خیام و اسمعیلیان
نگارنده، جائی ندیده است که بخیام نسبت پیوستن باسمعیلیان داده شود؛ جز اینکه دربارهٔ خیام از قسمت دوّم کتاب (المنجد) که قسمت ادبی و علمی آن کتابست، نوشته شده که «الخیام (عمر) عالم و شاعر فارسی، عاش فی ایّام السلجوقیّین. ساهم فی اصلاح الحساب السنویّ الفارسیّ (۱۰۷۴) تعلّم علی ابن سینا و اتّصل بحسن صبّاح الاسمعیلی» الی آخر... یعنی «عمر خیام، عالم و شاعریست ایرانی، درعهد سلاجقه زیسته بسال ۱۰۷۴ میلادی در اصلاح تقویم ایرانی شرکت جسته. از ابن سینا درس خوانده و بحسن صباح اسمعیلی پیوسته است» تا آخر... ظاهراً، مأخذ این نسبت پیوستن خیام بحسن صباح، بیاناتی است از طرف دکتر عبدالله جودت در مقدّمهٔ مجموعهٔ (رباعیات خیام) خود، بعنوان (خلاصه‌ای از گفتار محمد بهاءالّدین جوینی، در کتاب (جهان گشا فی‌التاریخ) که قبلاً نقل و توضیحات لازم هم داده شده است؛ راجع باینکه بظنّی نزدیک بیقین، کتاب (جهان گشا فی‌التاریخ) همان تاریخ جهان کشای جوینی تألیف علاءالّدین عطاملک جوینی بوده و چون بقلم محمد بهاءالّدین نام جوینی نوشته شده و در آخر کتاب، مطابق معمول، رقم او را داشته دکتر نامبرده اشتباه کرده و آنرا کتاب دیگری و اثر خود محمد بهاءالدین جوینی تصوّر کرده و از فصول آخر آن نتیجه‌ای مطابق تمایلات شخصی خود گرفته و آنرا (خلاصهٔ گفتار محمد بهاءالّدین جوینی) نامیده است.
گرچه دکتر عبدالله جودت، رنگ و روغن بیشتری بموضوع داده و گفته است که «حسن صبّاح و عمر خیام، هر دو، تخم واحدی پاشیده‌اند؛ آنچه را که یکی در عالم افکار برپا ساخته، آن دیگری در عالم مادّیات بوجود آورده؛ هم عمر خیام و هم حسن صباح، هر دو، بر فرمانروایان آسمانها و زمین تمرّد و عصیان نموده‌اند» و علاوه بر اینکه دربارهٔ کتاب و مؤلّف آن اشتباه کرده، در دادن نسبت تمرّد و عصیان بر فرمانروایان آسمانها و زمین بخیام و همچنین در دادن نسبت تمرّد و عصیان بر
