مقدمه: آغاز پیدایش روزنامه در ایران
قدیمترین روزنامه که بزبان فارسی در ایران منتشر شده، روزنامه‌ایست که در حدود سال ۱۲۵۳ قمری بمدیری میرزا صالح شیرازی در تهران تأسیس و طبع گردیده است. از روز نامه مذکور با همه تفحص و کوششی که بعمل آمد، نسخه بدست نیامد و تنها اطلاعی که درباره آن داریم، شرحی است که در مجله انجمن آسیائی ( جلد پنجم سال ۱۸۳۹ ) نوشته شده.
در مجله مذكور تحت عنوان (روزنامه ایرانی) شرحی ذکر گردیده که بطور خلاصه این است: در قرن سیزدهم یعنی در حدود سنه ١٢۵٣ قمری؛ در تهران روز نامه بمدیری میرزا صالح شیرازی تأسیس و طبع شده این روزنامه روی دو ورق بزرك كه در یك طرف آن با خط روشن و نزدیك بهم مطالبی چاپ گردیده و طرف دیگر سفید است. مجموع سطور آن با عنوان مقالات ۲۱۷ سطر است. هر شماره تحت این عنوان اخبار وقایع شهر محرم الحرام ۱۲۵۳ قمری؛ در دارالخلافه تهران انطباع یافته شروع می‌گردد و پس از آن تحت عنوان ( اخبار ممالك شرقیه » وقایع طهران وسایر ایالات و ولایات ایران درج و در زیر عنوان ( اخبار ممالك غربیه ) او ضاع تركیه و اروپا شرح داده شده است. مدت انتشار این روزنامه مانند آغاز تأسیس آن معلوم نیست و بنابراین وجود آن را نمی‌توان آغاز نشر روزنامه در ایران دانست.
پیدایش روزنامه بطور مرتب و منظم از اقدامات میرزا تقیخان‌امیر کبیر، در زمان سلطنت ناصرالدین شاه است و این مرد بزرگ مانند اقدامات مفید و اساسی دیگری که در ایران انجام داد، بتأسیس روزنامه نظیر جراید اروپا اقدام نمود و در دو ران وزارت خود روزنامه بنام وقایع اتفاقیه تأسیس و منتشر کرد.
در حقیقت آغاز انتشار و شیوع روزنامه در ایران از زمان ناصرالدین شاه است و در این دوره است که روزنامه وقایع اتفاقیه منتشر گردید و بعداً با تغییر اسم بنامهای ( ایران سلطانی ) و (ایران) که هنوز هم بهمین نام منتشر می‌شود، انتشار یافت در زمان ناصرالدین شاه اغلب جراید دولتی بوده و در پایتخت منتشر می‌شده و اگر احیاناً در بعضی از ولایات از قبیل اصفهان و تبریز و فارس روز نامه انتشار یافته تحت نظر حکام وقت بوده است. در وزارت انطباعات که یکی از وزارت خانه‌های مهم آن زمان بوده ادارۀ باسم ( ادارة دار الطباعة مبارکه) وجود داشته که و ظیفه آن تنظیم مطالب و انتشار روزنامه‌های دولتی بوده است.
ریاست اداره دارالطباعه مدت‌ها بعهده صنیع الدوله که از رجال مطلع و دانشمند و آشنا بزبان‌های خارجی است، محول بوده و در زمان تصدی همین صنیع الدوله است
