جراید و مجلاتی که در مرکز طبع و نشر میشده، نام این روزنامه را بدین خصوصیات ذکر کرده و در ملاحظات آن ذکری از تعطیل بودن آن بمیان نیاورده و از این و و معلوم میشود تا آن تاریخ منتشر میشده است، خصوصیات اراود که در سالنامه آورده شده بدین قرار است:
روزنامه اراود بدیری ( مسیو باذیل ) که سردبیر آن نیز خود مشارالیه است بطور هفتگی، بزبان ارمنی؛ در مطبعه طهران چاپ و هر نوبت ۷۰۰ تا ۸۰۰ نسخه از آن منتشر میگردد.
مسیو با ذیل در طهران مطبعه بنام ( مطبعه طهران ) داشته است.
فرقه و با حزب داشناکسونبون
گفتیم روزنامه اراود از طرف فرقه داشنا کوتیون منتشر شده برای اینکه خوانندگان مختصری از این حزب و یا فرقه اطلاع پیدا کنند لازم است یادآور شویم که مرام اصلی فرقه مذکور عبارت از استقلال ارمنستان و اداره آن به وسیله ارامنه است. از افراد برجسته و مهم این حزب که در ایران شهرتی دارد آقای کاسپار اییکیان میباشد. وی از کارمندان مسئول حزب و مردی ادیب و نویسنده و در جنك بینالملل اول، در قتل عام ارامنه در ترکیه؛ و از آنجا فرار کرد و مدتها در ممالك بیگانه بود تا اینکه بوسیله هیئت ارامنه طهران برای انجام خدماتی بفرهنك ارا منه دعوت شد و نیز وی همان کسیست که در زمان کودتای سید ضیاءالدین از مشاورین او بود و رسما از طرف سید ضیاءالدین بشهرداری طهران منصوب گردید. اپیکیان فعلا در لبنان زندگی میکند. باری حزب داشناکسوتیون ارامنه در انقلاب مشروطه ایران رل مهمی را بازی کرده است و پیرم خان، پطروس خان، هر دو از کارمندان این حزب بودند و در تاریخ انقلاب مشروطه محل پر افتخاری را دارند. پیرم خان در جنگ با سالا ر الدو له کشته شد و پطروس خان هم از طرف روسهای تزاری بعلت شرکت در انقلاب مشروطه بدار آویخته گردید.
( ٧۵ ) ارتقا
روزنامه ارتقا در طهران، در سال ۱۳۰۲ شمسی؛ بطور هفتگی منتشر شده است
(۷۶) اردوی همایون
روزنامه اردوی همایون قبل از آنکه باین نام موسوم و منتشر گردد باسامی مرآت السفر و پس از چند شماره باضافه كلمه (مشكوة الحضر ) منتشر میگردیده و از سال ۱۴۰۰ قمری تبدیل اسم پیدا کرده و بنام اردوی همایون منتشر شده است. توضیح