برگه:NadereAyyamRobaiyatKhayyam.pdf/۱۴۷

این برگ نمونه‌خوانی شده ولی هنوز هم‌سنجی نشده‌است.

شهرت خیام و علل آن
۱۳۷
 

  «خیام تنت بخیمه میماند راست. سلطان روح است و منزلش دارفناست.  
  فرّاش ازل ز بهر دیگر منزل، ویران کند این خانه چو سلطان برخاست».  

میرزای قزوینی تفصیل تأسیس کلوب فوق‌الّذکر را در لندن و بعضی از اجتماعات و اقدامات اعضای آنرا در حواشی چهارمقاله مشروحاً مرقوم داشته که خلاصه‌ای از آن از این قرار است: «در سنه ۱۸۹۲ در لندن انجمنی تأسیس شد بنام (عمر خیام کلوب) و مؤسسین آن از فضلا و ادبا و بعضی از ارباب جراید بودند. در سنه ۱۸۹۳ انجمن مذکور با رسوم و تشریفات شایان دو بوته گل سرخ بر سر قبر فیتزجرالد مترجم رباعیات عمر خیام نشانیده و یک سرلوحه که حاوی کتیبه ذیل بود در آنجا نصب کردند:–

«این بوته گل سرخ که در باغ (کیو)[۱] پرورده شده و تخم آنرا ویلیام سیمپسن[۲] از سر مقبرهٔ عمر خیام در نیشابور آورده است، بدست چند تن از هوا خواهان ادوارد فیتزجرالد از جانب انجمن عمر خیام غرس شد در ۷ اکتبر ۱۸۹۳».

«اشعار بسیار که اعضاء انجمن مذکور بمناسبت مقام، انشاء نموده بودند در این موقع خوانده شد و همچنین ترجمهٔ بسیاری از رباعیات خیام بزبان انگلیسی قرائت شد؛ امّا بوتهٔ گل سرخ مذکور که بر سر قبر فیتزجرالد غرس نمودند، آنرا مستر سیمپسن که بسمت وقایع نگاری مخصوص از جانب جریده (ایلّوستریتد لندن نیوز)[۳] در مصاحبت کمیسیون سرحدّی افغان در تحت ریاست (سرپتر لمسدن)[۴] بصفحات شرقی ایران فرستاده شده بود، از نیشابور از سر مقبره خیام بانگلستان فرستاد. مستر سیمپسن در ماه اکتبر سال ۱۸۸۴ به نیشابور رسید و از آنجا مکتوبی بیکی از دوستان خود نوشته که بعضی از فقرات آن از قرار ذیل است».

میرزای قزوینی پس از نقل قسمتهائی از مکتوب سیمپسن که راجع است بشرح گشت و گذار خود از شهر نیشابور و تفحص وی از احوال و آثار خیام و رسیدنش سرانجام


  1. Kew Garden کیو غاردن – باغ بزرگی است در لندن که نباتات اقالیم مختلفه در آن تربیت میشود.
  2. William Simpson
  3. Illustrated London News
  4. Sir Peter Lumsden