مذاکرات مجلس شورای ملی/دورهٔ ۱۷/جلسهٔ ۵
روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران
شامل کلیه قوانین مصوبه و مقررات - گزارش کمیسیون‌ها - صورت مشروح مذاکرات مجلسین - اخبار مجلس - انتصابات - آگهی‌های رسمی و قانونی
شماره ۲۱۲۵
۳شنبه ۱۳ خرداد ماه ۱۳۳۱ - سال هشتم
شماره مسلسل ۵
دوره هفدهم مجلس شورای ملی
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز ۳شنبه ۶ خرداد ۱۳۳۱ نشست ۵
فهرست مطالب:
- ۱- تصویب صورتمجلس
- ۲- بقیه مذاکره در اعتبارنامه آقای تولیت و اخذ رای و تصویب آن
- ۳- مذاکره در گزارش کمیسیون تحقیق راجع به انتخابات سمنان و نمایندگی آقای عامری
- ۴- ختم جلسه به عنوان تنفس
مجلس ساعت ده و بیست و پنج دقیقه صبح به ریاست آقای اورنگ تشکیل گردید
- تصویب صورتمجلس ویرایش
۱- تصویب صورتمجلس
رئیس - صورت غائبین خوانده می‌شود (بشرح زیرقرائت شد)
غائبین بااجازه - آقایان: دکترحسین فاطمی، حسین مکی
غائبین بی اجازه - آقایان: سیدابراهیم میلانی، حاجی سیدابوالقاسم کاشانی، محمدعلی دادور، و کیل پور
دیرآمدگان با اجازه - آقایان: دکتر کیان، دکتر فلسفی، محمد حسین قشقائی.
رئیس - در صورت مجلس نظری هست؟
نبوی - بنده عرضی دارم
رئیس - آقای ملک مدنی مقدمند، بفرمائید آقای ملک مدنی
ملک مدنی - بنده خواستم استدعا کنم از مقام ریاست که توجه داشته باشند که مجلس در ساعت معین خودش تشکیل بشود و اشخاصی که سرساعت حاضر نمی‌شوند بایست آئین نامه درباره آنها اجرا شود متاسفانه در جلسات دوره پیش این مطلب از اول رعایت نشد ملاحظه شد که تا آخر بینظمی در مجلس بود باید در وقتی که معین شده آقایان در جلسه حاضر شوند، هرکس حاضرنشد باید غائب بی اجازه باشد بنده تقاضا می‌کنم که دستوربفرمایند مسئول حاضر و غایب اینچیزها را کاملا رعایت کند که بیاری خدا ما بتوانیم مرتب حاضر شویم و تکلیفی که داریم انجام بدهیم
رئیس - آقای نبوی
نبوی - تذکربنده همانست که جناب آقای ملک فرمودند هیچکاری نیست که محتاج بوقت نباشد و اگر مارعایت و قت را نکنیم، هیچ کاری پیشرفت نخواهد کرد (فرامرزی - صحیح است) در ماده ۷۲ آئین نامه تکلیف تشکیل جلسه را روشن کرده‌اند از آن و قتی که در جلسه قبل مقام ریاست تعیین فرمودند فقط یک ربع آقایان می‌توانند دیرتر بیایند و اگر تاخیرآقایان زیاد طول بکشد باید مقام ریاست جلسه را تعطیل بفرمایند و آنهائی که نیامده‌اند جریمه بشوند بنده هم خواستم استدعا کنم که دستوربفرمایید اینکاررعایت بشود و الا اگر رعایت نشود کاری پیشرفت نخواهد کرد
رئیس - آقای و کیل پور
وکیل پور- منظور بنده را آقای نبوی فرمودند بنده فقط خواستم عرض کنم که روز یکشنبه بنده مریض بودم و حتی تصدیق طبیب هم هست خواستم عرض کنم که بنده را غایب بی اجازه تلقی نفرمایند
رئیس - اصلاح می‌شود در صورت مجلس نظری هست؟
مهندس حسیبی - اجازه بفرمایید غلطهای چاپی هست که بنده تصحیح خواهم کرد
رئیس - بلی این صورت بطور مقطوع نیست غلطهائی اگر هست در این صورت مجلس بعد تصحیح می‌شود اعتراضی نیست؟ (اظهاری نشد) صورت جلسه تصویب شد قبل از شروع دستور چند جمله هست که عرضش را من لازم می‌دانم اولا اینکه همه آقایان و تمام افراد نمایندگان در تربیت و معرفت افراد شایسته این کشور و مملکت هستند و هستید و چونان که خاطر همه افراد آقایان مستحضراست الفبای مکتب تربیت شروع می‌شود از این مقدمه که باید گوش داد و حرف را شنید و حرف را گفت در وقتی که بشنوند. شنیدن برای گوش دادن و گفتن برای شنواندن. این یک اصل محرز و مسلم تربیتی است که همه آقایان هم و اقفید. من بنام تربیت و انسانیت از تمام افراد آقایان تمنا می‌کنم که مبین هرچه می‌گوید و هربیانی که می‌کند در تبیین او ممکنست جملاتی باشد که مطبوع طبع نباشد و یا شنوندگان براین جمله ایراد و اعتراض داشته باشند. خوبتراینست که در وقت بیان مبین آن جملات مورد نظر از طرف آقایان قید بشود، یادداشت بفرمایند پس از اینکه بیان مبین تمام شد بنام‌های محرز در آئین نامه و براههای مسلم آن توضیح را آقایان می‌دهند و رفع اجمال و یا ابهام و یا سوء تفاهم و یا سوء نظر می‌شود اگردربین بیان ناطقی صحبتی بشود این زیبنده شأن خود آقایان نیست و زیبنده تعلیم و تربیت نیست. این یک نکته‌ای بود که خواستم تذکربدهم و اما ماده ۷۲ و ظیفه آقایان و خادم آقایان را معین کرده پس از یک ربع ۱۵ دقیقه از تشکیل جلسه اگر آقایان ا لبته حاضر نباشند موافق ماده ۷۲ رفتار و عمل می‌شود.
- بقیه مذاکره در اعتبارنامه آقای تولیت و اخذرای و تصویب آن ویرایش
۲- بقیه مذاکره در اعتبارنامه آقای تولیت و اخذرای و تصویب آن
رئیس - آقای فرامرزی
فرامرزی - جناب آقای مهندس حسیبی دیروز بعدازمقدمه شان اول اعتراضی که کردند بانجمن بود که انجمن یکطرفی بوده و چه جورعمل کرده و راجع بانجمن چه می‌گویند! جناب آقای مهندس حسیبی چرا آنچه برشما مباح است بدیگران حرام است مگر انجمن فامیلی تهران یادتان رفته‌است مگر آقای ذکاءالدوله شیبانی پدرزن آقای دکتر شایگان نیست که عضو انجمن بودند. در کجای کارچنین کاری را منع کرده آقا؟
شما آقای دکتر شایگان را و کیل تهران نمی‌دانید که چون پدرزنشان عضو انجمن تهران بودند؟ چرا فکرنمی‌کنید حرف می‌زنید؟ و بعلاوه در تمام این مملکت راجع به تمام انتنخابات راجع بکدام انتخابات نگفته‌اند این حرفها را؟ (یکی از نمایندگان - راجع به فیروزآباد) اینرا تصدیق می‌کنم. آدم حلال‌زاده که راجع بانتخابات فیروزآباد نمی‌تواند حرف بزند. آنوقت اگرآقای رئیس دولت فرمودند که بعضی انجمنها کارهایی کرده‌اند دولت که بعضی انجمنها را منحل کرد. اگرنکرده بود که می‌گفت دست من بانجمن نمی‌رسد قانون بمن اجازه نمی‌دهد. و قتی که معلوم شد یا قانون باو اجازه می‌دهد و یا از روی قانون رد می‌شود و می‌کند چرا انجمنهایی را که خلاف قانون کردند منحل نکرد! در صورتی که انجمنهای جای دیگرراکرده. اینجا یک صحبتی شد من خیلی متاسفم و قتی که وارد صحبت شدم نمی‌توانم یکجوری حرف بزنم که تمام حقایق که در نظرم مجسم می‌شود نگویم. برای یک مقصودی یا یک منظوری بعضیها را نبینم. ندیده بگیرم. و باینجهت در دفاعی که الان راجع بپرونده جناب آقای تولیت که هیچ خدشه ئی ندارد (صحیح است) خدا می‌داند بعهده گرفته‌ام ناچارم حرفهائی بزنم که ممکنست بطبع آقایان گران بیاید و لی اگر از پرونده بعضی از آقایان دفاع را قبول کردم بازهم همین کاررا خواهم کرد. زیرا که و ظیفه مدافع است که حرفش را بزند و الا خلاف امانت کرده فرمودند که بعضیها از روی عقیده مخالفت با بعضی پرونده‌ها نکردند و لی گرو کشی کردند و این گروکشی دلیل اینست که ایشان اول عقیده نداشتند باین مخالفت و بعد برای گرفتن ریش این مخالفت را کردند. این ممکنست صحیح باشد که اول قصد مخالفت نداشته باشند اماعدم مخالفت دلیل نمی‌شود براینکه ایشان معتقد بودند که درست بود. نه معتقد بودند که مثل باقی بود گفتند جایی که حرام عام باشد حرام حلال است. و گروکشی، اگر یک کسی از اوگروگرفت و اوروی عقیده حاضر نشده معامله بمثل کند دلیل است که روی عقیده‌است و لی اگر در جاهائی آدم دید که ریش را و ل کرد تاریشش را و ل بکنند این عقیده نیست. در شعبات هم همینطور شد. مادیدیم اینجورشد، اسم هم نمی‌برم برای اینکه خود آقایان می‌دانند کجا بود. عرض کنم که آن مطالبی که از قول مخالفین آقای تولیت نقل کردند. من از و جدان خودشان قضاوت می‌خواهم که این دلایل را مخالفین ایشان هم در انتخابات ایشان گفتند یا نگفتند؟ انتخابات میدان مبارزه‌است و حربه این مبارزه تبلیغات است. تبلیغات هم یعنی حرف. بدبختانه کسانی هم که در انتخابات وارد می‌شوند ایمان و وجدان پاک اینجوری که آنهارا بازبدارد اگر گزافگویی ندارند. این تهمت به آن می‌زند آن تهمت به این می‌زند این فحش به آن می‌دهد، آن فحش به این می‌دهد. و قتی که آدم حرف می‌زند باید آنچه راهم که راجع بخود گفته ند بخاطر بیاورد. اگریک چیزی اضافه برآن‌ها که بایشان گفته‌اند بطرف گفتند اگراضافه دارد آن و قت آنها رابیاورد. نه آن که بگوید آن چه بمن گفتند دروغ است و آنچه بشما گفته‌اند درست است. نه خیرآقا آنچه بمن گفته‌اند دروغ است و آنچه بشما گفته‌اند راست است ادعاست دیگر و لی با ادعا که حرف پیش نمی‌رود، مقصود پیش نمی‌رود و حقیقت معلوم نمی‌شود. دلایل قوی باید و معنوی - نه رگهای گردن بجهت قوی دلیل می‌خواهد نه اینکه آدم جیغ و داد و جنجال بکند این نیست آن هست آن نیست این هست جوابش همینست دیگر راجع به محل انجمن که فرمودید انجن در کجا تشکیل شده و در کجا تشکیل نشده، من این قانون انتخابات را می‌خوانم که انجمن مطابق این قانون باید در کدام محل تشکیل شود یعنی محل انجمن اول دفعه دعوت می‌کند فرماندار بعدتعیین محل انجن باخود انجمن است مطابق این قانون انتخابات. محل انجمن انتخابات قم را باید انجمن قم تعیین کند به آقای مهندس حسیبی در تهران. اعتراض دیگرشان راجع به ۱۰۸ نفربود که ۱۰۸ نفرنمی‌دانم چه جوردعوت شده و چه جور دعوت نشده. من اگر فرمانداربودم نه اینکه ۱۰۸ نفردعوت نمی‌کردم، ۳۷ نفرهم دعوت نمی‌کردم. برای اینکه قانون نوشته ۳۶ نفر (صحیح است) این ادعای من در آری را کی تحمیل می‌کند بمجلس و کی تحمیل می‌کند بمردم؟ قانون می‌گوید ۳۶ نفر، مگر قانون مسخره‌است؟ (عامری - هرکس سرکارمی آید قانون برایش مسخره‌است) (شمس قنات آبادی - مخالف قانون نیست) (دکترسنجابی - از قانون تخلف نشده) مخالف قانون است می‌خواهید بخوانم قانون را؟ (دکترسنجابی - بخوانید) (منع قانونی ندارد) گفتم جزو قانون نیست (دکتربقائی - پس در قانون هم تخلف نشده) یعنی در انتخابات قم از قانون تخلف نشده ولی آنهائی که خواسته‌اند اضافه بر۳۶ نفرتحمیل کنند می‌خواستند یک چیزی علاوه برقانون بمردم تحمیل بکنند و اگر کسی زیر بار رفت مخالف قانون نشده (قنات آبادی - اگرازقانون تخلف نشده پس چرا ۱۰۸ نفرمی‌باشد)
رئیس - آقای شمس یادداشت بفرمائید
دکترسنجابی - جواب دکتر عامری بود
فرامرزی - تشکر می‌کنم که راجع بمن اینقدر لطف دارید فرمودید مسجد را برای این مطرود کردند که منظوری داشتند و چرا در مسجد نگذاشتند؟ من تعجب می‌کنم که یکفرد مسلمان چرا این حرف را می‌زند! مگرشما نمی‌دانید مسجد را برای چه ساخته‌اند یک عالمی داریم بسیارزاهد و باتقوی و دانشمند باسم آقا شیخ بهاء الدین محلاتی در شیرازمی‌گفت که این دولتیها خیال می‌کنند اسلام عبارت از تشریفات است مثلا خیال می‌کنند که مسجد را برای این درست کرده‌اند که تویش ختم بگذارند حالا سیاسیون هم خیال می‌کنند که مسجد رابرای این درست کرده‌اند که در آنجا انجمن انتخابات تشکیل دهند آقا این حرامست مطابق شرع اسلام مسجد برای عبادت، برای خواندن قران برای اعتکاف برای ذکرخداست (قنات آبادی - هرکاری که مصلحت عمومی درش باشد در مسجد اشکالی ندارد) حرف دنیایی زدن و جاروجنجال کردن در مسجدصحیح نیست اینجا جناب آقای راشد دانشمند محترم نشسته (سیدجوادی- مگر انتخابات خلاف شرع است؟) شما اگر می‌دانید و حرف دنیایی جایزنیست، نه خلاف شرع (سیدجودی – منافع عمومی اقتضاء می‌کند) گفتم در مسجد جایزنیست که شراب بخورند، جایزنیست که معامله بکنند؟ می‌خواهید وارد این موضوع نمی‌شوم. جایزنیست در اموردنیایی وارد شوند در مسجد (شمس - دنیایی نیست)دنیایی نیست پس آخرتی است؟ پس عرضی ندارم جناب آقای مهندس حسیبی یا خیلی ساده‌اند یا خیلی زیرکند (سیدجوادی دومی را قبول بفرمایید) یعنی بقدری زیرکندکه می‌خواهند خودشان را مثل بچه بگیرند، یابقدری ساده‌اند که مثل بچه‌اند. برای اینکه تمام استدلالهایشان تمام برهانشان مثل مدعاشان بود. تمام برهان آقای مهندس حسیبی مدعاشان است و ازاین دلایلی که آوردند از برای قم هیچیک حرفی که یعنی ادعائی که آن ادعا اگرهم واقع شده باشد خلاف قانون باشد، نبود تنها ایشان خوششان نیامده بودکه اینطور باشد و خوش آمدن و خوش نیامدن ایشان ربطی بقانون ندارد. یکی از دلایلشان این بودکه صندوق را در کجا گذاشته‌اند و در کجا نگذاشته‌اند. اینها را قانون تشخیصش را بعهده انجمن و اگذارکرده. برای اینکه حالا باطن قضیه را کاری نداریم، برای اینکه انجمن از معتمدین محل خودشان را بهترازهرکس دیگرتشخیص می‌دهند. باین جهت انتخاب محل را قانون به انجمن و اگذارکرده و در هرجاهم انجمن اینکاررا کرده و می‌کند و خواهدکرد. یکی راجع ببازرسها که فرمودند، همه آقایان انتخاب شدید الحمدلله اعتبارنامه خیلی‌هاهم بدون اینکه کسی تقی بکند روی میزگذشت و بکمیسیون تحقیق هم نرفت. و لو اگر برای تفریح هم بود برای هر کس می‌شد یک همچه (تقی) هم کرد و خیلی از اینها هم روی علم قبلی نبود. بعکس آنچه که ایشان فرمودندبرای اینکه من خیلی از اشخاص رادیدم گفتند که آقامطالعه نکردیم. از جریان انتخابات اینجا مطلع نیستیم بمن مهلت بدهید که پرونده را مطالعه کنم و بعدبیایم در کمیسیون تحقیق گفتم آقا این درست همین یاروست که اول سرش رابریدند و بعدگفتند چه کرده بود. آنکسی که مخالفت می‌کند اول علم برایش حاصل است که این درست نیست، بعد مخالفت می‌کند. نه اینکه اول می‌زند روی میزدرکمیسیون تحقیق می‌رود، بعد می‌گوید بمن اجازه بدهید بروم دلیل بیاورم (سیدجوادی - نظیرحائری‌زاده) (خنده نمایندگان - زنگ رئیس) حالا تمام می‌شود قربان، عرض کنم که راجع ببازرسی که فرمودند، گفتم که همک آقایان و کیل شده و اعتبارنامه اغلب هم تصویب شده، ماهم نجابت کردیم و روی میزنزدیم. در صورتی که می‌توانستیم همچوبکنیم و لی انصاف بدهید کدام بازرسی در ایران تا امروز بوده که سرش توی دامن یکی از کاندیدها نبوده (مهندس حسیبی - چرا خیلی هستند) خیلی هستند، بازرسهائی که کارشمارا درست کردند آدمهای شریفی بودند آنهایی هم که مال مارادرست کردند همین طور ا لبته مستثنیات هم هست مامن عام الا نقدخص عرض کنم حضورمبارک آقایان که راجع بحضورآقای نریمان آقای از اد استنادکرده بودند این راباید فکربکنیم که جناب آقای نریمان چکاره بودند؟ چه نسبتی با دولت داشتند و برای چه رفته بودند بقم؟ این را اگر فکرکنیم می‌توانیم بفهمیم که دستگاه چه نظری به تولیت داشته؟ و اما آن دلیلی که برای مهرشناس نامه‌ها آوردنددراغلب پرونده‌ها این حرف رازدند و معلوم هم نیست و برای ما مسلم نیست که صحیح باشد و تازه ۵۰۰ تا منهاکنید از بیست هزاررای ۸۰۰ تامنهاکنید از بیست هزاررای هزارتامنها کنید از بیست هزاررای تازه اگرراست باشد در صورتی که حتما راست نیست بازآقای تولیت اکثریت داشته‌اند دیگر اعترضشان این بود که انجمن اجازه نداده که اشخص بخوابند برای حفظ صندوق جناب آقای حسیبی چرا خودمان را بغفلت بزنیم مگر مانمی دانیم آنهایی که می‌گویند بگذارید ما انجمن را حفظ کنیم کی‌ها هستند؟ و چکاری دارند؟ مگراین و قایع خونینی که در سرتاسرمملکت رخ داد یادتان رفته؟ مگرانجمن قم نمی‌توانسته صلاحیت خودش و وضع را در نظربگیرد و عمل کند؟ آنهم در کجا؟ آن هم در قم در جایی که محققا اکثریت با آقای تولیت بوده، بدلیل اینکه خود یکی از آقایان آمدند در کمیسیون تحقیق آنچه که من راجع بپرونده آقای تولیت عرض می‌کنم واردنبودم، پرونده را خواندم، آقایان توضیحاتی دادند توضیحات ایشان را باپرونده تطبیق کردم بقدری آقای تولیت در آنجا قوی بوده و بقدری مخالفین ضعیف بودند و شاید می‌شود گفت که مخالف محلی دسته محلی نبوده، نداشته و ازخارج آمدند. خودآقایان گفتند مخالفین و اسم مخالفین خود آقایان در جلسه گذشته گفتند آن اقلیتی که آمده در میدان کنفرانس بدهد و حرف بزند بچه‌ها رفته‌اند آنها را هو کرده‌اند و ازمیدان بیرون کرده‌اند. شما فکرقدرت یک و کیل را بکنید در محلی که مخالفینش را بروند چند تا بچه از میدان بیرون بکنند. اما عدم توجه بشکایات که ایشان فرمودند که بدبختانه نه در اینجا اگرنشده، نشده، در همه مملکت نشده و نمی‌شود که بشود چرا نمی‌شود؟ برای اینکه آن کسی که صددرصد و کیل محل است همان حرفی درباره اومی‌زنند که صددرصد تحمیلی است برای اینکه انصاف نمی‌دهند. پانصدنفرازده‌ها هزار نفرکه مخالف یک کسی شدند می‌گویند یک رای نداشته ده‌ها هزاررای داشته، اینها پانصدتابیشترنداشتند. می‌گویند این یک رای نداشته، هومی‌کنند، جنجال می‌کنند دستگاه را گم می‌کنند نمی‌توانند برسند نمی‌توانند تشخیص بدهند اگربنا شد که باین شکایات توجه بشود و باید هم بشود باید کاری کردکه شکایات بیجا نشود و الان پرونده‌ای نیست که رویش دادوبیداد نشده باشد غیرازپرونده خودم که مورد مخالفت هم هست و یک برگ شکایت هم روی پرونده من نیست (حاج سیدجوادی -کاملا صاف است) (خنده نمایندگان) عرض کنم حضورتان مطالب خیلی زیاد است و اگرمن بخواهم حرف بزنم و قت گرفته می‌شود آنچه من در پرونده مطالعه کردم و آنچه گوش دادم از فرمایشات آقایان اینستکه این بابا راخواسته‌اند در قم اذیتش کنندیعنی خواسته‌اند نگذارند از قم انتخاب شود باقوائی که از تهران تجهیزشده و فرستاده بودند زورشان نرسیده و انتخاب شده و آمده حالا توی مجلس ریشش را گرفته‌اند که از اینجا بیرونش کنند بابا دیگر اینجا و لش کنید مثل دیگران یکی از دلائل ایشان این بودکه مخالف او چهارصدتا بیشتررای نداشته این خیلی دلیل صحیحی است؟ دلیلش اینست که رای‌های مخالف است می‌گویند یک ایرانی و یک مصری راجع بتمدن قدیمشان صحبت می‌کردند مصری گفت چهارهزارسال پیش از این مصرتلگراف داشته بدلیل اینکه در زیرزمین‌های مصر سیم پیدا می‌شود ایرانی گفت در چهارهزارسال پیش از این ایران تلگراف بی سیم داشته برای اینکه هرچه کنجکاوی کردند اصلا سیم پیدا نشد و لی چون سیم پیدا نکردند حتما تلگراف بی سیم بودواما اینکه عقیده خودشان را باین عبارت که پرونده هم بازازپرونده‌های دیگ ربهتربود اظهارکردند یعنی عقیده شان را درباره پرونده‌های دیگر معین کردند با اینکه پرونده‌های دیگران را نخوانده‌اند و لی همین طوری ایشان می‌دانند که چه پرونده‌ای خوب بوده و چه پرونده‌ای بدبوده پرونده هم بعقیده ایشان خیلی خراب بوده و لی از پرونده‌های دیگر که تصویب شده یا نشده بهتربوده‌است رحم الله ا لحجاج عندالله این عقیده آقای مهندس حسیبی است و لی من به آقایان اطمینان می‌دهم که پرونده قم را مطالعه کرده‌ام تمام مبارزات با تولیت شده‌است که از قم انتخاب نشود و لی تولیت از قم درآمده‌است و لی حالا می‌خواهند کسانی که زورشان بمردم قم نرسیده شاید زورشان توی تهران در مجلس باو برسد و ازاینجا ایشان را بیرون کنند و شما آقایان مصلحت مملکت را در نظربگیرید و رای بدهید و لی بشما اطمینان می‌دهم که اگر دونفرانتخابشان صحیح بوده و وکیل مجلس باشند یکی آقای تولیت است اما راجع بشخصیت تولیت و اعمال خیری که خودش و خانواده‌اش در ظرف چهارصدسال در قم نموده‌اند چون قم جایی بوده‌است عرب نشین یعنی ایل نشین تمام این باغات و آبادیهای هم را اجداد تولیت درست کرده‌اند و کسی که این سوابق را در قم دارد اشخاص از خارج نمی‌توانند بروند و جای اورا بگیرند و ازآنجا انتخاب شوند و لی توی حزب یا میتینگ خیلی حرفها می‌شود بزنند.
مهندس حسیبی - بنده عرایضی دارم
رئیس - توضیحی دارید؟
مهندس حسیبی - فرمایشاتی را که فرمودند بنده باید جواب عرض کنم مطابق ماده ۱۰۹ آئین نامه
رئیس - ماده ۱۰۹؟ آئین نامه را ملاحظه کنید
مکی - مطابق ماده ۹۰ چون ماده ۱۰۹ از بین رفته
رئیس - مختصربفرمایید
مهندس حسیبی - اطاعت می‌کنم جناب آقای فرا مرزی آن اواسط یک شعری خواندند و فرمودند ((نه رگهای گردن بحجت قوی)) و خواستند بفرمایند که باید انسان دلیل داشته باشد نه اینکه رگ گردنش را بزرگ کند و صدایش را کلفت کن بنده از آقایان تقاضا دارم که ملاحظه بفرمایند و صحبتهای آنروز بنده را باصحبت‌های امروز آقای فرامرزی مقایسه بکنند و ببینند که کی احتیاج ببزرگ کردن رگ داشته آقای فرامرزی راجع بانتخابات تهران فرمودند و از یک شخص معینی اسم بردند ایشان در آنجا یک نفربودند و ازبین ۱۰۸ نفر بقید قرعه بیرون آمدند و گمان می‌کنم که مربوط به قضیه نباشد (آقااینها مربوط بموضوع نیست)
رئیس - آقا توضیحی است که می‌دهند آقای مهندس حسیبی خواهش می‌کنم بطورمختصربفرمایید
مهندس حسیبی - اما موضوع ۳۶ نفرقم که مورد اعتراض واقع شد روی این اصل بودکه یک طرفی بود (ناصر ذوالفقاری - یک شهرستانی را نام ببرید که یک طرفی نبوده)
رئیس - آقای ذوالفقاری بگذارید توضیحاتشان را بدهند
مهندس حسیبی - آقای فرامرزی ایرادهای مختلفی فرمودند یعنی اینطورتشخیص دادند که بنده اصلا استدلال نداشتم البته ایشان حق داشتند اینجوری بفهمند برای اینکه ما بکرات در روزنامه ایشان مطالبی را می‌بینیم که مطالبی را که می‌خواهند کاملا حق جلوه می‌دهند و مطالبی راکه نمی‌خواهند بناحق البته بنده ایرادی نمی‌کنم و در این مورد هم نمی‌خواهم ایرادی داشته باشم روی عرایضی که کردم بنده اساس گفتارم...
میراشرافی - اینها مربوط بروزنامه جبهه‌است و مسائل غلام یحیی و پیشه‌وری (زنگ رئیس - دعوت بسکوت)
رئیس -آقای حسیبی مختصر بفرمایید
مهندس حسیبی - بنده عرض کردم استدلاتم متکی به پرونده‌است و دلائل من در پرونده موجود است و الا بنده در قم نبودم و صحت و سقم پرونده تشکیل شده را بنده نمی‌توانم قضاوت کنم بنده از ابتدا عرض کردم من در شخصیات وارد نمی‌شوم و احترام هم برای همه شخصیات قائلم و لی عرایضی که بنده می‌کنم متکی برمدارک بوده و در پرونده هست بنا براین عرایض بنده بدون مدرک و سند و دلیل نبوده‌است ا لبته مبنای دلیل پرونده‌است چون و ظیفه دیگری بنده ندارم اینکه فرمودند ۱۰۸ نفرخلاف قانون است خیلی جای تاسف است (فرامرزی - من همچو چیزی نگفتم) آقای فرامرزی اگر یک طرز عملی معین می‌شود برای یک نظریات خاصی و برای جلوگیری از معایبی هرکس از آن دستورهای عمومی تخلف نموده و انحراف حاصل بکند معلوم می‌شود نظریاتی دارد و الا هیچ دلیلی ندارد وقتی که ۸۶ نفر رفتندآنجا ۱۰۸ نفررا بنویسند و قرعه بکشند ایراد من این بود و کاملا هم وارد است راجع بپرونده‌ها فرمودند آقا بنده شش پرونده را مطالعه کرده‌ام و مقایسه‌ای که کردم راجع به آن پرونده‌ها بود آقای فرامرزی که فرمودند پرونده‌هائی را نخوانده‌اید نمی‌دانم چطورازجانب بنده این فرمایش را می‌کنند نمی‌دانم شاید الهام می‌شود و از مکنونات ضمیربنده با خبرهستند و اما راجع به مثالشان که شخصی ادعا می‌کرد که ماتلگراف داشتیم ا لبته آن ایرانی هم جواب یک ادعای توخالی را با یک نوع ادعای دیگری داد فرموده جناب عالی هم راجع به آقای تولیت و آن پرونده هم عین عمان ادعا بود شما مدعی بودید که چهارهزارسال پیش تلگراف داشتید بنده هم بااستدلالی شبیه استدلال شما گفتم که ما بی سیم داشتیم جواب‌های هوی است چطورجواب شما منطقش هیچ عیبی نداشته و لی جواب بنده همه شان دلیل و منطق نداشته؟ عرض کردم دلیل و منطقی که من دارم در خود پرونده موجود است و لی آقای فرامرزی می‌فرمایند اگردرمملکت دو انتخاب صحیح بوده یکیش در قم بوده لابد از روی اطلاعات و عقیده شان بوده مطلب دیگرکه باید عرض کنم این است که ما روی گذشته‌ها صحبت می‌کنیم و همیشه میگوئیم اجداد ما فلان کارها را کرده پس ماهم همانیم آقا اجداد اشخاص ممکنست خیلی جدیت کرده باشند ماهم فرزند همان اجداد می‌باشیم که دنیا راگرفتند و در تسلط خود درآوردند و متاسفانه امروز در یک و ضعیتی هستیم که با این طرزفکری که می‌بینید لیاقت حفظ و ضعیت خودمان را نداریم امیدوارم که این روحیه تغییربکند و این نظرهای شخصی کناربرود اینجا را جای مردم بدانیم نه جای دوستان آنوقت خواهیم دیدکه و ضعیت انشاءالله بهبودی پیدا می‌کند و ماهم لایق نیاکان خود خواهیم بود (انشاءالله)
عبدالرحمن فرامرزی - آقا اجازه می‌دهید؟
رئیس - دوپیشنهاد رسیده‌است یکی از آقای معتمد دماوندی در جلسه گذشته و یکی از آقای دکتر ملکی که قرائت می‌شود
پیشنهاد می‌کنم که مذاکرات کافی است معتمد دماوندی. پیشنهاد کفایت مذاکرات می‌کنم دکترملکی.
دکترمعظمی - آقای رئیس تا کسی تقاضای مذاکره نکرده پیشنهاد کفایت مذاکرات لازم نیست
رئیس - همین را می‌خواستم عرض کنم این پیشنهاد مورد ندارد آئین نامه هست که معترض حق دارد یک ساعت صحبت کنند و معترض علیه حق دارد یکساعت دفاع کند این معنی حاصل شده یعنی آقای مهندس حسیبی اعتراض خودشان را کردند آقای تولیت و آقای فرامرزی دفاع خودشان راکمترازیکساعت کردند و حالا این پیشنهاد مورد ندارد.
