برگه:تاریخ جراید و مجلات ایران از محمد صدر هاشمی جلد اول.pdf/۹۸

این برگ نمونه‌خوانی شده ولی هنوز هم‌سنجی نشده‌است.
حرف الف بعده الدال
ادب
 

سال ۱۹۰۱ میلادی انتشار یافته . این روزنامه بطور هفتگی و هر شماره از آن در هشت صفحه بقطع ۲۰ در ۳۰ سانتیمتر با چاپ سنگی وخط نستعلیق ( بدون این که در هيچ يك از نمرات اسمی از مطبعه برده شده باشد ( طبع و توزیع شده است . مجموع شماره های سال اول ٤٨ نمره و مشتمل بر ٣٨٤ صفحه و شماره آخر این سال مورخ بتاريخ ۱٥ شعبان ۱۳۱۹ قمری مطابق ۲۷ نوامبر ۱۹۰۱ است .

شماره اول مشتمل بر دیباچه منظومیست اثر طبع مدیر روزنامه ، مرحوم ادیب الممالك ، كه بمنزله سرمقاله و یا مقاله افتتاحی روزنامه است . و چون دوره های روزنامه ادب کمیاب و بلکه نایاب است از این جهت تمام دیباچه منظوم را نقل نموده و بعدا بذکر خصوصیات این دوره از روزنامه میپردازیم:

اشعار این است

چو دانا ز گنجینه در باز کرد
بنام خدا نامه آغاز کرد
 
خدائی که در مغز هوش آفرید
تن آدمی با سروش آفرید
 
روانرا بدانش ستایش نمود
سخن را ترازوی دانش نمود
 
سپس خامه را با زبان جفت کرد
نی كنك را داور گفت کرد
 
از او یافت و خشور یزدان پرست
کلید در گنج دانش به دست
 
محمد چراغ خرد گستران
خداوند سالار پیغمبران
 
که با نامه آسمانی به خاک
فرود آمد از نزد یزدان پاك
 
در آن نامه از راز هر ترو خشك
بیا کند ناف جهان را بمشك
 
ایا خواجه از داور هست و بود
بجان تو و خاندانت درود
 
بر آن پیشکار جوان مرد تو
بر آن دختر ناز پرورد تو
 
بر آن پیشوایان با فرو داد
که دارند از شیر یزدان نژاد
 
همه وارث تاج و تخت تواند
همه میوه های درخت تواند
 
بویژه علی بن موسی که هست
مرادامن مهرش اينك به دست
 
برد آسمان بر زمینش نیاز
کند کعبه در آستانش نماز
 
بفر وی این نامه را ساختم
بامیدش این نکته پرداختم
 
که او در جهان پادشاه منست
ز نيرنك اختر پناه من است
 
چو کردم ز خاکش پر از نافه مغز
همه کار من گشت ستوار و نغز
 
بر بدم بسی بندهای شگرف
برون آمدم از بن چاه ژرف
 
بنام تو ای شاه کردن فراز
نمودم من این پارسی نامه ساز
 
پی آنکه بنیاد آئین و کیش
در او زنده سازم به نیروی خویش
 
کنم تازه آتین شرع کهن
بر اندازم از مشركان بیخ و بن