این تصویر بقسمیکه در زیر آن نوشته مربوط بوقتی استکه صنیع الدوله بسن هفده سالگی در برلن تحصیل مینموده است. این عکس از روى يك پرده نقاشی برداشته شده که در زمانیکه مرحوم صنیع الدوله در برلن تحصیل میکرده بتوسط نقاشی آلمانی کشیده شده والان در برلن موجود است.
معمولا قسمت فارسی مجله در ٥٥ صفحه بقطع خشتی بزرك طبع گردیده و قسمتهای فرانسه و آلمانی آن دارای صفحه شماره علیحده است. از این مجله نگارنده مجموعه کاملی در دست دارد. آقای سید محمد علی جمالزاده فرزند مرحوم سید جمال واعظ اصفهانی که در صدر مشروطیت ایران خدمات گرانبهائی بآزادی نموده، از نویسندگان مبرز میباشند و شرح احوال ایشان بطور اختصار در ذیل مجله الجمال در جلد اول کتاب تاریخ جراید و مجلات ایران بطبع رسیده است.
(۸۲۲) علمی و یا روزنامه علمی
رورنامه علمی را در طهران مرحوم محمد حسن خان صنیع الدوله که بعداً ملقب باعتماد السلطنه گردید در ۲۲ ذی الحجه ۱۲۹۳ قمری تأسیس نمود و تا سال ۱۲۹۷ دائر بود و جمعاً ٦٤ شماره از آن منتشر شده است. اينك شرح تفصیلی این روز نامه نمره اول روزنامه علمی در روز دوشنبه ۲۲ ماه ذيحجة الحرام ١٢٩٣ قمری در مطبعه سنگی در چهار صفحه با خط نسخ متوسط طبع و منتشر شده است . سرلوحه روز نامه علمی عبارت از فرشته بالداریست که در مقابل آن کتابی مفتوح و در يك صفحه آن جمله ( انا مدينة ) و در صفحه دیگر (العلم وعلى بابها ( بخط نسبتاريز نوشته شده است. در طرف راست این تصویر تاریخ انتشار بسال میلادی و هم چنین قيمت يك طغرى روز نامه ) يك عباسی ) و قیمت اعلان سطری دهشاهی ) درج و در طرف دیگر بغیر از نمره اول این عبارت طبع شده است: ( هر کس اخبار و تحقیق علمی بدار الطباعه همایونی بفرستد در این روز نام باسم خود او نوشته میشود.) و اما در نمره اول بجای عبارت مذکور اینطور نوشته است: چون اخبار مدرسه دارالفنون و مجلس حافظ الصحه زیاد بود در این نمره بهمان اقتصار شد و الا از اغلب علوم در این روزنامه نوشته میشود.» .
هر صفحه روز نامه مشتمل بر سه ستون و قسمتی پاورقی است. برای اطلاع از چگونگی تأسیس این روز نامه و سبك مندرجات آن بهتر آنستکه اعلانی را که در ستون اول و دوم صفحه اول نمره اول نوشته عينا نقل نمائيم :
« اعلان - بعموم مطالعه کنندگان معلوم باشد که ابداع... شريفه علميه مخصوص برای... و قدیمه نافعه بحال خاص و عام.... و مطلقا منظوری از طبع و انتشار آن نیست مگر فایده و منفعت عمومی و ترقی در مدارج کمالات و تربیت و مزید اطلاعات آحاد و افراد اهالی این ملت با سعادت و تکمیل مسائل طبیه که موجب حفظ صحت و بره از مرض و محفوظ ماندن نفوس محترمه ارخبطهای.... خارج است.... (این قسمت در
-۴۲-