دکتربقائی - اخطار دارم این در صورتی است که یک معترض داشته باشد و لی در صورتی که معترض متعدد باشد حق دارند صحبت کنند
رئیس - شما را صدا کردم اگر خاطر مبارک باشد شما اسقاط کردید حق خودتان را فرمودید که آقای مهندس حسیبی از طرف من و آقای زهری صحبت می‌کنند.
دکتر بقائی - عرض کردم آقای مهندس حسیبی و آقای زهری صحبت می‌کنند.
ملک مدنی - همانطوری که فرمودید آئین نامه تکلیف را تعیین کرده آقای مهندس حسیبی صحبت کردند و آقای فرامرزی جواب دادند و آقای زهری هم یکی از مخالفین است پیشنهاد کفایت مذاکرات مورد ندارد نفر بعدی هم صحبت می‌نماید و حقش محفوظ است اگرایشان می‌خواهند حرف بزنند باید صحبت کنند دکترملکی - اخطارآئین نامه‌ای دارم عرض کنم در ماده ۹۱ نوشته شده‌است که بعدازاینکه در موضوعی رئیس مذاکرات را کافی بداند می‌تواند با تصویب مجلس مذاکرات را ختم نماید و هر یک از نمایندگان می‌توانند پیشنهاد کفایت مذاکرات را تقدیم دارد در آن صورت پیشنهاد دهنده باختصار و بترتیب مندرج در ماده ۸۹ دلائل خودرااظهار و اگر مخالفی باشد فقط یک نفرعلت مخالفت خود را بیان می‌کند و رای گرفته می‌شود.
رئیس - تامل کنید این در موردی است که نص خاصی نداشته باشد در مورد اعتراض بپرونده‌های انتخاباتی نص خاصی داریم یعنی هر پرونده‌ای که بمخالفت برخورد هر یک از مخالفین حق دارند مخالفت خودشان را اظهارکنند منتهی نسبت به هر مخالفی معترض علیه حق دارد دفاع کند (صحیح است) آقای زهری مطلبی دارید می‌توانید بفرمایید.
زهری - بنده قصد تصدیع آقایان را نداشتم یعنی تصورمی‌کردم گفته‌های آقای مهندس حسیبی کافی باشد زیرا اعتراض بنده بهمان پرونده‌است و در آن پرونده جزآنکه مهندس حسیبی فرمودند مطلب دیگری وجود ندارد (صحیح است) ولی بیانات استاد بنده آقای فرامرزی استاد روزنامه نویسی و در سخنگویی (خنده نمایندگان) فرمایشاتی فرمودند که بنظر بنده شاگرد یک قدری سفسطه‌آمیز آمد (فرامرزی - بی لطفی می‌فرمایید) یکی موضوع تعیین محل نظارت انجمنها از طرف انجمن نظارت بودکه ا لبته انجمن نظارت این حق رادارد که هرکجا که بخواهد برای اخذرای تعیین کند و لی سنت و قاعده براین شده که این را در یک مکان عمومی در مدرسه و یا در مسجد و یا جایی که تعلق بشخصی نداشته باشد تعیین کنند (فرامرزی - در قانون همچوچیزی نیست) سنت است (دکتر بقائی سنت را باید رعایت کرد) برای اینکه یک حق نظارتی بر آراء باشد چون اگر خانه شخصی باشد صاحب خانه می‌تواند در خانه‌اش را ببندد و کسی را آنجا راه ندهد یک موضوع دیگر موضوع مخالف جناب آقای تولیت که ۵۰۰ رای داشته و یک کسی که اصلا کاندید نبوده ۸۰۰ رای داشته البته مانعی ندارد و لی با ملاحظه اوراق و شواهدی که در پرونده هست این موضوع تاحدی دال براین است که در صندوقها یک اعمال نفوذی شده. راجع بانتخاب ۳۶ نفر و ۱۰۸ نفر آقای فرامرزی خلاف قانون دانستند در صورتی که اینطور نیست قانون ناظر بر انتخاب ۳۶ نفر هست و چگونگی انتخاب این ۳۶ نفر با فرماندار است و فرماندار می تواند این عده را با هر ترتیبی حتی با فال حافظ یا قرعه (فرامرزی - یا بانظرشخصی) یا با نظر شخصی انتخاب بکند و اینکه دستورداده شده که از بین ۱۰۸ نفر ۳۶ نفرانتخاب بکند باید دانست که برای جلوگیری از نظر شخصی بوده و نکته دیگری که بنده نمی‌خواهم وقت آقایان را بگیرم چون باندازه کافی صحبت شده فرمودند نظر دولت این بوده که آقای تولیت انتخاب نشود البته بنده مدافع دولت نیستم (فرامرزی - دولت نگفتم دستگاه دولت گفتم) دستگاه یا دولت اگر این نظر را داشت آقای تولیت انتخاب نمیشدند چون این دستگاه را ما می‌شناسیم.
رئیس - اگراجازه بدهید اعلام رای می‌کنم رای می‌گریم بصحت انتخاب آقای تولیت آقایانی که انتخاب ایشان را صحیح می‌دانند در ورقه سفید می‌نویسند موافقم و یا خود و رقه سفید بمنزله موافقت است
مهندس حسیبی - ورقه سفید ممتنع است
رئیس - بلی درست است سفید با اسم و آقایان مخالف و رقه کبود می‌دهند
ملک مدنی - آقایانی که ورقه سفید می‌دهند اگر موافق هستند باید امضاء کنند و رقه سفید بدون امضاء ارزشی ندارد (آقای دکترفاخرمنشی اسامی آقایان نمایندگان را بشرح زیراعلام و در محل نطق حاضرورای دادند)
آقایان: زیرک‌زاده – مهند س حسیبی - دکترسنجابی - دکترشایگان - دکترملکی - انگجی - میلانی - قشقائی - ناصرذوالفقاری - محمدذوالفقاری - دکترمعظمی - عامری - عبدا لرحمن فرامرزی - گنجه - دکترکیان - موسوی مجتهدی - بهادری - پارسا - میراشرافی - کهبد - شمس قنات آبادی - مکی - حاج سید جوادی - حائری‌زاده شبستری - دکترفلسفی - اخگر - احمدفرامرزی - نبوی - حمیدیه - افشار- فرزانه - اقبال - مصدقی - ملک مدنی - دکترطاهری - ذکائی - دکترمصباح‌زاده - دکتربقائی - زهری - ناظرزاده - شاپوری - مهندس رضوی - افشارصادقی - شادلو - شوکتی - منصف - مرادریگی - و کیل پور - معتمد دماوندی - دکترفقیهی شیرازی - شهاب خسروانی - پورسرتیپ - جلیلی - صراف‌زاده - امیرافشاری - رفیع - هدی - نجفی - مهندس غروی - دکتر فاخر - اورنگ (پس از شماره آراء نتیجه بدینقراربود: ورقه سفید ۵۲ - ورقه کبود ۳ - ورقه سفید بی اسم علامت امتناع ۱ ورقه
رئیس - عده حاضر در ضمن اعلام رای ۶۳ نفر ۵۲ نفر موافق ۳ نفر مخالف یک ورقه هم ممتنع یعنی بقیه تا ۶۳ نفرامتناع کرده‌اند از دادن رای و آمدن جلوی صندوق بنابراین مقدمه اعتبارنامه نمایندگی آقای تولیت تصویب شد
اسامی موافقین - آقایان: افشارصادقی - ملک مدنی - معتمد دماوندی - دکترکیان - وکیل پور - دکترفلسفی - هدی - شبستری - ذکائی - محمدحسین قشقائی - گنجه - امیرافشاری - اورنگ - منصف - محمد ذوالفقاری - دکتر طاهری - شاپوری - رفیع - دکتر فقیهی شیرازی - شهاب خسروانی - ناصر ذوالفقاری - مجتهدی - افشار - حمیدیه - ناظرزاده - کهبد - میلانی - دکترمعظمی - احمد فرامرزی - شوکتی - فرزانه - مهندس رضوی - پورسرتیپ - شادلو - نجفی - دکترمصباح‌زاده - پارسا - عامری - موسوی - ریگی - امامی اهری - عبدالرحمن فرامرزی - غروی - میراشرافی - دکترملکی - بهادری - جلیلی - خسروقشقائی - صراف‌زاده - دکتر فاخر
اسامی مخالفین - آقایان: مهندس حسیبی - دکتربقائی - زهری
ورقه سفید علامت امتناع یک برگ
رئیس - برای طرح پرونده دیگر تصدیق می‌فرمایید که مجال نیست (عده‌ای از نمایندگان - چرا؟) بجهت اینکه خود آقایان مقررداشته‌اند در ماه مبارک رمضان از دوساعت بظهرمانده تاظهر (عده‌ای از نمایندگان - تا یک بعدازظهر) من اینطوربخاطرم هست آنجا اینطوراعلام کردیم درست است تک تک مذاکراتی فرمودید و لی قرارشد از ۲ بظهر تا ظهر و حالا نیم ساعت و قت بیشترباقی نیست در صورتی که با این پیکره معترض یک ساعت صحبت می‌کند هم یک ساعت بعد معترض هم متعدد می‌شود همه صحبت می‌کنند و دفاع کننده برای هراعتراض بازدفاع می‌کند پس و قت نمی‌رسد اینکه عرض کردم از راه عمل بود و الا من مطیع آقایان هستم اگرهمه آقایان رای می‌دهند پرونده دیگر مطرح می‌شود رای می‌گریم آقایانی که موافقت دارند تایک بعدازظهر.. (دکترسنجابی - عده کافی نیست) عده ۵۴ نفراست (دکترسنجابی - عده ۴۶ نفراست برای مذاکره هم کافی نیست) برای اول جلسه عدد ۵۱ لازم است و لی بعد نصف بعلاوه یک عده حاضر کافی می‌باشد و لی بطوری که فرمودید عده برای رای کافی نیست برای مذاکره کافی است حالا اگر آقایان موافقت دارید تا یک بعد از ظهر رای بدهیم بنده حاضرم (نمایندگان - همه موافقند) مخالفی نیست؟ (نمایندگان - خیر) آقای خسروقشقائی
- طرح گزارش کمیسیون تحقیق راجع به انتخابات سمنان و نمایندگی آقای عامری ویرایش
۳- طرح گزارش کمیسیون تحقیق راجع به انتخابات سمنان و نمایندگی آقای عامری
رئیس - گزارش کمیسیون تحقیق راجع باعتبارنامه آقای عامری مطرح است آقای خسرو قشقائی
دکترسنجابی - عده کافی نیست اینجا نوشته شده ۵۱ نفر
رئیس - آقای قشقائی تحمل بفرمایید که رفع ابهام شود برای شروع جلسه ۵۱ نفرلازم است و لی در حین جریان آن نصف بعلاوه یک عده حاضر کافی است (دکترسنجابی - بسیارخوب) حالا بفرمایید. (گزارش کمیسیون بشرح زیرقرائت شد) پرونده انتخابات سمنان دائربرانتخاب آقای جوادعامری که بمخالفت آقایان دکتربقائی - مهندس حسیبی - علی زهری - مهندس زیرک‌زاده - صفائی - حاج سیدجوادی - جلالی بکمیسیون تحقیق ارجاع شده بود مورد رسیدگی قرارگرفت و اینک جریان کار را بشرح زیرباستحضار مجلس شورایملی میرساند: آقای جلالی یکی از معترضین پرونده که عضویت کمیسیون را هم داشتند تذکردادند در مخالفتم باقی بوده و لی توضیحاتی نمی‌دهم مخالف دیگر انتخابات سمنان آقای مهندس زیرک‌زاده در کمیسیون حضور یافتند اعتراضاتی بشرح زیر از طرف خود و سایرمعترضین باستحضار کمیسیون رساندند:
- ۱- در انتخابات سمنان و دامغان عده زیادی از انتخاب کنندگان از حق خود محروم شده‌اند.
