از چگونگی نورستارگان می توان پی به چگونگی حرکات آنها برد و دانست که به ما نزديك ميشوند یا دور می روند و به چه سرعت حرکت می کنند.
نیوتن گذشته از معلوماتی که به حساب یا به مشاهده و تجربه حاصل می کرد ، قوه فرض واظهار نظر نیز داشت . چنان که ، در باب حقیقت نوراظهار عقیده کرد که ذرات خردی است که از جسم تورانی صادر می شود، و به سرعت فوق العاده در فضا سیر می کند ، واین فرض را فرض «فیضان‌نور»[۱] می گویند، ولیکن یکی دیگر از دانشمندان معاصر نیوتن یعنی «هویگنس»[۲] هلاندی در باب حقیقت نورفرض دیگری کرد، که به دلایل چند در نزد علمـا مقبول شد، و برفرض نیوتن ترجیح یافت . و آن این بود که فضای عالم پر ازمادة رقيق لطیفی است موسوم به «اثیر»[۳] که آن به واسطه اجسام نورانی مرتعش می شود، و مانند آب دریاچه که از اثر باد به تموج در می آید در اثيرهم موجهای نور تشکیل می گردد ، و در فضا سیر می کند و این فرض تمرج[۴] تا چند سال پیش مسلم شمرده میشد، ولیکن اخيرا بعضی از دانشمندان به دلایلی از آن عدول کردند و به فرض فیضان بر گشتند، و بعضی هم رأیی اظهار کرده اند که جمع میان آن دو رأی می کند و ما در این جا نمی توانیم به شرح آنها بپردازیم ، ضمنا خاطرنشان ی کنیم که در همین سده هفدهم بعضی از دانشمندان وسیله انـدازه گرفتن سرعت سپر نور را نیز پیدا کردند ، و معلوم شد که هر چند سرعت سیرش فوق العاده است : ولیکن انتقالش چنان که پیش از آن فرض کرده بودند آنی نیست ، وهمین فقره هم در تحقیق احوال نورحقیقت آن و بسیاری از مسائل دیگر علوم طبیعی مدخلیت تام پیدا مي کرده است
