بزرگ (۶/۵*۱۲ سانتیمتر) منتشر شده. و از ابتدای سال چهارم با همان وضع و روش بدیر مسئولی (ادیب خراسانی) انتشار یافته است.
زاینده رود در سه سال اول که بمدیری معین الاسلام خونساری منتشر شده مرتبا همه هفته روزهای چهار شنبه طبع و روزهای پنجشنبه منتشر میشده و مشتمل بر مقالات اساسی و اخبار کشور و اصفهان بوده و در هر شماره یک یا دو صفحه از آن کاریکاتوری اجع بحوادث داخلی ایران رسم شده است. زاینده رود از روزنامههای مفید و بسیار خوب ابتدای مشروطیت ایران است که در ولایات منتشر میشده و مدیر آن باایمان و عقیده مخصوصی از مشروطیت دفاع مینموده و علاوه از حیث اشتمال آن بر وقایع مشروطیت در اصفهان حایز اهمیت میباشد.
در ضمن یک سطر در زیر عنوان در هر شماره روزنامه اینطور معرفی شده است «آنچه که مفید بحال عموم ومنافی با آئین اسلامیت نباشد درج ومحاکمات عد لیه نیز نگاشته میشود. » وجه اشتراک روزنامه اصفهان ۱۶ قران، سایر بلاد ایران ۲۰ قران ممالک خارجه ۱۰ فرانک. قیمت یک نسخه ۴ شاهی. سایر بلاد ۶ شاهی ۰ اعلانات سطری دو قران. عنوان مراسلات: اداره زاینده رود. اسم روزنامه (زاینده رود) بخط نسخ درشت در وسط دایره نوشته شده و در زیر آن سال تأسیس (۱۳۲۷) در ج است. در بالای عنوان روزنامه عبارت (و کلاذمه دار آبونه میباشند) چاپ شده است شماره اول سال دوم روزنامه بهمان قطع سال اول و با همان خصوصیات در تاریخ ۲ شنبه ۱۹ شهر محرم الحرام ۱۳۲۸ قمری منتشر گردیده است. برای این که خوانندگان بسبک مقالات روزنامه آشنائی حاصل کنند مناسبت نیست قسمتی از مقاله افتتاحی این شماره را نقل نمائیم:
«جالب دقت وکلاء دار الشورا. الحمد لله که در این وقت موفق بوعدهای که بمشترکین عظام داده آمدیم و دوباره تأییدات حق مارا بشرأفت خدمت ملت مساعدت نمود که اینک بسبارکی و میمنت شروع بسال دوم جریده مینمائیم معلوم است قبل از شروع بنگارش لازم است نخست معرفی مسلک خود را نموده خوانندگان را از طرز روش خود در این سال مستحضر داریم چرا که مسلک ما در آتیه بسی فرق دارد و بگذشته شباهتی نخواهد داشت. مسلک جریده ما در سال اول بر حسب اقتضای وقت و مصلحت زمان مسلک حماسی بود و اغلب هم خود را مصروف نوشتن مقالات مهیجه و عباراتی که خون را آورده و تهییج غیرت و عصبیت مینمود میگردیم و نیز اگر مجالی بدست میآمد و از برای درج مکانی باقی بود بدرج اخبارات و تلگرافانی که کاشف از فتوحات ملیه و از واندن آنها روح غیرت وطنی در ملت احداث میشد، در آن موقع ملت بمطالبه حق خود قیام نموده بود و با قوای استبدادی در مقاومت بود بهتر از این ۱۰ مسلکی نمیتوانستیم اتخاذ نمائیم ولی امسال آن مقتضیات موجود نیست و مقتضیات دیگری فراهم است در این صورت از تغییر منسلک جریده ناگزیریم ملاحظه نمائید اوضاع کنونی با سال گذشته چه اندازه مغایرت دارد و تاچه درجه تفاوت حاصل شده، پارسال این موقع که ما بنشر این جریده پرداختیم همه روزه اخبار وحشت آثار از دربار محمد علی میرزا میر سید گاهی
-۲-