و بوم را بسال ۱۲۸۹ هجری بنوعی شایسته بطبع رسانیده منتشر میساخت . جمعی از هموطنان و گروهی از غیرتمندان را دلپسند و بعضی از دانشمندان نیکو نهاد و برخی از بخردان پاك نژاد را از دور و نزديك مطلوب و مرغوب افتاده بود یکسال پیوسته تکمیل و انتشار روزنامه فارس روز افزون بود تا اینکه شخصی عاری از انصاف و حقوق بشریت و بری از صفات تمدن و لوازم تربیت محض اغراض شخصیه و تصورات بهینه زحمت یکساله مرا بهدر کردار باب دانش و اصحاب بینش را که از فواید محاسن آن صحیفه خبیر و بصیر و به نتایج شریفه آن امیدوار بودند مرفوع الخيال ومكدر الحال کرده مرا از طبع روزنامه ممنوع و فارغ البال نمود هر تن از هوشمندان زمان زبان وتشنیع او گشوده و هر کس از اخوان الصفا وتقبح وی آغاز کردند دیری نگذشت که اثر افعال ناصوابش دامنگیر و فساد حقیقتش ظاهر و هویدا شد . خدایش بكيفر رسانید و یزدانش مجازات بخشید . پنداری که نه بد کو رفت و جان برد * حسابش با کرام الكاتبين است . پای آمال و امانیش بسنكه بر آمد و روزگار زنده گانیش پسر رسید نه از رفتارش اثری و نه از بازماندگانش خبری است.»
میرزا تقیخان کاشانی
میرزا تقی خان که اصلا از مردم کاشان بوده مدتی در دستگاه ظل السلطان میزیسته و سست طبیب مخصوص شاهزاده را داشته است وی علاوه بر علوم عقلیه و نقليه که فرا گرفته بود؛ بر بسیاری از علوم جدیده آگاهی داشت و در حقیقت گنجینه از علوم قدیمه و جدیده شمار میرفت با وجود کوتاهی عمر ، پس از فراغت از تحصیل ، سرمایه زندگی را صرف خدمات ملی نمود و از اینرو حقوق بسیار بردمه اهل ایران ثابت نمود . با اینکه در جوانی زندگی را بدرود گفته ؛ تالیفات و تصنیفات بسیاری از او بیادگار مانده است ، من جمله يكال روزنامه الفارس ؛ چند سال روزنامه فرهنك ، رساله در تعلیم و تربیت اطفال که در خاتمه آن نصایحی از افکار حکما در آن مندرج است.
میرزا تقیخان در محرم ۱۲۹۹ قمری از طرف ظل السلطان ، از اصفهان مامور بسیاحت فارس و خوزستان و نواحی سرحدی و نقشه برداری از این ولایات میشود نامبرده مسافرت خود را از اصفهان شروع نموده و بسیاحت و نقشه برداری قسمت های مذکور میپردازد و در مراجعت از راه دزفول بخرم آباد و از آن جا بیروجر د و از بروجرد بطهران بازگشت مینماید . این مسافرت مدت سه ماه طول کشید . و شرح آن را در رساله راجع باوضاع جغرافیائی ولایات مذکور نوشته است . رساله و یا سفرنامه مذکور از نمره ١٥٤ روزنامه فرهنك منطبعه اصفهان ، درج گردیده و آغاز آن از (ایزد خواست) كه اولين منزل خاك فارس بوده شروع میگردد.
