمدیگر شبیهند که گوئی قبل از آنکه شاعر مشهور انگلیسی (شکسپیر)[۳] بوجود آمده و حسبحال معروف خویش را از قول قهرمان اثر خود (هاملت) نوشته باشد خیام همهٔ آنرا اقتباس و قطعه قطعه کرده و از هر قطعهٔ آن یک رباعی ساخته است.

خاورشناس دانمارکی (دکتر آرتر کریستنسن)[۴] در کتاب مهم خود بنام (تتبّع در رباعیّات عمر خیّام)[۵] که بزبان فرانسه نگاشته است چنین اظهار عقیده میکند: «رباعیّات، دائرةالمعارف شاعرانه‌ای از حیات فکری و معنوی ایرانیان است و از این نقطه نظر، آنها بدون شک، یکی از مهمترین آثاریست که ادبیات ایران بوجود آورده است».

خاورشناس آمریکائی و استاد زبانهای هند و آریائی در دانشگاه (کلومبیا)[۶] پرفسر ویلیام جاکسن[۷] ضمن بحث ازسیاحتی که مدتها پیش در خطّهٔ خراسان کرده، گفته است «در نیشابور شاید پنج و شش نفری خیّام منجّمی را بمناسبت اینکه تقویم سالیانه را اصلاح کرده بشناسند و شاید هم چند تنی بدانند که مشارالیه دانشمند فرزانه‌ای نیز بوده است؛ ولیکن شاعر بودن او را هیچکس نمیداند. اصلاً مسلمانی خیّام هم باسلام امروزهٔ ایران شباهتی ندارد؛ خیام سنّی بوده، ایرانیان اکنون شیعی


  1. Theophile Gaintier
  2. Hamlet
  3. Shakespeare
  4. D. A. Christensen
  5. Recherches sur les Rubaiyat de Omer Khayam
  6. Clombia
  7. P. A. V. Williams Jackson