برگه:تاریخ مختصر احزاب سیاسی ایران، جلد اول.pdf/۱۰۴

این برگ نمونه‌خوانی شده ولی هنوز هم‌سنجی نشده‌است.
تاریخ احزاب سیاسی ایران

سرهنگ فیلارتف بسرهنگ کلرژه گفت افسران ایرانی از فرماندهی شما ناراضی هستند و میگویند دولت ایران با دولت تزاری روس پیمانی داشته و اینک که دولت تزاری از میان رفته و دولت ایران نیز با حکومت موقتی و انقلابی روسیه کاری ندارد دلیلی ندارد که شما یعنی نمایندهٔ حکومت موقتی و انقلابی روسیه فرماندهی لشکر قزاق ایرانرا داشته باشید، در همین موقع فیلارتف موضوع را بسفارت انگلیس اطلاع داده بود و از آنجا هم نمایندگانی بقزاقخانه آمده بودند. سرهنگ فیلارتف به کلرژه گفته بود من برای حفظ حیثیت افسران روسی در لشکر قزاق بشما پیشنهاد میکنم بمرخصی رفته سرهنگ ستاروسلسکی معاون خود را بفرماندهی لشکر قزاق بگمارید.

سرهنگ کلرژه پاسخ داده بود اینکار بشما مربوط نیست و دولت ایران وروس باید آنرا تصویب کنند.

سرهنگ فیلارتف گفته بود آتریاد همدان همهٔ قزاقخانه را گرفته و من بشما دستور میدهم برای نجات خود اینکار را انجام دهید، پس از انجام کار دولت ایرانهم تصویب خواهد کرد و انگلیسها درین کار همراهی میکنند و سرهنگ رضاخان مأمور است شما را بانجام اینکار وادار نماید.

سرهنگ کلرژه ناچار استعفای خود را نوشت و سرهنگ ستاروسلسکی را بجای خود معین کرد، درین موقع با تلفون بسرهنگ ستاروسلسکی خبر دادند که کار تمام شده و او بعمارت فرماندهی که ستاد لشکر هم در همانجا بود آمد و کار را بدست گرفت و افسران دیگر روسی نیز که از علت اینکار آگاه شده بودند همه تمکین کردند و دولت ایران نیز سرهنگ ستاروسلسکی را بفرماندهی لشکر قزاق ایران پذیرفت و بدین ترتیب اولین کودتای نخستین پادشاه دودمان پهلوی انجام گرفت[۱].


  1. این واقعه بتاریخ ۴ جمادی‌الاولی ۱۳۳۶ مطابق ۲۸ دلو ۱۲۹۶ قبل از ظهر در تهران اتفاق افتاد، از چندی قبل که کلرژه وارد شده بود زمزمه‌هائی از طرف مأمورین انگلیس در شهر افتاد و فکری تازه در بین متفکرین نشر شد که خوبست دولت ایران قزاقخانه را که دولت انقلابی روس هم بدان علاقه ندارد ضبط نماید، و مؤلف هم در شمارهٔ ۹۷ نوبهار مورخه ۲۹ ربیع‌الثانی همان سال زیر عنوان «بریگاد شاهنشاهی» شرحی در تشویق دولت بضبط قزاقخانه و مونیسیون (مهمات و ساز و برگ) آن نوشتم.
    در شمارهٔ ۹۹ همان روزنامه خبر کودتای رضاخان را تحت عنوان «صف‌آرائی در قزاقخانه» و «استاروسلسکی

(بقیه در ذیل صفحهٔ ۷۸)

۷۷