برگه:تاریخ جراید و مجلات ایران از محمد صدر هاشمی جلد اول.pdf/۴۰

این برگ نمونه‌خوانی شده ولی هنوز هم‌سنجی نشده‌است.
مقدمه

جراید مانند عصر جدید اغلب سرمقاله‌های خود را ببحث در حوادث خارجی واوضاع جنك اختصاص می‌داد. از اینرو می‌توان گفت بحث در حوادث خارجی در جراید ایران از این دوره شروع می‌گردد. نفوذ و اهمیت جراید در دوره فترت باعث گردید که چندبار از طرف دولت‌های وقت تمام یا قسمتی از جراید طهران توقیف و از طبع آن‌ها جلوگیری شود. من جمله یك بار در برج حوت ۱٢٩۶، در کابینه مرحوم مستوفی الممالك كلیه جراید سیاسی توقیف گردید و فقط جریده نیم رسمی دولتی ( ایران ) که بمدیریت مرحوم آسید حسین اردبیلی اداره می‌شد و در برج اسد سال مذکور مدیریت آن بعهده میرزا محمد خان ملک‌زاده واگذار شده بود منتشر می‌گردید.

مدیر مجله چهره نما در مجله سال ١۶ مورخ غره ربیع الاول ۱۳۲۷ قمری از قول مخبر خود می‌نویسد:

«جراید مرکزی طهران مدتهاست بواسطه تاختن بیکدیگر و هواخواهی بزرگان و آبروی آشنا و خود ریختن توقیف و تعطیل شده و در طهران روزنامه بطبع نمی‌رسد مگر یکی دو مجله تجارت و فلاحت. » و نیز در شماره ۴٩ مورخ ربیع الاول ١٣٣۶ قمری باز از قول مخبر خود می‌نویسد:

روز نامجات پایتخت آن‌ها که بزرك و یومیه بود مانند رعد، شوری و ایران نو مدتهاست تعطیل شده حتی مدیر رعد مدت‌ها در روسیه بود بعنوان تداوی مزاج »

توقیف جراید مدت‌ها ادامه داشت تا اینکه روزنامه رعد که جز و سایر جراید توقیف شده بود از روز سه شنبه ۱۸ ربیع الثانی مطابق اول برج د لو سال ١٢٩۶ در تحت نظر و مدیریت آقا سید ضیاء الدین طباطبائی بطور یومیه مجدداً منتشر شد و نیز در برج حوت همین سال روزنامه موسوم به (اراوود) بمعنی صبح بمدیریت مسیو باذیل بزبان ارمنی نشر شد.

در دوره فترت علاوه بر توقیف‌های جمعی که از جراید بعمل آمده. دولت دو تصمیم تازه راجع بمطبوعات اتخاذ نمود یکی آنکه در جلسه ۱۸ شوال مطابق ١۶ اسد۱۳۳۵ قمری بنا پیشنهاد وزارت فرهنگ دو ماده ذیل را مقرر داشت:

ماده اول - مادامیکه قانون منصفه از مجلس شورایملی نگذشته شکایات راجع به مطبوعات بدون هیئت منصفه در محاکم عدلیه رسیدگی و محاکمه خواهد شد و زارت عدلیه یکی از شعب محاکم را برای این امر تخصیص خواهند داد.

ماده دوم - تعیین مجازات موافق قانون مطبوعات خواهد بود مگر در مواردی در قانون مطبوعات تصریحی نباشد در این صورت موافق قانون جزای عرفی موقتی حکم داده خواهد شد. محمد علی (ریاست وزراء) تصمیم دوم نیز که در همین جلسه هیئت وزراء گرفته شده بدین قرار است: هیئت وزراء عظام تصویب فرمودند که از این تاریخ اشخاصی که امتیاز روز نامه از وزارت معارف می‌خواهند باید اجازه آن بتصویب هیئت وزراء عظام رسیده باشد و نیز کلیه امتیازاتی که قبل از تشکیل کابینه حاضره از طرف وزارت معارف داده شده و تاکنون اشاعه نیافته توقیف و موکول باجازه هیئت وزراء خواهد بود. محمد علی (ریاست وزراء) بر طبق تصمیم دوم هیئت وزراء تعداد زیادی از جراید که مدتی از تصویب آن‌ها گذشته و منتشر نشده بود امتیاز آن‌ها لغو گردید و صاحبان آن‌ها