- ۲- اعتبارنامه آقای عامری صحیح نیست زیرا فاقد امضای فرمانداراست –
- ۳ - سه نفراز ۳۶ نفر بیسواد بوده‌اند.
- ۴- فرماندارتشکیل انجمن را بوسیله تلفن بآقای عامری اطلاع داده و تبریک گفته
- ۵- شش نفرازاعضای انجمن با آقای عامری قول و قرارگذاشته‌اند
- ۶- انجمن مرکزی در منزل یکی از اعضای انجمن که طرفدار آقای عامری بوده‌است تشکیل میشده.
- ۷- یکی از حوزه‌های انتخابیه ۴ درب داشته که طرفداران هریک از کاندیدها برای دادن رای از یک درب وارد میشده‌اند و این مخالف اصل مخفی بودن آراء می‌باشد
- ۸- در پایان کار صورت جلسه در منزل آقای عامری تنظیم یافته و انتخابات چهار نقطه را بدون حق باطل کرده‌اند
و توضیحا اینکه اصلا در انتخابات سمنان رعایت تشریفات و فرم قانون نشده‌است سپس آقای عامری منتخب حوزه انتخابیه سمنان در کمیسیون حضور یافتند و پس از استحضارازبیانات و اعتراضات آقای مهندس زیرک‌زاده گفتند مخالفت چند نفرازآقایان مربوط بکاندید بودن شخصی است که از طرف احزاب و ابسته بجبهه ملی کاندید سمنان بوده و قطعنامه مربوط باین موضوع را قرائت نمودند تحریکاتی در سمنان از طرف مخالفین بنده بعمل آمده در نتیجه روزاخذرای بتلگرافخانه رفته و متحصن شده‌اند و عده دیگرمی‌خواستند انجمن را بهم بزنند. در انجمن شعبه فرعی سنگسر بلوا کردند و منجربکشته شدن یکنفرگردید اهالی سنگسر در زمستان بقشلاق می‌روند و بیش از چند صدنفردرمحل باقی نمی‌مانند و لی تعداد زیادی تعرفه توزیع و آرائی قلابی اخذشده‌است در این انجمن بچه‌های ۱۵ و ۱۶ ساله جهت تشکیل انجمن انتخاب شده بودند نماینده انجمن مرکزی در نتیجه ملاحظه این جریان قصد استعفا داشت و لی بازور مانع استعفا گردیده‌اند صرفنظر از اینکه مخالفین من برای بازپرسی که جهت تحقیق بسنگسر می‌رفت مانعی ایجاد نموده بودند و لی بازپرس مربوطه و قتی بسنگسر می‌رسد کلیه اعضای انجمن فرارنموده و پس از تعقیب چندنفردستگیر و دونفربقید کفیل از اد می‌گردند ضمنا فرماندار طبق قانون نمی‌تواند مانع انجام کارووسیله تعطیل انتخابات گردد بهرحال آرای ابطاله در سه صندوق باستناد تهدید و تطمیع و ارعاب برخلاف حق ریخته شده و بهمین مستند انجمن آنرا ابطال نموده و عملی هم برخلاف قانون صورت نگرفته گزارش بازرس انتخاباتی مؤید عرایض اینجانب است تقاضا دارم مورد رسیدگی قرارگیرد. کمسیون تحقیق باتوجه باعتراضات معترض و مدافعات نماینده مورد مخالفت و توجه باوراق پرونده که مستند طرفین بوده چون ملاحظه شد عملی برخلاف قانون در انتخابات سمنان و دامغان صورت نگرفته و شکایات رسیده و اعتراضات معترض مستند بدلیل و مدرک نبوده بنابراین گزارش شماره ۲ از شعبه چهار مبنی برصحت انتخابات سمنان و نمایندگی آقای جواد عامری را تایید می‌نماید.
رئیس - عده‌ای از آقایان مخالفت کرده‌اند و می‌خواهند صحبت کنند. آقای دکتربقائی تشریف ندارند. آقای مهندس حسیبی (مهندس حسیبی - آقای زیرک‌زاده صحبت می‌کنند) پس آقای زیرک‌زاده صحبت می‌کنند و آقایان دیگر بعدا صحبتی ندارند بفرمایند
مهندس زیرک‌زاده - من تصور می‌کنم که جای تردید نباشد که مجلس شورای ملی بیشتر از هر شخص و هر دستگاهی بایستی پای بند بحقوق و قوانین مملکتی باشد و بدون تردید مجلس ایران همیشه احترام قوانینی که خودش و ضع می‌کند و حقوقی که برای مردم ایران می‌شناسد بایستی در نظر داشته باشد و از هر عملی که قانون را لطمه بزند و یا بحق مردم صدمه وارد کند بایستی جلوگیری بکند در این مملکت همیشه فریاد از اصلاحات است همه می‌نشینیم یک دنیا غرولند می‌کنیم همینطور موانع و مشکلات را میشماریم و لی یک توجه کوچک بیک اصل کلی نمی‌کنیم و آن این است که تمام این اصلاحات باید بدست مجلس انجام بگیرد و فقط مجلس است که می‌تواند این اصلاحات را انجام بدهد اینرا یکدفعه در یک جائی شنیدم و بنظرم کاملا صحیح می‌آید که هرکس می‌تواند مسئولیت راازخودش دوربکند و لوث بکند غیر از وکیل مجلس.
وکیل مجلس کسی است که هیچ بهانه‌ای نمی‌تواند بتراشد هربهانه‌ای بیاورد بی انصافی و بیعدالتی است و برای اینکه یکدستگاهی بتواند اصلاحات بکند باید در وهله اول مصلح شناخته شود باید مردم قبول کنند آنها که ادعای اصلاحات دارند راستی راستی خودشان می‌توانند اصلاحات بکنند و این قول اصلاحات هم باادعا و بیان نیست باعمل است مردم بعمل ایمان می‌آورند و قتی عمل دیدند از عمل می‌توانند حدس بزنند که طرف چکاره‌است آیا حقیقتا اصلاح طلب است یا اینکه ادعا است در انتخابات این دوره در وهله اول مردم ایران امیدواریهای زیادی پیدا کردند حقیقتا اکثرمردم فکر می‌کردند که دوران تحول بزرگی شروع می‌شود امیدوار بودند که مجلس دوره هفدهم مجلس اصلاحات و مجلس ترقیات مملکت باشد و لی انتخابات شروع شد از گوشه و کنار صداها بلند شد نغمه‌های عجیب و غریب بلند شد فریادها تحصن‌ها و حتی کشتارهایی بعمل آمد کم کم مردم گرفتارشک و تردید شدند مردمی که متاسفانه بسهولت مایوس می‌شوند منتظرند که کمترین نارضایتی ببینند تا مایوس شوند این دفعه هم مثل همیشه موقعیت پیدا کردند و شروع کردند به مایوس کردن مردم منتظروحالا نمی‌بایستی مجلس اجازه بدهد این تبلیغات ادامه پیدا کند باید مجلس بمردم نشان بدهد که این تبلیغاتی که می‌شود صحیح نیست و مجلس هفدهم همانطور که مردم انتظارداشتند یک مجلس اصلاحات و یک مجلس عمل خواهد بود و برای اینکه این کارانجام بگیرد اعتبارنامه‌هائی که در اطرافش سروصدای زیادی شده‌است اعتبارنامه‌هائی که مردم ایران را بخود مشغول کرده‌است باید در مجلس مطرح بشود در اطرافش صحبت شود اگرمردم الان تردید دارند که در بعضی جاها بحقوقشان لطمه واردشده باید این تردیدها از بین برود یعنی باید در مجلس مطرح شود و اگرمعلوم شد که این شک و تردید بجا بوده‌است آن اعتبارنامه باید رد شود و اگر معلوم شد این شک و تردید بیجا بوده بایستی در این مجلس بحث شود و صحبت شود و دلایل کافی برای روشن کردن مردم در اختیار مردم گذارده شود که نگویند نشستند و برخاستند و مابین خودشان گرووگروکشی کردند و دوست و رفیق چنین کردند و هرکس را که دلشان خواست وارد مجلس کردند این اگربشود مجلس ایران خدای نخواسته آن قدرت اخلاقی که برای اصلاحات لازم است نخواهد داشت یکی اعتبارنامه‌هائی که یاصحیح ترباید عرض کنم انتخاباتی که درش صحبت زیاد شده‌است انتخابات سمنان است انتخابات سمنان بنده تعریفی دارم که شاید کافی باشد و آن تعریفی است که آقای فریدونی معاون وزارت کشور در شروع گزارش خود می‌گوید انتخابات عجیب و غریبی است آقای فریدونی متخصص انتخابات است آقای فریدونی سالها هرنوع انتخاباتی رادیده‌است و این عبارت را بکارمی‌برد در این انتخاباتی که دوماه و خورده‌ای طول کشیده‌است در اکثرروزها مردم در تلگرافخانه متحصن بوده‌اند در اینجا انتخابات در حدود ۱۵۰۰ برگ تشکیل پرونده می‌دهد که شاید در حدود ۱۴۰۰ برگش شکایت است. انواع و اقسام بازرس رفته‌است این و ضع یک انتخاباتی است که در ایران انجام گرفته و مجلس ایران نمی‌تواند ندیده بگیرد مجلس ایران این انتخابات را باید حلاجی کند بنده از فرمایشات آقای فرامرزی اندرز می‌گیرم و راجع بشکایتها و نقل قولها صحبت نمی‌کنم همان طور که عرض کردم ۱۴۰۰ شکایت است در حدود ۶۰ هزارکلمه تلگراف شده‌است (فرامرزی -ا لبته امضاء کنندگان چند نفر بوده‌اند) بله، شنیدم که یکی هیجده هزارتومان پول تلگراف داده‌است (عامری - باید پرسید این پولهاراازکجا آورده‌اند؟) در انتخابات سمنان بدون توجه بشکایات و بدون توجه به اشخاصی که وارد بوده‌اند چندین موضوع مورد تردید است یکی ابطال صندوقهاست در انتخابات سمنان سه صندوق باطل شده‌است، ببخشید، دوصندوق باطل شده‌است و یک صندوق آرائش خوانده نشده‌است، ایرادبنده بفرم عملیات است که متکی بقوانین صریح مجلس ایران است قوانین مملکت درباره انتخابات در اینمورد عمل نشده‌است برخلاف این قوانین عمل شده‌است بنده اول راجع بابطال این صندوقها می‌خواستم صحبت کنم ابطال صندوقها یعنی محروم کردن مردم ایران از حق رای (میراشرافی - در تهران هم کردند) در تهران هم کردند بدکردند می‌خواستیدشکایت بکنید یعنی اگر کسی گناهی کرده باشد و کسی باواعتراض نکرده باشداین دلیل بر برائت گناهکار نیست دلیل براینکه عمل غلطی واقع نشده‌است نیست مردم ایران مطابق اصل هشتم قانون اساسی در تمام حقوق باهم مساوی هستند و مطابق ماده ۹ قانون انتخابات یک حقی برای مردم تعیین شده‌است هیچکس در هیچ مقامی حق ندارد این حق را از مردم سلب کند و آن حق رای دادن است مردم ایران که دارای شرایط معینی باشند که در قانون نوشته شده این مردم بایدرای بدهند و باید رأیشان