برگه:تاریخ جراید و مجلات ایران از محمد صدرهاشمی جلد چهارم.pdf/۱۸۲

این برگ نمونه‌خوانی شده ولی هنوز هم‌سنجی نشده‌است.
حرف اللام
لاپاتری
 

و بالای آن در خارج مستطیل جمله (بسمه تعالی و به نستعین) دیده می‌شود. نگارنده اطلاع ندارد که تا چه مدت روزنامه گیلان منتشر شده ولی قدر مسلم این است که تا برج نور ۱۲۹۹ شمسی انتشار می‌یافته در شماره اول سال دوم مجله اقبال مورخ اول برج تور ۱۲۹۹ مطابق ۲ شعبان ۱۳۳۸ شرحی بدینقحم مینوید: « روزنامه گیلان منطبعه رشت بقلم آقای خسروی مدیر و سر دبیر جریده تهذیب بطبع می‌رسد. این روزنامه دارای اخبار داخله و خارجه و مقالات مفیده است و هفته سه بار طبع می‌شود. » شرح مذکور چون مشتمل بر توضیحی راجع بروزنامه گیلان بود بنقل آن مبادرت کردیم.

حرف اللام

(۹۶۷) لاپاتری

روزنامه لا یاتری یعنی وطن در طهران بزبان فرانسه بمدیری (بارون نرمان (Baron de Norman) تأسیس و در سال ۱۲۹۳ قمری منتشر شده است. از روزنامه لا باتری بیش از یک شماره منتشر نشده و این شماره مورخ بتاریخ ۹ محرم ۱۲۹۳ قمری بوده و چون در آن دم از آزادی و مساوات میزده موافق طبع ناصر الدین شاه و اطرافیان او نیفتاده و برای همیشه توقیف شده است.

درباره تأسیس روز نامه مذکور شرحی مرحوم تربیت در شماره ۱۲ سال چهارم مجله تعلیم و تربیت نوشته که برای مزید اطلاع عین آنرا نقل می‌نمائیم: « در تاریخ ۱۲۹۰ که ناصرالدین شاه بفرنگستان می‌رفته است در موقع عبور از استانبول یک دستگاه مطبعه بقیمت پانصد لیره عثمانی در آنجا خریده و با یک نفر مطبعه چی بطهران فرستاده اند و بعد از مراجعت شاه بایران میرزا حسنخان وزیر امور خارجه که از اوضاع فرنک اندازه متأثر شده بود یکنفر از مملکت فرانسه که بارون نرمان نام داشته است بطهران خواسته روزنامه بعنوان لاپاتری تأسیس نموده ولی جز یک شماره از آن مقط در دهه اول محرم سال ۱۲۹۳ در آن مطبعه چاپ شده و دیگر انتشار نیافته است زیرا که شیوه نگارش آنروزنامه بمذاق اولیاء امور آنزمان توافق ننموده و فوراً مدیر مقصر آنرا معزول و روز نامه را هم تعطیل کردند. » در شماره پنجم سال دوم دوره جدید کاوه ملیت بارون را بلژیکی دانسته و با مختصر تغییری درباره روزنامه لاپاتری اینطور می‌نویسد:

«تا آنکه در سال ۱۲۹۰ در حین مسافرت ناصرالدین شاه بفرنگستان در اثنای توقف در اسلامبول یک دستگاه چاپخانه با حروف عربی و فرنگی بقیمت پانصد ایره عثمانی ابتیاع شد و آن دستگاه را با یک نفر حروفچین روانه طهران کردند ولی در طهران اعمال شد و در بوته تعویق ماند تا آنکه در سال ۱۲۹۲ بارون نرمان اجازه نشر روزنامه فرانسوی با سم پاتری (وطن) تحصیل کرده و چرخ مطبعه را تعمیر و حروف را صاف کرده و بکار انداخت. ». در شماره ششم همین دوره کاوه مینوید. «ولی از این روزنامه فقط یک شماره نشر شد مورخ ۹ محرم ۱۲۹۳ و چون دم از

-۱۷۶-