برگه:TarikhMokhtasareDolateGhadimeRoom.pdf/۱۷۹

این برگ نمونه‌خوانی شده ولی هنوز هم‌سنجی نشده‌است.
— ۱۷۹ —

خدمت کرده باشد در آنصورت اول رتبه‌ای که حاصل میکرد منصب صندوقداری[۱] بود که در بیست و پنج سالگی بدان نایل میکردید. عدهٔ صندوقداران متدرجاً به بیست رسید و و وظیفهٔ ایشان اینکه تحویلدار و محاسب یکی از ارباب مناصب عالیه باشند. رتبهٔ دویم مأموریت حفظ نظم و امنیت کوچه‌ها و بازارها و نگاهداری طرق و شوارع بود و صاحب آن شغل را ادیل[۲] میگفتند و رتبهٔ وکیل‌الرعایا[۳] نیز در همین درجه بود و هرچند بعد از حصول مساوات حقوق بین مردم مختلف روم وکیل‌الرعایا چندان کاری نداشت معهذا حق داشت در موقع ضرورت انجمن ملی را منعقد کند و در هر امری چون رأی مخالف[۴] میداد آن امر موقوف میشد.

بعد از طی این مراتب شخص بمقام پرتور[۵] و بعد درجهٔ کنسول میرسید. پرتورها و کنسولها فرماندهٔ لشکر و حاکم ولایت بودند و حق داشتند که در وقت حاجت انجمن ملی را منعقد کرده در آن مجمع ریاست نمایند و بین مردم دادرسی کنند و حکم بعقوبت و مجازات دهند اما قوه و اختیار کنسول بیش از پرتور بود و کنسول میتوانست پرتور را از اقدام بامری مانع شود بلکه او را دستگیر نموده محبوس سازد. کنسولها هر سال دو نفر بیشتر نبودند اما عدهٔ پرتورها تا ده نفر هم میرسید. کنسول


  1. Questeur
  2. Edile
  3. Tribun de la plèbe
  4. veto
  5. Préteur