خوانده شود و باید برأیشان ترتیب اثرداده شود و باید برأیشان احترام قائل شوند در این انتخابات در حدود ۴۵۰۰ نفرازمردم یک شهر حقشان باطل شده‌است اینها حق رای داشته‌اند برای اینکه رای داده‌اند اگرحق نمی‌داشتند رای نمی‌دادند پس همینکه رای داده‌اند حق داشته‌اند و آنهائی که صندوق را باطل کرده‌اند حق آنها راپایمال کرده‌اند راجع به باطل کردن آراء ا لبته انجمن متکی بمواد قانونی بوده‌است انجمن مطابق ماده ۴۴ می‌گوید هرکجا که انتخابات مبنی برتهدید یاتطمیع بشود انتخابات از درجه اعتبارساقط است بنده اول که صحبت از ابطال صندوق شنیدم از خودم پرسیدم که انجمن بچه حقی این عمل را انجام می‌دهد حقی که انجمن بخودش نسبت می‌دهد دوماده ۱۶ و ۱۷ است که انجمن مسئول صحت انتخابات است و یکی از دلایل عدم صحت انتخابات که در قانون صریحا ذکرشده تهدید و تطمیع است پس مبنای عمل انجمن، مبنای قانونی که بانجمن حق عمل می‌دهد مواد ۱۶ و ۱۷ است و مبنائی که به آن استناد می‌کنند برای یک عمل همین ماده ۴۴ است که تهدید و تطمیع در آن ذکرشده‌است ا لبته همانطور که جناب آقای فرامرزی فرمودند معلوم نیست که این تهدید و تطمیع را بچه جهت انجمن از یک طرف شناخته‌است دلایلی از طرف آقایان در دست نیست و لی معهذا بنده فرض می‌کنم که انجمن مرکزی دلایل قانع کننده‌ای در دست داشته‌است چنین دلایلی در پرونده نیست و بنده هم به آن علم ندارم و لی بنده فرض می‌کنم که این دلایل موجود است بنده می‌خواهم بگویم با فرض موجود بودن این دلایل انجمن مرکزی حق نداشته‌است آراءراباطل کند برای این که همینطورکه عرض کردم اگرعده‌ای از آراء در انجمن فرعی مشکوک بنظربیاید راه قانونی دارد و بایدآن تعداد آراءمشکوک را از صندوق جداکردولی در هرحال برفرض که تااندازه‌ای مشکوک باشد انجمن مرکزی حق ندارد صندوقها را باطل بکند انجمن فرعی حق داشته‌است این را بکند انجمن مرکزی حقوقش با انجمنهای فرعی یکسانست انجمن فرعی همان حق انجمن اصلی رادارد همانطورکه درباره انجمن اصلی نوشته می‌شود انجمنهای نظارت هرحوزه بطورمطلق و بدون اینکه ذکرازاصلی و فرعی شود در تحت نظارت حاکم محل قراردارد و آنها متصدی و مسئول صحت جریان انتخابات آن حوزه هستند یعنی همان ماده‌ای و همان مقرراتی که انجمن مرکزی بخودش اجازه می‌دهد باتکاء آنها صندوقها راباطل کند، همان قانون برای حتی انجمنهای فرعی هم هست و بنابراین انجمن مرکزی نمی‌توانسته‌است صندوقی را که انجمن فرعی محل صحت و سقم آن راتصدیق کرده (دکترمعظمی - نکرده) چرا کرده‌است راجع به سنگسر کرده‌است بنده این استناد رابه سنگسرمی‌کنم در صندوق سنگسر انجمن صحت صندوقی را تصدیق کرده بعدا انجمن مرکزی گفته‌است این باطل است، انتخابات سنگسر خیلی خوشمزه‌است روزی که انتخابات سنگسرتمام می‌شود بخشدارسنگسر یک تلگرافی می‌کند بفرماندارسمنان عبارت تلگراف اینست ((بحمدالله انتخابات در نهایت از ادی و آرامش خاتمه پیداکرد)) این تلگرافی است که بخشدارسنگسر بعدازاختتام اخذآراء بفرمانداری سمنان می‌کند معهذا فردای آن روز باوجود این تلگراف نماینده دولت انجمن اصلی دستورمی‌دهد بانجمن فرعی سنگسر که صندوق را توقیف کنید و آراء را قرائت نکنید البته آنها هم اطاعت نکرده‌اند و آراءراقرائت کردند بعدانجمن مرکزی آمده باختیار خودش صندوق راباطل کرده‌است و در انجمن شهمیرزاد آنها هم آمده‌اند آراءراقرائت کرده‌اند بعدانجمن مرکزی دستورداده‌است که توقیف کنند بعدصندوق رابرده‌اند در شهربانی خوشمزه اینجاست که انجمن از خواندنش خودداری کرده‌است و استدلال کرده که چون تعداد آراء شهمیرزاد تاثیری در رتبه و کلا ندارد از این جهت خواندنش مورد ندارد آقااین برای ایرانی یک اعمال حقی است و این اعمال حق بایدانجام بگیرد و هیچکس بهیچ بهانه‌ای حقی ندارد این اعمال حق ایرانی را از افراد بگیرد چه تاثیری داشته باشد چه نداشته باشد هیچکس حقی ندارد (عامری - مشهدراهم بفرمایید) بنده راجع به مشهد الان عرضی ندارم فعلا راجع به سمنان حرف می‌زنم همانطورکه عرض کردم این ابطال صندوق عملی است خلاف قانون اساسی و این عمل خلاف قانون را بایستی مسلما مجلس در نظربگیرد -درانتخابات سمنان یکی از و ضعیتهای خاصش و ضعیت فرمانداروانجمن است فرمانداردراوایل متهم است بنفع یکی از کاندیداها عمل می‌کند و حتی یک مکالمه تلفنی که صورت مجلس هم کرده‌اند و دادستان رفته صورت مکالمه رابرداشته و لی در وسط انتخابات فرماندار (خسروقشقائی - باکی صحبت کرده‌اند؟) با جناب آقای عامری، و لی در وسط انتخابات معلوم نیست که جریان چطورمی‌شود که برعکس می‌شود، فرمانداری که در وهله اول متهم است که طرفداری از آقای عامری می‌کند بعد می‌بینیم که در جهت مخالف اکثریت انجمن است یعنی بعدازاینکه اعلام ختم اخذآراء شد انجمن دوقسمت می‌شود یک قسمت شش نفری که اکثریت انجمن تشکیل می‌دهند و ازآن ببعد این شش نفرهمدیگرراگرفته‌اند و ترکتازی شروع می‌شود و یک سه نفری که بافرمانداروبازرس‌ها که اینها یکطرف هستند، هرروزشکایت است از فرماندار که بانجمن نمی‌آید و حاضرنمی‌شود و در انجمن از فرماندارکه اعمال نفوذ می‌کنند و مداخله می‌کنند در هر حال منظورم این وضع بخصوص است که در اول طرفدار آقای عامری هست در روزهای آخرمی بینیم با اقلیت انجمن در یک صف است نظارت فرمانداردرتمام امرانتخابات لازم است و باید انجام بگیرد و لی از آن روزی که این شکاف ایجادشده‌است فرمانداروشش نفرازانجمن‌های اصلی از همدیگرجداهستند و آنها برای خودش و آنها سی خودشان عمل می‌کنند این شش نفررامتهم می‌کنند بطرفداری شدید از جناب آقای عامری ا لبته اگریک و رقه‌ای در دست نبوده بنده شایداصلا ذکرش را نمی‌کردم و لی یک سند امضاء شده که عکسش را برداشته‌اند و گمان می‌کنم که بهمه آقایان داده‌اند در این سند رسما نوشته شده. آقای سیدمحمدتقی شریعت پناهی می‌نویسد با آقای عامری قول و قرارنموده و فعلا نیزمشغول کارشده‌ایم (ناصرذوالفقاری - این نامه مربوط به آبیاری سمنان است) ا لبته یک اظهارارادتی در یک نامه خصوصی دلیل نمی‌شود اماصحبت از قول و قرارومشغول کارشدن برای آنهائی که صحبت از همکاری و طرفداری انجمن با آقای عامری می‌کنند شبهه زیاد ایجاد می‌کند در هرحال این شش نفردرتمام این مدت انتخابات را بنفع خودشان میچرخانند آگهی هروقت دلشان بخواهد می‌کنند آراءرا هروقت دلشان بخواهد می‌خوانندوهروقت نمی‌خواهندنمی خوانند محلشان روشن نیست روشن نیست گاهی اوقات در سمنانند و گاهی اوقات در تهرانند و مخالفین مدعی هستند که صورت مجلس نهائی در تهران نوشته شده‌است بنده در پرونده یک تلگرافی از آقای شریعت پناهی دیدم که در ۲۰،۱۲ خود ایشان می‌نویسد من در تهران هستم و اگرامضایی سندی باسم من منتشرشد بدانید که دروغ است شایدقانون صراحت نداشته باشد که انجمن باحضورفرماندارتشکیل شود و لی در بعضی مواردش صحت دارد و منجمله صراحت دارد که باید صورتمجلس نهائی بامضای فرماندار باشد بنده از آن قسمتهائی که صراحت ندارد حتی آداب و رسوم و همان چیزهائی که در این دوره مورد عمل قرارگرفته چیزی نمی‌گویم و لی آنجائی که قانون صراحت دارد باکمال تاسف کاری نمی‌توانیم بکنیم ماده ۳۸ قانون می‌گوید منشی انجمن نظارت مرکزی صورت انتخابات رادرسه نسخه حاضرکرده به مهرحکومت و بامضای اعضای انجمن نظارت رسانیده این جا صراحت دارد باید مهرحکومت باشد مهرحکومت بودنش فلسفه‌ای دارد برای اینکه این مهرحکومت یک و سیله غیررسمی تصدیق سایرامضاهاست و بنده روی این قسمت تکیه می‌کنم برای اینکه خواهید دید همین نبودن امضای فرماندارچه و ضعیت اسفناکی ایجاد کرده‌است (عامری - آن تلگراف شریعت پناهی تاریخش چیست؟) ۲۰،۱۲، تلگراف است یا نامه درست خاطرم نیست صورتمجلس نهائی به امضای فرماندارنرسیده‌است ا لبته مدعی‌ها یا مخالفین می‌گویند این عمل در تهران انجام گرفته فرمانداربا سه نفردیگر یا دونفردیگر از اعضای انجمن صورتمجلس جداگانه‌ای برای خودش امضا کرده‌است و ا لبته دوتا صورتمجلس یک و ضع مخصوص بخودش گرفته‌است و با این ترتیب بطوری که ماده ۳۸ صراحت دارد چون صورتمجلس نهائی بامضای فرماندار نرسیده مخدوش است و قابل قبول نمی‌تواند باشد مطابق نص صریح قانون یک عمل دیگر برخلاف نص صریح قانون شده‌است و آن این است که اعتبارنامه باید بامضاء و مهرفرماندارباشد (دکترکیان -صحیح است) ماده ۴۹ (نمایندگانی که به عضویت مجلس شورایملی انتخاب می‌شوند باید بمهریاامضای اعضای انجمن نظارت و حکومت محل اعتبارنامه در دست داشته تسلیم دفتر مجلس شورای ملی نمایند) آقایان بنده نمی‌دانم قوانین مملکت ما تاچه حد قابل تفسیر و تعبیراست نمی‌دانم.
