برگه:تاریخ جراید و مجلات ایران از محمد صدرهاشمی جلد چهارم.pdf/۱۴۳

این برگ نمونه‌خوانی شده ولی هنوز هم‌سنجی نشده‌است.
حرف الكاف بعده الشين
کشگول
 

اداره روزنامه کشکول: طهران. اداره روزنامه ندای وطن است. آبونه اشتراک سالیانه طهران هشت قرآن، در سایر ولایات داخله یکتومان. فرنگستان پنج فرانک. قفقاز و روسیه سه منات، هندوستان چهار روپیه. قیمت یک نسخه به شاهی هما تقم که یادآور شدیم بیشتر اهمیت روزنامه کشکول برای کاریکاتور آنست و در صفحه اول آن مقالات مختلف و گاهی اشعاری چاپ شده است. اخبار داخله و خارجه بطور اختصار در آن درج گردیده چون روزنامه کاریکاتور داشته لذا با چاپ سنگی طبع شده و در هر شماره جمله (سلالة السادات آقا سید مرتضی بعی و اهتمام آقا میرزا حسن و میرزا عباسخان انطباع پذیرفت) چاپ شده است. ترسیم کاریکاتور روزنامه بعهده (میرزا علی) نامی بوده که امضای او در بیشتر شماره‌ها دیده می‌ شود. روزنامه کشکول بخط (مرتضی نجم آبادی) است و (کتبه العبد مرتضی النجم آبادی) در بعضی از صفحات چاپ شده است. نویسندگان کشکول بغیر از مدیر آن مرحوم مجد الاسلام کرمانی، آقای (ضیاء لشگر) است که از شماره ۱۹ اشعاری بنام (اشعار وطنیه ضیاء لشکر) سروده و درج گردیده. چند شعر از اشعار وطنیه بدین قرار است:

ما مملکتی خراب داریم بنیان بقا بر آب داریم از کرده شیخ و گفته باب

افسانه شیخ و باب داریم از نغمه شیخ و شورش شاب هنگامه شیخ و شاب داریم

در هر بلدی بانتخابی غوغا پی انتخاب داریم در هر گذری هزار مشدی

داش و بزن و غراب داریم لو طی سبیل چاخماقی با حربه و پیشتاب داریم

در شماره‌های ۲۱ و ۲۲ نیز اشعار و قصایدی از جناب ضیاء لشگر چاپ شده و نیز ار شماره ۲۸ مقالات نشری از مشار الیه درج گردیده است. در شماره ۲۵ سال اول مورخ نهم شوال ۱۳۲۵ قمری قطعه راجع بمعاهد. روس و انگلیس اثر طبع جلال الممالک چاپ شده که چند شهر اول قطعه چنین است:

گفتند که انگلیس باروس عهدی بسته است تازه امسال تا در پلتیک هم در ایران

زین پس نکنند هیچ اخلال افسوس که کافیان این ملک بنشسته غافلند از این حال

کز صلح میان گربه و موش ویران گردد دکان بقال

در شماره ۳۴ قصیده‌ای از آقای آقا میرزا سید عبدالله خان مستوفی درج شده که باین شعر شروع می‌شود:

غرض زانجمن و اجتماع جمع قوا است
چرا که قطره چو شد متصل بهم دریاست
 
ر قطره هیچ نیاید ولی چو دریا گشت
هر آنچه نفع تصور کنی در او گنجاست
 

آخرین شماره سال اول کشکول شماره چهلم است که در تاریخ سه شنبه ۱۱ شهر ربیع الثانی ۱۳۲۶ قمری منتشر شده و شماره اخیر نیز مانند شماره اول صفحات سوم و دوم مشتمل بر کاریکاتور است و این کاریکاتور وسیله باربری را در ایران و اروپا (خط آهن در اروپا و شتر در ایران) نشان می‌دهد.

-۱۳۷-