برگه:تاریخ جراید و مجلات ایران از محمد صدر هاشمی جلد اول.pdf/۱۰۸

این برگ نمونه‌خوانی شده ولی هنوز هم‌سنجی نشده‌است.
حرف الف بعده الدال
ادب
 

قسمت چاپ سربی بروزنامه اضافه شده است. اولین شماره ادب که باین طرز چاپ شده شماره مسلسل ١۴۵ سال چهارم است که در تاریخ غره ربیع الا ل ۱۳۲۳ نشر یافته و در سرلوحه صفحه اول چاپ سنگی کلمه ( ادب ) و تاریخ انتشار درج گردیده است. منظور مجد الاسلام از دو نوع چاپ روزنامه این بوده است که همیشه د و صفحه روزنامه اختصاص بكاریكاتور وصور بزرگان داشته باشد (قسمت چاپ سنگی ) و راه حل این کار این بوده که روزنامه در دو قسمت طبع گردد چه طبع کاریکاتور و صورت با چاپ سربی جز با تهیه کلیشه‌های مربوط که آن هم محتاج مخارج زیادی است، بخصوص در آنزمان؛ امکان‌پذیر نبوده است. این رویه تا کنون هم در بعضی از جراید معمول و یک صفحه روزنامه با چاپ سنگی و بقیه صفحات با چاپ سربی چاپ شده است.

سبك نوین روزنامه را مرحوم مجد الاسلام در نمره ۱۴۵ سال چهارم بدین قسم بیان نموده است: «بعضی از هواخواهان اداره ادب مکرر از ما چنین طلب نموده و دو مطلب خواسته‌اند اول آنکه خواهش کرده‌اند که این روزنامه با حروف سربی طبع شود تا مبالغی بر رونق او بیفزاید ولی ما بواسطه تصویرات رؤسای دولت و بزرگان ملت و ساختن ( کاریکاتور ) که در نظر ارباب نظر خیلی مطبوع است و نبودن دستگاه کامل مطبعه حروفی از قبول این مسأله معذور بودیم تا این اوقات مراسلات عدیده از دار الخلافه طهران و سایر بلدان رسیده و باصرار زیاد تغییر ر ا خواستگار شدند و چون نمی‌توان از تصویرات صرفنظر نمائیم بقاعده ( ۱ تجمع مهما امكن اولى من التفریق ) اینطور قرار دادیم كه یك ورق از روزنامه را با حروف سنگی بطبع برسانیم و آن ورق را بمنزله جلد قرار دادیم تا موجب رضایت مشترکین گردد»

در حقیقت هم همین طور شده برای اینکه ورق اول و آخر روز نامه با چاپ سنگی و در حکم جلد قسمت‌های سربی است. معمولاً صفحه اول تصویر یکی از بزرگان و صفحه آخر مشتمل بر کاریکاتور است برای نمونه شرح تصاویر و کاریکاتور چند شماره را نقل می‌کنیم: شماره ١۶٣ تصویر‌امیرالبحر‌امیرال توکو دریابیگی و رئیس کل جهازات ژاپن[۱] کاریکاتور مربوط بطرز پرداخت وجه آبونه روزنامه است که مردم با بی میلی و اکراه تمام آنرا می‌پردازند. شماره ١۶٧ تصویر مدیر الملك‌امیر تومان گیلان و کاریکاتور مربوط بمجلس اصلاح ژاپن و روس است. شماره ١٧۶ تصویر ظل السلطان مسعود میرزا و کاریکاتور راجع بوضع شهرداری و عبور وسائط نقلیه در خیابان هاست.

  1. لازمست یاد‌آور شویم که در آنموقع، در نتیجه غلبه ژاپن بر روسیه ملت وسران دولت ژاپن؛ در جراید آسیا و ایران؛ قهرمان فتح و غلبه بوده و از این جهت تصاویر بزرگان و لشکریان ژاپون و نیز تاریخ این ملت در جراید فارسی زیاد درج می‌شده است.