رئیس - آقای زیرک‌زاده بیاناتتان رابفرمایید.
زیرک‌زاده - بنده کاری جزبیان نمی‌کنم صریح قانون می‌گوید اعتبارنامه باید امضای فرماندار را داشته باشد (یکی از نمایندگان - اگر در محل نبود چه بکنند؟) نباشد آقا. سه اعتبارنامه در پرونده انتخاباتی سمنان هست خدا شاهداست اگر بخواهند برای کلوپ ورزشی عضوانتخاب بکنند بیشتر مراسم را اهمیت می‌دهند تا برای انتخاب نماینده.
سه اعتبارنامه صادرشده‌است یک اعتبارنامه امضای فرمانداررادارد با دویا سه امضاء دواعتبارنامه بامضای اعضای انجمن است که یکی اش را می‌گویند مجعول است و یکی را می‌گویند صحیح است ولی البته من چیزی را که تحقیق کردم این است که امضاها یکی نیست و در هرحال چون یک مقام رسمی است یکیش جعل است بنده چاره‌ای جزاینکه قبول بکنم جعل است ندارم و لی اساسا می‌گویم اما چرا باید وضع باینجا بکشد که یک عده‌ای بخودشان اجازه بدهند برای انتخابات مجلس ایران اعتبارنامه قلابی بفرستند (عامری - صحیح است) اینکار اگر می‌شود برای این است که بچشم خودشان می‌بینند که قانون رعایت نمی‌شود وقتی دیدند قانون مراعات نشد همه جسورمی‌شوند و همه جرأت پیدا می‌کنند وقتی که شما یک جا پاروی قانون گذاشتید دنبالش می‌روید بطوری که تمامی ندارد و هیچ حدی برایش متصور نیست (حاج سید جوادی - اگرمجلس جرأت و جسارت داشت آنها هم پول خرج نمی‌کردند) تکلیف مجلس البته با خود مجلس است و مافقط آن چیزی که بنظرمان می‌آید بایدعرض کنیم نبودن امضای فرمانداریک اشکال دیگری پیدا می‌کند و آن اینست که ماازخودمان می‌پرسیم اساسا وزارت کشورچگونه توانسته‌است و کیلی بدون اعتبارنامه بمجلس معرفی کند روی چه سندی روی چه دلیلی باتکاء چه منطقی وزرات کشور نماینده‌ای باسم نماینده سمنان بمجلس معرفی کرده برای اینکه مدارکی که برای اینکار لازمست در دست نبوده‌است اگر هم هست در پرونده من ندیدم بنده این ۱۵۰۰ ورق را ورق زده‌ام و هرچه قابل مطالعه باشد دیده‌ام این اشکال پیدا می‌شود که وزرات کشور چگونه توانسته‌است این اعتبارنامه را بدهد (عامری - اگر استیضاحش بکنید بنده هم پشت سرتان می‌آیم) بنده فکرمی‌کنم که عمل ما و اینجا دو مرحله دارد یک مرحله تعیین مقصرین که چه اشخاصی هستند که تقصیرکرده‌اند خلاف قانون کرده‌اند یکی دیگر ملاحظه و قبول اینکه عمل خلاف قانون انجام گرفته‌است بحث در تصویب اعتبارنامه‌ها روی این مرحله‌است بنده وظیفه‌ام این است که بیایم بگویم که این عملیات خلاف قانون درش انجام گرفته‌است مقصرین چگونه مجازات خواهند شد و کی مجازات خواهدکرد آن مرحله دیگری است و مربوط باین مرحله نیست بنده اینجا فقط وظیفه دارم که مشکلات قانونی امر را عرض کنم. عرض کردم بهیچوجه داخل در شکایات و فهرست اسامی نشدم داخل در بحثها و صحبتها نشدم برای اینکه مقام مجلس محترمتر از این است که این بحثها در مجلس بشود خود دانید و عملی که باقانون و حق بایدبکنید عرض دیگری ندارم.
رئیس - آقای خسرو قشقائی بفرمایید
خسرو قشقائی - (مخبرکمسیون تحقیق) چون آقای عامری بعدا خودشان بطورمفصل دفاع خواهند کرد و تمام مدافعاتشان بطوری که خودشان اظهار می‌دارند مستند بسند است بنده در اینجا فقط مختصرا یک عرایضی می‌کنم و قبلا می‌خواستم از آقای زیرک‌زاده یک سوالی بکنم که بنده جواب مرحمت خواهند فرمود جنابعالی انتخابات دوره قبل از شهریوررا قبول دارید؟ (مکی - سوال حرام است) عرض کنم چون بنده می‌خواهم اتخاذ سند بکنم (مکی -شما حق ندارید سوال بکنید) خوب سوال نمی‌کنم آقای زیرک‌زاده اینجا مطالبی را فرمودند و فرمایشاتشان را بااین موضوع شروع کردند که اتخاذ سند کردند از گزارش آقای فریدونی و خیلی خوشوقت بودند که آقای فریدونی فرموده‌اند که این انتخابات عجیب و غریب بوده‌است در صورتی که تمام انتخابات گذشته را تمام و کمال آقای فریدونی انجام می‌دادند آقای فریدونی مقام مدیرکلی در وزارت کشور داشته‌اند و انتخابات زیرنظرایشان انجام میشده‌است انتخابات ایندفعه فقط از نظر آقای فریدونی یک اشکالی داشته که ایشان متصدی انتخابات نبوده‌اند و اگربود آنرا صحیح و درست تشخیص می‌داد عرض کنم راجع بابطال صندوقها همانطورکه فرمودید راجع به صندوق دومحل اعتراضی نداشتید چون انجمنهای فرعی خودشان باطل کرده بودند (زیرک‌زاده - نخیرراجع بسنگسر گفتم که اعضای انجمن فرعی مخالف بودند) ا لبته اطلاع دارید در سنگسر یک اتفاقاتی افتاده و اعضای انجمن سنگسرازمحل فرارکردند و آقای عامری یک اطلاعات دقیقی دارند که مفصلا بعرض آقایان میرسانند اما راجع باین که فرماندارچرا اعتبارنامه آقای عامری را امضاء نکرده بنده اتخاذ سند می‌کنم از فرمایش خودتان و مکالمه تلفنی که آقای دادستان محل هم تأیید کرده‌اند که فرمانداردراول تحت نفوذ ایشان قرارداشته و جزو دوستان آقای عامری بوده و لی در وسط کارازایشان برگشته‌اند و تغییرعقیده داده‌اند بهترین دلیل این است برای بنده که ایشان تهدید یا تطمیع نشده باشند چون در جای دیگرهم فرمودید که تلگرافاتی که از طرف مخالفین آقای عامری می‌آمده خیلی تلگرافات سنگینی بوده و مبالغ زیادی برای تلگرافات مخالفین ایشان میداده‌اند و ا لبته مخالفی که حاضربشود برای فرستادن تلگراف مبالغ زیادی خرج بکند برای تطمیع فرماندار و تهیه آراء هم مبالغ زیادی حاضرخواهد بود که خرج بکند و در این دوسه صندوق هم که باطل کرده‌اند بنده فکرمی‌کنم که تطمیع بطورقطع بوده چون بازاتخاذ سند می‌کنم از فرمایشات خودشما که فرمودید مبالغ زیادی برای تلگراف حاضر بوده‌اند خرج کنند ا لبته برای ابطال صندوق نیز حاضر بوده‌اند که مبالغ زیادتری خرج بکنند (زیرک‌زاده - از قانون اتخاذ بفرمایید نه از گفته‌های بنده) و اما اینکه وزارت کشورچگونه ایشان را معرفی کرده در آنجا الزامی برای این نبوده که این را حتما فرماندارامضاء کند فرماندارحتما بایستی که این حکم را امضاء کند و لی و قتی که فرماندارنخواهد امضاء بکند چه باید کرد بفرمانداررئیس انجمن محل نوشته و دادستان هم تذکرداده که بیاید و امضاء بکند و ایشان هم حاضرنشده‌است و ممکن است وزارت کشوردرنقاطی نظری داشته باشد و فرماندارمحل را در موقعی که بخواهد پرونده را و اعتبارنامه را امضاء نکند احضاربکند یا مأموریت بدهد یافرماندارمریض بشود یا فرماندارفوت بکند در اینصورت مانع قانونی بنظر بنده ندارد که حتما لازم باشد که فرماندارامضاء بکند امااینکه اینجا فرمودید که ایشان اعتبارنامه شان کافی نبوده بهرصورت شش رای اعضای انجمن را داشته‌اند (حاج سیدجوادی - یکی از شش نفرعلی ا لبدل بوده) رئیس و نایب رئیس انجمن هم جزوشان بودند واصلا در نقاط دیگرهم نظایری هست که گویااصلا اعتبارنامه نداشته‌اند و در این مجلس تماما رای داده‌اند و لی ایشان شش رای داشته‌اند بنده دیگر بقیه مدافعات را بعهده خود جناب آقای عامری می‌گذارم.
