مقدمه
جراید و مجلاتی است که از صدر مشروطیت بلکه مدتی قبل از مشروطیت در ایران انتشار یافته است و میتوان گفت این کتاب در نوع خود همال و نظیری ندارد و مطالعه آن برای همه کس مخصوصاً ارباب فضل و کسانیکه بمطبوعات علاقه دارند سودمند میباشد ما توفیق دانشمند گرامی آقای صدر هاشمی را در اتمام تاریخ جراید و مجلات از خداوند خواهانیم. »
ادیب دانشمند آقای حبیب یغمائی مدیر محترم مجله ینما علاو آنچه طی نامه خصوصی باین عبارات: «انصافا خدمت بزرگی بادبیات و مطبوعات کردید از کارهایی که ما میکنیم ارجمندتر است. » نوشته در شماره ۱۱ سال دوم مجله یغما در باره جلد دوم کتاب اینطور اظهار نظر مینمایند:
تاریخ جراید و مجلات ایران - در صفحه ۲۲۱ (شماره خرداد ۲۸) که جلد اول این کتاب از کار در آمد اظهار عقیده و علاقه کردیم - اکنون مژده میدهیم که جلد دوم این کتاب نیز در ۳۳۹ صفحه انتشار یافت. بیشائبه اغراق (تاریخ جراید و مجلات ایران) از کتابهای ارجمندی است که در این عصر انتشار یافته و تنظیم و تألیف چنین کتابی خدمتی چندان بزرک و مهم است که جای هیچگونه خردهگیری و مشکل پسندی نیست. این نکته دقیق را باید آشکارا گفت که مراتب فضایل وحسن نیت ارباب جراید هیچگاه یگان، نبوده است چنانکه امروز هم یگان نیست. بسیاری روزنامه و مجله را صرفاً وسیله احراز مقام با ادخار ثروت قرار میدهند و چون کمال مطلوب این بود بناگزیر مصلحت و تربیت ملی را بنسبت کلی رعایت نمیتوانند کرد در کتاب تاریخ جراید و مجلات ایران مؤلف محترم از صاحبان مطبوعات علی الاطلاق تمجید فرموده و پایه و مایه همه را بیگان ستوده است در صورتیکه سزاوارتر این بود یا بیهیچ ملاحظه خوب و بد هر دو را باز مینمود یا موضوع را مسکوت میگذاشت که آیندگان داوری کنند.
بهر صورت چنانکه اشارت کردیم، نظیر این مسامحات هیچ از ارج و اهمیت کتاب نمیکاهد و از خداوند تعالی مسئلت داریم که دوست دانشمند ما با تمام این خدمت عظیم توفیق یابد. »
روزنامه (اصفهان) در شماره ۶۲۸ تحت عنوان (تاریخ جراید و مجلات ایران جلد دوم) نظریات مدیر خود را در باره کتاب اینطور شرح میدهد: « درست یگال قبل بود که ما بوسیله صفحات همین روزنامه بشارت انتشار کتاب بسیار سودمندی را بنام بالا دادیم کتاب مزبور تاریخچه تمامی جرایدی بود که حرف اول آنها الف بود و تنها همین حرف اول الف ۲۶۶ روزنامه فارسی زبان را از آغاز پیدایش جراید ایران و جلد اول این کتاب نفیس را تشکیل میداد. اینک نیز جلد دوم آن بوسیله مؤلف دانشمندش آقای محمد صدر هاشمی بدقت روزنامه ما رسیده که از حرف (ب) شروع و بحرف (ر) خاتمه مییابد و تاریخچه ۳۳۹ روز نامه را بیان میکند و جلد دوم این اثر نفیس و بسیار سودمند را ترتیب میدهد همانطور که راجع بجلد اول این
-ه-