فصل اول
حکمای پیش از سقراط
هر چند هنوز این مسئله حل نشده، و شاید هیچگاه به درستی روشن نشود که تمدن و دانش، و حکمت در کدام نقطهٔ روی زمین آغاز کرده است، ولیکن تمدنی که امروز به دستیاری اروپائیان در آغاز حکمت از مشرق زمین است جهان برتری یافته، بی‌گمان دنبالهٔ آن است که یونانیهای قدیم بنیاد نموده و آنها خود مبانی و اصول آن را از ملل باستانی مشرق زمین یعنی مصر و سوریه و کلده و ایران و هندوستان دریافت نموده‌اند. هنگامی که یونانیان در خط علم و هنر افتادند، و بنا گذاشتند که آن را از ملل شرق فراگیرند آن اقوام از دیرگاهی در راه تمدن قدم زده معلومات بسیار فراهم کرده و مراحل مهم پیموده بودند، ولیکن قوم پُر استعداد یونان جمله و ماحصل آن معلومات را گرفتند و در قالب ذوق سرشار خود ریخته تحقیقات عمیق نیز بر آن افزوده بهمهٔ رشته‌های ذوقیات و معقولات صورتی چنان بدیع دادند که اقوام دیگر خاصه مردم اروپا و آسیای غربی خوشه‌چین خرمن آنها گردیده و از آن چشمهٔ زلال بهره بردند.
جنبش یونانیان در امور علمی و عقلی و ذوقی، به درستی از دو هزار و پانصد سال پیش از این آغاز کرده و در همهٔ انواع بروزات ذهن و طبع ظهور حکمت در یونان انسانی آثار زیبای گرانبها به یادگار گذاشته است لیکن در اینجا تنها به معقولات
میپردازیم و بذوقیات نظر نمی اندازیم چه