رئیس - آقای عامری
عامری - بنده تقاضادارم که هریک از آقایان هر ایراد و اعتراضی دارند هراشکالی که دارند بیایند و بفرمایند چون استناد بگزارش وزرات کشور کردند بنده گزارش بازرسی کل کشور راهم خواسته‌ام برای جلسه بعد و بتفضیل جواب عرض خواهم کرد
رئیس - از آقایان معترضین سه نفر باقی‌اند آقای صفائی (نمایندگان - نیستند) آقای حاج سیدجوادی
حاج سیدجوادی - بنده نوبتم را واگذارمی‌کنم به آقای زیرک‌زاده
دکتر بقائی - ولی آقای رئیس باید بنوبت باشد
رئیس - بنوبت صداکردم من درآوردی نیست اول سرکاررا صداکردم تشریف نداشتید
دکتر بقائی - بله یک معترض که صحبت کرد باید جواب داده شود و بعدنوبت بمعترض بعد برسد فرامرزی - به قربان مطابق آئین نامه می‌شود جواب همه معترضین را یکجا بدهد
رئیس - آقای دکتربقائی معترض علیه مخیراست که تمام اعتراضات مخالفین را یکایک بشنود و یکجا جواب بدهد و هم مخیراست هر اعتراضی که کردند جواب بدهد و دو دفعه معترض دوم بگوید بازجوابش را بدهد تا آخر هر دو را مخیراست
دکتربقائی - بفرمایید ماده‌اش را بخوانند.
رئیس - ماده ۸ قرائت می‌شود (بشرح زیرخوانده شد)
ماده ۸- گزارش شعبه در مجلس قرائت می‌شود چنانچه مبنی برقبول باشد و مخالفی هم نباشد تصویب شده محسوب می‌گردد و رئیس تصویب آنرا اعلام می‌نماید هرگاه گزارش شعبه مبنی بررد اعتبارنامه نماینده باشد و یادرمجلس کسی مخالفت کند بکمیسیون تحقیق ارجاع می‌گردد. این کمیسیون به دلائل و توضیحات نماینده مخالف و مدافعات طرف در ظرف ده روز رسیدگی می‌کند و رای می‌دهد رای کمیسیون باید مدلل و موجه باشد و آن رای نیزدرمجلس قرائت خواهدشد کسانی که در موقع طرح اعتبارنامه مخالفت کرده‌اند می‌توانند در مجلس بترتیب صحبت کنند و هردفعه که یک مخالف صحبت کرد برای نماینده مورد اعتراض حق دفاع خواهد بود و می‌تواند نماینده دیگری بدرخواست او دفاع کندوهم چنین نماینده مورد اعتراض یا مدافع او می‌تواند بتمام اعتراضات در جلسه بعد جواب بدهد و دفاع نماید. پس از خاتمه مذاکرات رای نهائی راجع برد یاقبول نمایندگی اوبامجلس است.
رئیس - حالا ایشان معترض علیه‌است آقای زیرک‌زاده اعتراض خودشان رابیان فرمودند و آقایان صفائی و حاج سیدجوادی و جلالی مانده‌اند آقای صفایی قزوینند یا کسالت دارند بهرحال نیستند آقای جلالی هم تشریف ندارند فقط آقای سیدجوادی تشریف دارند می‌فرمائید صحبت بکنید یا نه؟
حاج سیدجوادی - آقای زیرک‌زاده از طرف بنده صحبت می‌کنند.
جندنفرازنمایندگان – نمی‌شود باید خودشان صحبت کنند.
رئیس - اگرمی‌خواهید صحبت بکنید بفرمایید ایشان که صحبت شان را کردند.
دکترمعظمی - آقای رئیس باید اعلام بفرمایید آنهاکه نیستند حقشان ساقط است.
رئیس - بله حق غائب ساقط است.
عامری - بنده حاضرم اگرآئین نامه اجازه می‌دهد هرکه می‌خواهد صحبت بکند.
رئیس - آقای عامری اجازه می‌دهند که ایشان هراعتراضی دارند بوکالت از طرف آقای حاج سیدجوادی بفرمایند.
زیرک‌زاده - پس اجازه می‌فرمایید؟
فرامرزی - آقا نمی‌شود.
رئیس - آقای ملک مدنی
ملک مدنی - توجه بفرمایید که آئین نامه اجرابشود بنده در مورد آقای زیرک‌زاده عرض نمی‌کنم که حق دارند صحبت کنند یاخیر.
رئیس - آقا اگربشود من که مانع نیستم
ملک مدنی - اینجا بنظربنده آئین نامه خیلی روشن و صریح است قضیه این است که باید دفاع بشود و کسی باید دفاع کند که خودش جزو معترضین نباشد مثلا نفر دیگری را آقای عامری می‌توانند تعیین کنندکه از ایشان دفاع کند ممکن است یکی قدرت دفاع نداشته باشد ولی معترض نمی‌توانددیگری راوکیل کند معترض باید خودش پا شود و صحبت بکند.
رئیس - آقای نبوی
نبوی - با و ضعیتی که پیش آمده و حضرتعالی فرد فرد معترضین را احضار فرمودید فقط آقای زیرک‌زاده معترض هستند و فرمایشاتشان را کردند و آقای عامری هم تقاضا کردند روز بعد دفاع کنند مطابق آئین نامه هم این حق را دارند پس حالا این موضوع مطرح نیست تا روز بعد و چون سه ربع دیگر از وقت باقی داریم من خیال می‌کنم که اجازه بفرمایید آن پرونده‌ای که بعد از این است مطرح شود و فردا دفاع آقای عامری مطرح بشود. بعد از اینکه ایشان صحبت کردند آقایان بازهم بفرمایند.
رئیس - آقای دکتربقائی فرمایشی دارید؟ بفرمایید
دکتر بقائی -این پیشنهاد جناب آقای نبوی بهیچوجه صحیح نیست این می‌شود مثل کتابم مثنوی که این پرونده را بگذارند و بعد یک پرونده دیگررا مطرح کنند و برای دومی هم همینطور گیری پیدا بشود و این موضوع الی غیرالنهایه طول بکشد این مطلب که شروع شده باید به خاتمه برسد اما راجع باین موضوعی که مخالفت کردند بنظربنده هیچ مانع قانونی ندارد و چون عده‌ای بیک پرونده معترض هستند ممکن است بنده هم که معترض هستم و یک اطلاعاتی دارم بگذارم در اختیاریکی از آقایان معترضین و اوکه بصیرتر است از طرف من هم صحبت بکنداین موضوع در اعتراض هم می‌شود و هیچ مانع قانونی ندارد.
رئیس - آقای فرامرزی
فرامرزی - من خواهش می‌کنم که یک کاری بکنید که در این مملکت چهاردیواری یک اصل و قاعده‌ای محفوظ باشد دائما روی اجتهاد تمام اصول را زیرورو نکنید در این آئین نامه اصولی هست که معترض علیه و کیل مدافع می‌تواند تعیین بکند و لی راجع به آن یکی نیست و عمل هم نشده تابحال حالا چه اصراری است که شما درست کنید روی خیال، اگرایشان اعتراضی دارند بفرمایند حرفشان رابزنند.
حاج سیدجوادی - آقای فرامرزی من باکی ندارم که حرفی بزنم و لی روی خواهش آقایان حرف نمی‌زنم
فرامرزی - پس صرفنظربفرمایید
حاج سیدجوادی - صرفنظر هم نمی‌کنم.
رئیس - آقای سیدجوادی چه نظری دارید؟
حاج سید جوادی - بنده در مخالفتم باقی هستم.
فرامرزی - عرض کنم که به آقای سیدجوادی اعتراض من این نیست که چرا ایشان حرف نمی‌زنند من می‌گویم اگرباید حرف زد خودشان باید بزنند اگرخودشان نزنند حقشان ساقط شده مثل آن یکی غائب بوده نمی‌شود که یکی بگوید که عوض من حرف بزن ایشان هم که حرف نمی‌زنند حقشان ساقط می‌شود من اصراری ندارم که ایشان حرف بزنند بلکه خواهش دارم که حرف نزنند و این زودتربگذرد.
رئیس - آقای مکی
مکی - بنده تصورمی‌کنم که اگر آئین نامه رااجرامی‌کردید این اشکال پیش نمی‌آمد زیراخارج از جلسه طبق نوشته کتبی که آقای عامری به مقام ریاست داده بودند ایشان مخالفت خودشان را از سه تا پرونده استرداد کرده بودند و اگراول جلسه آن نامه قرائت می‌شد و روی سه پرونده رای گرفته می‌شد این ابهام الان پیش نمی‌آمد حالا هم برای رفع این ابهام از همکاران محترم تقاضامی‌کنم که تنفس داده شود برویم بیرون (نمایندگان -صحیح است) و اول جلسه آینده آن نامه خوانده بشود در مورد این آقایان و بعدهم پرونده آقای عامری بجریان بیفتند.
دکتر بقائی - اجازه می‌فرمایید؟
- ختم جلسه بعنوان تنفس ویرایش
۴- ختم جلسه بعنوان تنفس
رئیس - آقای دکتربقائی بیانی نفرمایید تاعرضم رابکنم الان نوبت دفاع آقای عامری است و خواسته‌اند که این دفاع را در جلسه آینده بکنند (بسیارخوب) و این بحث را هم الان در تنفس حل می‌کنیم که بعدازاین یک همچو اجمالی یا ابهامی باعث مباحثه و اتلاف این همه و قت نشود با اجازه آقایان تنفس داده می‌شود (مجلس ۲۳ دقیقه بعدازظهر بعنوان تنفس ختم و دیگرتشکیل نگردید)
رئیس مجلس شورای ملی - اورنگ