( ترتیب قدیم لشکری روم ) در اوایل امر لشکر روم مانند قشون سایر اقوام لاتن و یونانی بوده است. وقتیکه جنگی شروع میشد سلطان و بعدها کنسولها احضار قشون میکردند و تمام رومیها میبایست برای خدمت نظامی حاضر باشند و بخرج خود اسلحه و لوازم سفر جنگی را فراهم آورند. مقام هرکس در سپاه بسته بمیزان تمول او بود. آنها که از همه بیشتر مکنت داشتند سوار بودند[۱] و کسانیکه استطاعت فراهمکردن لوازم جنگ نداشتند خارج از اصل قشون محاربه میکردند و بدشمن سنگ یا تیر میانداختند و موسوم به ولیت[۲] بودند.
سپاه حقیقی منظم روم پیادگانی بودند که میتوانستند تهیهٔ لوازم جنگ را بنمایند و آن سپاه را لژیون[۳] میگفتند. در زمان سلاطین تمام لشکر روم یک لژیون بوده بعد هر کنسولی یک لژیون در تحت فرمان داشت و کمکم هرچه عدهٔ نفوس ملت روم زیاد شد بر عده لژیونها هم اضافه کردند.
هنگام جنک سپاهیان روم مثل یونانیها صفوف متراکمه تشکیل میدادند یعنی پهلوی یکدیگر قرار میگرفتند و نیزههای خویش را در پیش نگاه میداشتند و سعی میکردند که لشکریان دشمن را عقب بنشانند. حربه تمام سپاهیان روم یکسان بود یعنی یک نیزه و یک شمشیر کوتاه عریض داشتند اما اسباب دفاع ایشان یکسان